اعتیاد در دنیای تحصیل کردگان و تباهی مغزهای فعال
اعتیاد همه مرزهای ممکن از جمله مرز میزان تحصیلات و باسواد بودن یک فرد را می شکند و این مسئله سپر دفاعی قوی برای پیشگیری از اعتیاد نیست، به همین خاطر دیده می شود که افرادی با تحصیلات بالای دانشگاهی هم معتاد می‌شوند.
به گزارش افسران، اعتیاد یکی از بزرگترین آسیب‌های اجتماعی است که امروزه بسیاری از کشورها با این بحران مواجه هستند و گرچه همواره سیاست‌های متعددی برای کاهش و یا کنترل آن برنامه‌ریزی می‌شود، اما سیاست‌های مورد نظر و برنامه‌های اجرا شده به دلیل عدم تاثیرگذاری شایسته، همواره مورد نقد است .
دانشجویان از جمله باهوش‌ترین افراد جامعه و به نوعی مسئولان آینده جامعه هستند که می‌توانند دیگران را در ارتباط با مواد مخدر آگاه سازند، آنها باید بدانند که در مواجه بایک فرد معتاد چگونه برخورد کنند .
متأسفانه علت این گرایش فقدان آموزش مهارت های زندگی به افراد تحصیل کرده در دوران تحصیل، دبیرستان ها و دانشگاه ها می باشد.
همچنین تبلیغات گسترده مافیای مواد مخدر مبنی بر این که مواد روان گردان فاقد اعتیاد است و در آنها خطر اعتیاد وجود ندارد. در حالی که به خاطر این دو دلیل شاهد ظهور معتادان تحصیل کرده در جامعه هستیم.
ظهور معتادان تحصیل کرده در جامعه باعث می شود که زشتی زدایی از اعتیاد به عمل آید و نوجوان و جوانی ببیند که فرد تحصیل کرده و یک فرد شاغل در باتلاق اعتیاد گرفتار شده فکر می کند که اعتیاد کار خوبی است که آن فرد آن راه را انتخاب کرده است. بنابراین ایجاد الگوهای رفتاری نامناسب و غلط از اصلی ترین عوارض اعتیاد معتادان تحصیل کرده به شمار می رود.
در دسترس بودن، پذیرش اجتماعی از سوی فرد، فشارهای دوستان، شخصیت و ژنتیک خود فرد تأثیر مستقیمی در شروع استفاده از مواد مخدر دارد و به دلیل سرخوشی و لذت لحظه‌ای، کاهش درد و اضطراب، تقویت روابط اجتماعی مبادرت به استفاده مداوم از مواد مخدر می کند، غافل از اینکه به مرور زمان این تأثرات از بین رفته و موجب اعتیاد وی می شود .
بیکاری علت اصلی روی آوردن به اعتیاد نیست. حدود ۵۳ درصد از معتادان شاغل هستند و برعکس تصور مردم که فکر می‌کنند بیکاری علت معتاد شدن است اما، در واقع فرد بعد از معتاد شدن بیکار می‌شود.
حدود ۳۷ درصد از معتادان دارای شغل دولتی، ۳۴ درصد شغل خصوصی و ۱۹ درصد خویش‌فرما هستند که ۶۵ درصد از معتادان تحصیلات زیر دیپلم، ۱۵ درصد در حد کاردانی و ۲۱ درصد هم مقطع لیسانس و بالاتر را دارند .
درصد بالایی از متاهلین اعتیاد دارند
۶۳ درصد از معتادان متاهل بوده و ۳۲ درصد مجرد هستند پس نباید تجرد بودن را به عنوان عامل قوی برای اعتیاد در نظر بگیریم .
در جامعه ما قبلا بیشتر مصرف کنندگان مواد مخدر از افیون همچون تریاک و هروئین استفاده می‌کردند که بر روی جسم و بار شخصیتی آن ها ثاتیر سوء می‌گذاشت و در نتیجه فرد مصرف کننده با ژنده پوشی و رعایت نکردن بهداشت مواجه بود و انگار دیگر آب از سرشان گذشته است و در کوچه و خیابان‌ها کارتون خواب بودند و گاهی نیز در ملاءعام مواد مصرف می‌کردند .
امروزه مواد‌های صنعتی از جمله شیشه به طور مزمن بوده و تا مدتی فرد مصرف کننده سرحال و سرپا است و از نظر مردم شیک پوش به نظر می‌رسد در واقع استفاده از شیشه، بسته به میزان و مدت مصرف می‌تواند همه زندگی فرد را تحت تاثیر قرار دهد، به طوری که زندگی فردی، خانوادگی، اجتماعی، روانی، روابط و سلامت جسمی فرد را به طور کامل بهم می‌ریزد و کم کم از بین می‌برد .
اعتیاد همه مرزهای ممکن از جمله مرز میزان تحصیلات و باسواد بودن یک فرد را می شکند و این مسئله سپر دفاعی قوی برای پیشگیری از اعتیاد نیست، به همین خاطر ما می‌بینیم که افرادی با تحصیلات بالای دانشگاهی هم معتاد می‌شوند .
