حسابرسی جنیان در روز قیامت همراه انسان ها
جنیان نیز در روز قیامت، در حسابرسی با انسان مشترک هستند. چون جن ها نیز مانند انسان مخاطب دستورات دینی هستند و تکلیف الهی به دوششان است. بنابراین پاداش و عقاب برای آنها مساله ای کاملا طبیعی است:
وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلاَّ لِیَعْبُدُونِ؛[۱] جن و انس را جز براى پرستش خود نیافریدهام.
همچنان آنجا که سخن از اعجاز قرآن است، جن را نیز در کنار انسان ها مورد تحدی قرار داده و همین نشانه مخاطب بودن جنیان در مقابل قرآن است. ضمن اینکه در آیه ای دیگر، صریحا از ایمان بعضی از جنیان به قرآن سخن می گوید:
قُلْ لَئِنِ اجْتَمَعَتِ الْإِنْسُ وَ الْجِنُّ عَلى أَنْ یَأْتُوا بِمِثْلِ هذَا الْقُرْآنِ لا یَأْتُونَ بِمِثْلِهِ وَ لَوْ کانَ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ ظَهیراً؛[۲] بگو: اگر جن و انس گرد آیند تا همانند این قرآن را بیاورند نمى توانند همانند آن را بیاورند، هر چند که یکدیگر را یارى دهند.
وَ إِذْ صَرَفْنا إِلَیْکَ نَفَراً مِنَ الْجِنِّ یَسْتَمِعُونَ الْقُرْآنَ فَلَمَّا حَضَرُوهُ قالُوا أَنْصِتُوا فَلَمَّا قُضِیَ وَلَّوْا إِلى قَوْمِهِمْ مُنْذِرینَ؛[۳] و گروهى از جن را نزد تو روانه کردیم تا قرآن را بشنوند. چون به حضرتش رسیدند گفتند: گوش فرادهید. چون به پایان آمد، همانند بیم دهندگانى نزد قوم خود بازگشتند.
و در آیات بسیاری از حشر جنیان در روز قیامت و یا جهنمی شدن بعضی از آنها سخن گفته شده است.
وَ یَوْمَ یَحْشُرُهُمْ جَمیعاً یا مَعْشَرَ الْجِنِّ قَدِ اسْتَکْثَرْتُمْ مِنَ الْإِنْسِ؛[۴] و روزى که همگان را گرد آورد و گوید: اى گروه جنیان، شما بسیارى از آدمیان را پیرو خویش ساختید.
یا مَعْشَرَ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ أَ لَمْ یَأْتِکُمْ رُسُلٌ مِنْکُمْ یَقُصُّونَ عَلَیْکُمْ آیاتی وَ یُنْذِرُونَکُمْ لِقاءَ یَوْمِکُم؛[۵] اى گروه جنیان و آدمیان، آیا بر شما پیامبرانى از خودتان فرستاده نشده تا آیات مرا برایتان بخوانند و شما را از دیدار چنین روزى بترسانند.
قالَ ادْخُلُوا فی أُمَمٍ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِکُمْ مِنَ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ فِی النَّارِ؛[۶] گوید: به میان امتهایى که پیش از شما بوده اند، از جن و انس، در آتش داخل شوید.
وَ لَقَدْ ذَرَأْنا لِجَهَنَّمَ کَثیراً مِنَ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ؛[۷] براى جهنم بسیارى از جن و انس را بیافریدیم.
پی نوشت:
[۱]. ذاریات آیه ۵۶.
[۲]. اسراء آیه ۸۸.
[۳]. احقاف آیه ۲۹.
[۴]. انعام آیه ۱۲۸.
[۵]. انعام آیه ۱۳۰.
[۶]. اعراف آیه ۳۸.
[۷]. اعراف آیه ۱۷۹.