پولیتیکو: افول اعتماد متحدان سنتی به واشنگتن
نتایج یک نظرسنجی تازه نشان میدهد که بخش قابل توجهی از افکار عمومی در کانادا و کشورهای کلیدی اروپایی، ایالات متحده را نهتنها شریکی غیرقابل اعتماد، بلکه عاملی بیثباتکننده در نظام بینالملل میدانند.
بر اساس نظرسنجی مشترک پولیتیکو و مؤسسه Public First، اکثریت شهروندان کانادا و اکثریت نسبی پاسخدهندگان در آلمان و فرانسه معتقدند آمریکا در عرصه جهانی نقشی منفی ایفا میکند. در بریتانیا نیز بیش از یکسوم مردم چنین دیدگاهی دارند. این نتایج نشان میدهد که تصویر سنتی آمریکا بهعنوان ستون ثبات و امنیت غرب، بهطور جدی دچار خدشه شده است.در هر چهار کشور مورد بررسی، نزدیک به اکثریت پاسخدهندگان گفتهاند که ایالات متحده معمولاً برای دیگر کشورها مشکل ایجاد میکند، نه اینکه به حل بحرانها کمک کند. این برداشت، چرخشی معنادار در افکار عمومی متحدان سنتی واشنگتن به شمار میرود.
سیاست خارجی ترامپ و شکاف در روابط فراآتلانتیک
تحلیلگران، سیاستهای دونالد ترامپ را عامل اصلی این تغییر نگاه میدانند. جنگهای تجاری گسترده، اعمال تعرفههای سنگین علیه شرکای اروپایی و کانادا، لحن تند و تحقیرآمیز نسبت به رهبران متحد، و تردید در تعهد آمریکا به ناتو، همگی به افزایش بیاعتمادی دامن زدهاند.ترامپ اخیراً در مصاحبهای اروپا را «در حال زوال» توصیف کرد و رهبران آن را «ضعیف» خواند. در سند جدید راهبرد امنیت ملی آمریکا نیز تأکید شده که اروپا «هویت ملی و اعتمادبهنفس خود را از دست داده است». چنین ادبیاتی، به گفته ناظران، نهتنها شکاف سیاسی، بلکه شکاف روانی میان دو سوی آتلانتیک را عمیقتر کرده است.
کانادا؛ متحدی که بیشترین فاصله را گرفته است
در میان کشورهای مورد بررسی، کانادا بیشترین افت اعتماد به آمریکا را نشان میدهد. روابط دو کشور تحت تأثیر جنگ تجاری شدید، اعمال تعرفهها و حتی اظهارات گاهوبیگاه ترامپ درباره الحاق کانادا، به پایینترین سطح در دهههای اخیر رسیده است.
فعالان اقتصادی کانادا میگویند سیاستهای تجاری واشنگتن باعث از دست رفتن هزاران شغل و نابودی میلیاردها دلار سرمایه شده است. به باور آنان، آمریکا از توازن قدرت قابل پیشبینی دوران پس از جنگ سرد فاصله گرفته و به شریکی پرریسک تبدیل شده است.
آلمان و فرانسه؛ تردید امنیتی و بازاندیشی راهبردی
در آلمان، تردید نسبت به تعهد نظامی آمریکا در قبال اوکراین و ناتو، دولت را به بازنگری اساسی در سیاست دفاعی واداشته است. صدراعظم فریدریش مرتز با کنار گذاشتن محدودیتهای دیرینه، مسیر سرمایهگذاری صدها میلیارد یورویی در بخش دفاع و زیرساخت را هموار کرده است.در فرانسه نیز بدبینی تاریخی نسبت به آمریکا، در دوره ترامپ تشدید شده است. امانوئل ماکرون تلاش کرده همزمان با حفظ کانالهای ارتباطی با کاخ سفید، از رفتار غیرقابل پیشبینی ترامپ برای تقویت ایده «خودمختاری راهبردی اروپا» استفاده کند.
بریتانیا؛ حفظ تعادل میان واشنگتن و اروپا
در بریتانیا، افکار عمومی دوپاره است. اگرچه بخش قابل توجهی آمریکا را غیرقابل اتکا میدانند، اما دولت کِر استارمر کوشیده از تقابل علنی با واشنگتن پرهیز کند. لندن در تلاش است هم روابط تجاری با آمریکا را حفظ کند و هم در هماهنگی با اروپا، نقش فعالی در پرونده اوکراین ایفا کند؛ تلاشی که به گفته تحلیلگران، نیازمند «راه رفتن روی لبه تیغ» است.
شکاف در داخل آمریکا؛ دموکراتها در برابر جمهوریخواهان
این نظرسنجی نشان میدهد که نگاه آمریکاییها به نقش جهانی کشورشان نیز دچار شکاف عمیق شده است. در حالی که اکثریت رأیدهندگان ترامپ همچنان آمریکا را نیرویی مثبت در جهان میدانند، تقریباً نیمی از دموکراتها معتقدند ایالات متحده نقشی منفی ایفا میکند.بسیاری از دموکراتها حتی اتحادیه اروپا و کانادا را بازیگرانی مثبتتر از آمریکا در عرصه جهانی میدانند. پژوهشگران معتقدند این تغییر نگرش در مدتزمانی کوتاه، نشاندهنده عمق تأثیر سیاستهای دولت ترامپ بر تصویر بینالمللی آمریکا است.رهبری جهانی در معرض آزمون
نتایج این نظرسنجی تصویری هشداردهنده از وضعیت جایگاه جهانی ایالات متحده ارائه میدهد. کاهش اعتماد متحدان سنتی، همزمان با شکاف داخلی در آمریکا، میتواند توان این کشور برای رهبری نظام بینالملل را تضعیف کند.در شرایطی که جهان با جنگها، رقابتهای ژئوپلیتیکی و بحرانهای اقتصادی روبهروست، پرسش اصلی این است که آیا واشنگتن میتواند اعتماد از دسترفته متحدانش را بازسازی کند یا مسیر کنونی، به بازتعریف کامل نظم غربی خواهد انجامید.