اعتیاد سبب تباهی میلیون‌ها مغز فعال می‌شود
گسترش دامنه مصرف مواد مخدر در جامعه امروزی به حدی است که متاسفانه قشر متفکر و تحصیل کرده را به سمت خود کشانده است و مواد مخدر آن چنان آرام و بی سرو صدا جسم و روان فرد مصرف کننده را می‌گیرد که هیچ معتادی آغاز اعتیاد خود را به یاد نمی‌آورد، در واقع اعتیاد سبب تباهی میلیون‌ها مغز فعال می‌شود که سرمایه‌های آینده جامعه بشری به شمار می‌روند .
۳۰ درصد از دانشجویان با تصور غلط، اعتیاد را آغاز می‌کنند
دانشجویانی که در خوابگاه هستند بیشتر در معرض اعتیاد قرار می‌گیرند. تقریبا ۳۰ درصد از دانشجویان، تنها با این تصور غلط که یک‌بار مصرف مواد مخدر اعتیادآور نیست، علاقه‌مند به تجربه این مواد خطرناک می‌شوند، همچنین این امر بین دانشجویان شهرستانی به علت دوری از خانواده و فشارهای موجود بیشتر است، چه بسا که بسیاری از آنها به دلیل هوش بالا جزء نخبگان و دانشجویان برتر دانشگاه‌های خوب کشور نیز هستند و این نشان می‌دهد دانشجویانی که در خانه‌های مجردی یا خوابگاه‌ها زندگی می‌کنند، بیش از سایرین در معرض آسیب اعتیاد قرار دارند .
بیشتر معتادان “شیشه” مصرف می‌کنند
مصرف زیاد برخی از مواد اعتیاد آور در جامعه: در سال ۸۶ در کل مصرف کنندگان مواد مخدر ۳.۶ دهم درصد شیشه مصرف می‌کردند اما حدود ۵ سال گذشته این آمار به ۲۶ درصد رسیده است و مصرف کنندگان رو به شیشه آورده‌اند .
۷۰ درصد از افراد مصرف کننده، اعلام کرده‌اند که اولین بار در گروه دوستان، مواد مخدر را تجربه کرده‌اند و برخی نیز به دلیل مشکلات عاطفی متاسفانه در دوره دبیرستان تا دانشگاه که نظارت خانواده بر آنها کمتر است مصرف ترامادول، گل، قلیان و سیگار که شیوع بیشتری دارد را آغاز کرده‌اند. این افراد قلیان و سیگار را به دلیل سرگرمی و تفریح مصرف کرده، اما قرص ترامادول و گل که عوارض جبران ناپذیری دارد را به دلیل مشکلات جنسی و تقویت روحیه، مصرف می‌کنند .
برخی از دانشجویان به دلیل انباشته شدن درس هایشان و فقط داشتن مدرک و گذراندن دوره دانشگاه، در شب امتحان از قرص‌های ریتالین، ترامادول، متادون و گاهی نیز شیشه مصرف می‌کنند چون این قرص‌ها بی‌خوابی را به دنبال دارد و دانشجویان شب امتحان با انرژی به درس خواندن می‌پردازند و نتیجه مطلوبی نیز می‌گیرند، اما مصرف این موادها خواه و ناخواه ادامه می‌یابد و این قرص‌ها به مرور زمان جواب‌گو نیستند و فرد به دنبال مواد موثرتری است.
شورای مبارزه با مواد مخدر نهادی سیاست گذار و دارای کمیته‌های مختلفی از جمله درمان، مشارکت‌ها، فرهنگی، پیشگیری و مقابله بوده که در کشور فعالیت دارد. در این راستا با فروشندگان، پاتوق های مصرف کنندگان مواد مخدر و متعادین متجاهر برخورد شده است.
بیکاری تاثیری بر روی آوردن به اعتیاد ندارد اما در جامعه دانشجویی این چنین نیست و این افراد به دلیل عدم انگیزه و استرس شغلی نسبت به آینده، مصرف مواد مخدر را انتخاب می‌کنند و در واقع اعتیاد می‌تواند تاثیر مستقیمی بر روح و روان داشته باشد .
واحدهای تخصصی در رابطه با اعتیاد برای آگاهی دانشجویان، کلاس‌های توانمند سازی و تنظیم خانواده، فضای نشاط اجتماعی در دانشگاه‌ها، برنامه‌های فرهنگی و تقویت مراکز مشاوره در داخل دانشگاه از جمله راهکارهای پیشگیری از اعتیاد در دانشگاه‌ها است .
هدف متولیان اصلی مبارزه با مواد مخدر پیشگیری از اعتیاد است اما لازم است بیشترین بودجه در حوزه درمان هزینه شود. قانون بنا کرده که معتادین فقط باید ۲ بار به کمپ‌ها بروند و بار سوم به زندان معرفی شوند اما برخی نیز معتقدند معتادان نباید به زندان‌ها بروند چرا که این افراد بیمار هستند و باید درمان شوند .
