دلایل گرایش به اعتیاد جوانان تحصیل کرده‌ها
جامعه‌شناس گفت: اعتیاد در جوانان بنا به دلایل مختلفی رخ می‌دهد و تنها ناآگاهی در تمایل به سمت مواد مخدر موثر نیست و عوامل دیگری مانند بیکاری، فقر، ناامیدی، نداشتن تفریح و احساس شکست و سردرگمی از جمله دیگر دلایل اعتیاد هستند.
خبرگزاری افسران: امان الله قرایی‌مقدم جامعه‌شناس گفت: در گرایش افراد به سمت مواد مخدر صرفا تحصیلات داشتن و نداشتن موثر نیست بلکه عوامل دیگری همچون مسائل خانوادگی و گروه همسالان هم تاثیرگذار است. شما در خیابان که قدم بزنید؛ گاها شاهد دخترانی خواهید بود که با وجود تحصیلات و سطح خانوادگی بالا سیگار مصرف می‌کنند. مصرف سیگار گرچه در ظاهر بی‌خطر است اما در واقع هشدار برای اعتیاد است. همین استعمال زیاد سیگار در میان جوانان باعث شده قبح مسئله بشکند.
وی افزود: اعتیاد در جوانان بنا به دلایل مختلفی رخ می‌دهد و تنها ناآگاهی در تمایل به سمت مواد مخدر موثر نیست و عوامل دیگری مانند بیکاری، فقر، ناامیدی از آینده و شکست‌هایی که افراد تجربه می‌کنند، نداشتن تفریح و احساس سردرگمی از جمله دیگر دلایل اعتیاد هستند و البته رسانه‌های بیگانه نیز در این امر دخیل هستند چراکه نمایش مصرف سیگار و مواد مخدر در این رسانه‌ها به امری عادی بدل شده است. در دوره‌ای در هالیوود مصرف سیگار ممنوع بود و در فیلم‌های ایران هم افراد با شخصیت منفی مصرف کننده بودند اما امروز شرایط تغییر کرده است.
جامعه‌شناس با اشاره به اینکه محل زندگی افراد در گرایش به مصرف موثر است، گفت: در مناطق محروم میزان معتادان تحصیل کرده و انواع معتادان بیستر است چراکه بین هرکس و منطقه‌ای که زندگی می‌کند، ارتباط متقابلی وجود دارد چراکه تعداد افراد مصرف کننده در برخی مناطق بیش از دیگر مناطق است. گاهی وجود فرد معتاد در خانواده باعث گرایش دیگر اعضا به مصرف می‌شود. از جهتی نوع تربیت خانواده هم در این زمینه تاثیرگذار است.
وی درخصوص دلایل گرایش قشر مرفه به مصرف مواد مخدر توضیح داد: در مناطق مرفه گاهی آزادی عمل دادن زیاد به فرزندان و اینکه پول و امکانات بسیاری در اختیار دارند باعث می‌شود که بخواهند هر چیزی را امتحان کنند. از طرفی تعداد تفریح‌های جمعی در کشور کم است و جوانان به دنبال هیجان بیشتر به سمت تجربه مصرف مواد مخدر می‌روند. در میان قشر مرفه تعداد دخترانی که به سمت مصرف می‌روند زیاد است چراکه این کار را نوعی فخرفروشی قلمداد می‌کنند. در هر خانواده‌ای که متعهدتر هستند و دلبستگی و وابستگی بیشتری دارند، مصرف مواد مخدر و گرایش به دخانیات کمتر است. از منظر جامعه‌شناسی شهری میان هر فرد و محله‌ای که زندگی می‌کنند رابطه متقابلی وجود دارد و وی بر محیط تاثیرگذاشته و محیط هم بر وی تاثیرمی‌گذارد. در مجموع مناطقی که از منظر هنجاری در شرایط بهتری هستند، تعداد معتادان کمتر است.
قرایی‌مقدم با بیان اینکه لزوما مصرف کردن مواد مخدر در میان قشر تحصیل کرده به معنای زشتی‌زدایی از این عمل نیست و همچنان نگاه جامعه روی این افراد منفی است، اظهار کرد: برخی جوانان سیگار کشیدن را شهامت و بزرگی میدانند. جوانان برای اینکه بگویند بزرگ شده‌اند، شروع به مصرف مواد می‌کنند. اعتیاد در افراد تحصیل کرده چیزی نیست که به تازگی به وجود آمده باشد بلکه از گذشته نویسندگانی بودند که مواد مصرف می‌کردند.
وی افزود: قلیان و سیگار دروازه ورود افراد به مواد مخدر است. تولید تنباکو و سیگار هم درآمد بالایی برای تولیدکنندگان دارد و به همین واسطه برای افزایش فروش تلاش می‌کنند. از طرفی امروز دسترسی به مواد مخدر در شهر راحت است و همین موضوع باعث افزایش مصرف مواد مخدر شده است. از جهتی جوانان در جمع‌های خود مصرف مواد مخدر جدید را مدرن و باکلاس بودن میدانند و یکدیگر را تشویق به این کار می‌کنند و بیشترشان هم تحصیلات دانشگاهی دارند.
قرایی‌مقدم اظهار کرد: تحصیل افراد را از خطر اعتیاد محفوظ نمی‌کند چرا که فردی که تحصیل می‌کند احتیاج به شغل دارد و تا پیدا کردن شغل بیکار است و وقتی می‌بیند نمی‌تواند به اندازه تلاش‌هایش به موفقیت برسد؛ دچار نوعی نا امیدی می‌شود و برای آرامش خودش از سیگار استفاده می‌کند و اگر این نا امیدی ادامه پیدا کند؛ کارش به مواد می‌کشد. با این که تحصیلات دانشگاهی آگاهی می‌دهد، اما فرد برای آرامش و یا گاهی برای ضعف در نه گفتن دست به مصرف مواد می‌زند.
وی ادامه داد: اعتیاد به یک باره اتفاق نمی‌افتاد و کم کم زمینه‌های آن در افراد ایجاد می‌شود و در قدم اول قرار گرفتن در جمع‌های ناسالم زمینه‌ساز گرایش افراد به رفتارهای پرخطر مانند مصرف مواد مخدر می‌شود. دانشگاه محل آگاهی است اما ممکن است که جمع‌های ناسالم هم در میان جوانان تحصیل کرده ایجاد شود از آن جایی که بیشتر جوانان مهارت نه گفتن را نیاموخته‌اند، در این جمع‌ها مصرف مواد را تجربه می‌کنند.