“دریا” در سخنان معصومین(ع)
معصومین(ع) از «دریا» به عنوان نشانه ای بزرگ بر عظمت خداوند تعبیر کرده اند. امام علی(ع) در مناجات خود می فرماید: «تو کسى هستى که عظمتت در آسمان و قدرتت در زمین، و شگفتىهاى خلقتت در دل دریاها است». همچنین امام صادق(ع) می فرماید: «اگر مىخواهى وسعت حکمت آفریدگار و کوتاهى علم مخلوقات را بدانى نظر به آنچه در اقیانوس ها از انواع ماهیان و جنبندگان آب و صدف ها است بیفکن. انواعى که شماره ندارد، و منافع آن تدریجا براى بشر بر اثر حوادثى که در زندگى او پیش مى آید روشن مى گردد».
با توجه به عجایب فراوانی که در دریاها نهفته است باید با یک دنیا خضوع و اخلاص به این جمله معروف دعاى جوشن مترنّم شویم و بگوئیم: «یَا مَنْ فِى الْبِحارِ عَجائِبُهُ»؛ (اى کسى که شگفتى هاى قدرتت در دریاها است). آن روز که این جمله در دعاى جوشن از پیغمبر اکرم (صلی الله علیه و آله) نقل شد؛ هنوز اسرار دریاها بر کسى مکشوف نبود، و امروز عظمت این جمله براى ما از هر زمانى روشن تر است.
در دعا و مناجات دیگرى از امیرمؤمنان على(علیه السلام) آمده است، که فرمود: «أَنْتَ الَّذِىْ فِى السَّماءِ عَظَمَتُکَ، وَ فِى اْلأَرْضِ قُدْرَتُکَ، وَ فِى الْبِحارِ عَجائِبُکَ»؛ (تو کسى هستى که عظمتت در آسمان و قدرتت در زمین، و شگفتى هاى خلقتت در دل دریاها است).
همچنین امیرمؤمنان على(علیه السلام) در حدیث دیگری می فرمایند: «سَخَّرَ لَکُمُ الْمَاءَ یَغْدُو عَلَیْکُمْ وَ یَرُوحُ صَلَاحاً لِمَعَاشِکُمْ وَ الْبَحْرَ سَبَباً لِکَثْرَهِ أَمْوَالِکُم»؛ (خداوند آب را مسخّر فرمان شما قرارداد، صبحگاهان مى رود و عصر باز مى گردد، تا زندگى شما را سامان بخشد [این تعبیر ممکن است اشاره به جزر و مد دریا و آثار حیاتى آن باشد] و دریا را وسیله وفور و کثرت اموال شما قرار داد). این بحث را با فرازى از حدیث معروف «توحید مفضّل» از امام صادق(علیه السلام) پایان مى دهیم؛ حضرت می فرمایند: «فَإِذَا أَرَدْتَ أَنْ تَعْرِفَ سَعَهَ حِکْمَهِ الْخَالِقِ وَ قِصَرَ عِلْمِ الْمَخْلُوقِینَ فَانْظُرْ إِلَى مَا فِی الْبِحَارِ مِنْ ضُرُوبِ السَّمَکِ وَ دَوَابِّ الْمَاءِ وَ الْأَصْدَافِ وَ الْأَصْنَافِ الَّتِی لَا تُحْصَى وَ لَا تُعْرَفُ مَنَافِعُهَا إِلَّا الشَّیْءُ بَعْدَ الشَّیْءِ یُدْرِکُهُ النَّاسُ بِأَسْبَابٍ تُحْدَثُ»؛ (اگر مىخواهى وسعت حکمت آفریدگار و کوتاهى علم مخلوقات را بدانى نظر به آنچه در اقیانوس ها از انواع ماهیان و جنبندگان آب و صدف ها است بیفکن. انواعى که شماره ندارد، و منافع آن تدریجا براى بشر بر اثر حوادثى که در زندگى او پیش مى آید روشن مى گردد).
آرى در دریا و جنبندگان دریا و گیاهان دریائى و غیر آن منافع و برکاتى است که هر روز که بر عمر بشر مى گذرد اسرار تازه اى از آن کشف مى شود؛ و فوائد جدیدى بر او ظاهر مى گردد که او را در برابر خالق این همه نعمت ها وادار به خضوع مى کند.