بیشترین مصرف مواد مخدر در، به تربیب تریاک، شیشه، هروئین، گل و قرص‌های متادون و ریتالین است، افزود: در ۲ سال گذشته قیمت مواد مخدر شیشه از ۲۰۰ میلیون تومان به ۶۰ میلیون تومان کاهش داشته و دلیل اصلی ارزانی این مواد تولید داخلی در کشور است و در مقابل تریاک ۱۷ درصد گران شده است .
متأسفانه طی یک دهه گذشته نه تنها اوضاع در زمینه معتادین بهتر نشده بلکه تعداد معتادین افزایش داشته است، که باید فرهنگ مبارزه با مواد مخدر را عمومی ساخت تا نسبت به تبعات آن هوشیاری‌های عمومی لازم در میان مردم لحاظ شود .
برای اینکه بدانیم افراد در چه سطحی به اعتیاد دچار شده‌اند باید طرحی پژوهشی انجام داد تا دلیل اصلی رو آوردن به مواد مخدر تشخیص داده شود .
بیکاری، سرگرمی، برقراری ارتباط با دوستان، افسردگی، مشکلات عاطفی و خانوادگی و گاهی مرفه بودن می‌توانند فرد را به سمت مصرف مواد مخدر بکشاند .
دانشجویان خوابگاهی به ویژه دانشگاه آزاد که در خانه‌های اجاره‌ای زندگی می‌کنند و نظارتی بر روی رفتار آنها وجود ندارد و همچنین به تشویق دوستان، بیشتر به سمت مواد مخدر گرایش پیدا می‌کنند.
همچنین دانشجویان دانشگاه‌های دولتی برای شب بیداری قبل از امتحان و کارآیی بیشتر، اقدام به مصرف قرص‌های ترامادول و ریتالین می کنند که در این راستا باید مرکز مشاوره دانشجویی در دانشگاه‌ها بتوانند به درستی نقش آفرینی کنند و با آموزش‌های درست، برنامه‌ریزی صحیحی برای درس خواندن به دانشجویان ارائه بدهند .
اعتیاد به مرور زمان موجب بیکاری می‌شود. برخی بر این اعتقاد هستند فرد بیکار به علت استرس نداشتن شغل به مصرف مواد مخدر کشانده می‌شود .
نوع و مقدار مصرف مواد مخدر بر روی جسم افراد متفاوت است. مصرف هر کدام از مواد مخدر از جمله تریاک، شیشه و یا شربت متادون تاثیر متفاوتی بر سیستم جسمی و روحی می‌گذارد.
یکی از شایع ترین راه‌های مبارزه منفی با مشکلات زندگی در جامعه امروز روی آوردن به مصرف مواد مخدر است که افراد با استعمال این مواد در اوایل دوران مصرف به احساسات کاذبی از جمله احساس قدرت و توانایی احساس آرامش و تمرکز احساس رضایت و خود ارزشمندی و قدرت تأثیر بر دیگران دست می‌یابند که قبل از مصرف مواد مخدر به علت نقص در شخصیت حاصل از عدم وجود عوامل شخصیت ساز هیچگاه آن را تجربه نکرده‌اند .
جهت تحصیل هر چه بیشتر این نوع رضایت کاذب، میزان مصرف آنها به مرور زمان بیشتر شده و شکل و نوع مواد مصرفی آنها نیز جهت تأمین رضایت بیشتر تغییر می‌کند، در نهایت با اشباع شدن جسم و عادت سیستم عصبی به مواد گوناگون نه تنها رضایتی حاصل نمی‌شود بلکه با تحلیل توانایی جسمی و روحی افراد معتاد توان تأمین نیازهای روزمره خویش را نیز از دست داده و از جامعه رانده می‌شوند .
با توجه به اهمیت نقش عزت و اعتماد به نفس در جلوگیری از کج روی ها و نابهنجاری‌های اجتماعی به ویژه مصرف مواد مخدر و پدیده شوم اعتیاد؛ تقویت نهادهای تربیتی جامعه اعم از نهادهای رسمی و غیر رسمی به ویژه نهاد خانواده و آموزش و پرورش و رسانه‌ها برای توجه هر چه بیشتر به امر تعلیم و تربیت افراد از بدو تولد که مبتنی بر احترام به ذات انسان و تقویت پیش سازهای شخصیت (عزت نفس- اعتماد به نفس) باشد امری انکار ناپذیر به نظر می‌رسد .
به نظر می رسد، افزایش آگاهی‌های عمومی از آسیب‌های اعتیاد به موادمخدر و نشان دادن تصویری نامطلوب از آینده مصرف موادمخدر می‌تواند در کاهش گرایش به آن موثر باشد. هرچند بیکاری نیز می‌تواند در گرایش به مصرف موادمخدر موثر باشد اما این تاثیر بیشتر برعکس بوده و افراد شاغل بسیاری را در جامعه داریم که اعتیاد در نهایت منجر به بیکاری آنها می‌شود.