پیامدهای منفی شغل خبرنگاری برای فعالان این حرفه

کارشناس علوم ارتباطات و رسانه گفت: پیامدهای جسمی، روانی و شرایط استرس زا در شغل خبرنگاری نیازمند چاره اندیشی و بکارگیری رویکردهای ابداعی و متوازن است.

اکبر طاهری روز سه شنبه مقارن با پاسداشت روز خبرنگار افزود: مواجهه مستمر خبرنگاران با انبوه رویدادها در کنار فرایند سخت تهیه و انتشار خبر در طولانی مدت برای آنها آسیب زا خواهد بود.

وی افزود: توسعه شبکه های اجتماعی بر اضطراب و فشار روانی خبرنگاران افزوده است؛ بطوریکه آنها باید در کوتاه ترین زمان ممکن و با تکیه بر اصل صحت خبر برای تولید محصول خبری اقدام کنند.

طاهری ادامه داد: این فرایند اگر چه لازمه حرفه خبرنگاری است و ممکن است طبیعی به نظر برسد اما آنچه اهمیت دارد مدت زمان سپری کردن این شرایط استرس زا در خبرنگاران است.

کارشناس علوم ارتباطات و رسانه با بیان اینکه فرسودگی شغلی در خبرنگاران بیشتر از سایر مشاغل است، افزود: به دلیل ماهیت این حرفه که مبتنی بر اضطراب دائمی و اشراف بر موضوعات ریز و درشت جهان پیرامون است؛ خبرنگاران در بلند مدت متحمل آسیب های جسمی و روانی می شوند که پیشگیری و درمان آنها نیازمند تصمیم سازی مسوولان و اجرای رویکردهای متوازن است.

این کارشناس با بیان اینکه محیط کار و نحوه کنار آمدن با شرایط به‌طور مستقیم بر افراد تاثیر می‌گذارد، افزود: خبرنگاران به دلیل مواجهه مستمر با اخبار ناراحت کننده، استرس، عجله، تنش و حواشی بیشترین تاثیر منفی را از کار خود می‌گیرند؛ با این وجود حتی متحمل هجمه، سرزنش و بی مهری افراد مختلف نیز می‌شوند.

وی افزود: بخش دیگری از آسیب‌های این حرفه به‌دنبال استفاده دائمی و غیر اصولی خبرنگاران از ابزارهای الکترونیکی و سخت افزاری است.

طاهری ادامه داد: دقت و حساسیت پیوسته خبرنگاران به رخدادهای پیرامون خود که به تهیه خبر نیز منتهی می شود؛ انرژی بسیاری از آنها می‌گیرد که این مساله تهدید آرامش ذهن و روان را برای این قشر به‌دنبال داشته است.

این کارشناس؛ درآمد اندک خبرنگاران در مقایسه با سختی شغل آنها را از دیگر آسیب های این حرفه عنوان کرد و افزود: این مساله باعث شده است تا خبرنگاران علاوه بر آشفتگی ذهنی ناشی از رویایی با وقایع مختلف؛ دغدغه معاش خود را نیز داشته باشند.

طاهری افزود: خبرنگاران به‌دنبال حضور میدانی در عرصه های خبری همواره در معرض حوادث پیش بینی نشده هستند که آسیب این اضطراب ها در لایه های پنهان به خانواده های آنها نیز می‌رسد.

وی ادامه داد: فعالان این حرفه زمان بسیار طولانی به تهیه و انتشار خبر اختصاص می‌دهند و به دلیل محدودیت زمان و الزامات کار از سلامت خود غافل می‌شوند؛ این در حالی است که خبرنگاران برای خلق آثار خبریِ فاخر نیازمند تمرکز، آرامش فکر و سلامتی فیزیکی هستند.

طاهری افزود: در بسیاری از کشورها؛ علاوه بر تامین مالی خبرنگاران به رفع نیازهای آنها در زمینه بهداشت روان و سلامت فیزیکی نیز توجه می شود و این مساله بدیهی است.

وی تصریح کرد: در کشور ما نیز این مقوله باید نهادینه و سازو کار آن طراحی و اجرا شود، اگرچه اقداماتی نیز در این زمینه انجام شده است اما کافی نیست و هنوز بسیاری از مطالبات اهالی رسانه بر زمین مانده است.

طاهری افزود: بخش مهمی از این برنامه ریزی ها نیازمند ابتکار و تسهیلگری مسوولان در سطح کلان و سپس انعطاف مدیران در سطح میانی است.

کارشناس علوم ارتباطات و رسانه افزود: خبرنگاران با بهره گیری از استعداد ذاتی خود به انجام رسالت حرفه ای پایبندند؛ از این رو مانند اقشار مختلف کشور باید از سیاست های حمایتی بهره مند شوند.

وی خاطر نشان کرد: در این میان خبرنگاران زن به دنبال مسوولیت های خانوادگی و شرایط جسمی و روانی مختلف از جمله بارداری آسیب پذیری بیشتری دارند که باید در تدوین بسته های حمایتی به این تفاوت ها توجه شود.

طاهری گفت: تامین نیازهای مادی و معنوی خبرنگاران از جمله منزلت شهروندی، تکریم و یادآوری حس ارزشمندی، سلامت جسم و روان، مسکن، ثبات شغلی، بیمه و تفریح بر ارتقای کیفی و کمی خروجی کار آنها و رواج اصل بی طرفی به عنوان رکن مهم خبرنگاری تاثیر بسزایی دارد و او را از جانبداری برای کسب منافع بی نیاز می‌کند.

پس از شهادت محمود صارمی، مسوول دفتر خبرگزاری جمهوری اسلامی در مزار شریف در سال ۱۳۷۷ و در جریان کشتار دیپلمات های ایرانی در مزار شریف کشور افغانستان به دست ترورریست‌ها ، شورای فرهنگ عمومی کشور در نخستین سالگرد این رخداد، ۱۷ مرداد ماه را به عنوان روز خبرنگار نامگذاری کرد.