ولایت امیرالمؤمنین (ع) حقیقت پنهان در آیات قرآن
حجت الاسلام والمسلمین علوی تهرانی، استاد حوزه علمیه، با استناد به آیه ۸۹ سوره اسرا و روایات ائمه، ولایت امیرالمؤمنین علی (ع) را کلید فهم بسیاری از معارف قرآنی دانست و تصریح کرد که انکار ولایت، حتی در پوشش عبادت، امت اسلامی را به انحرافات بزرگی از جمله واقعه عاشورا سوق داده است. وی با ارائه تفسیری عمیق، پیامدهای نفی این اصل اساسی هدایت را واکاوی کرد.
حجت الاسلام والمسلمین علوی تهرانی، استاد حوزه علمیه، در سخنانی روشنگرانه در مسجد حضرت امیر (ع)، به تفسیر آیه ۸۹ سوره مبارکه اسرا پرداخت و با تکیه بر روایات ائمه اطهار، حقیقت مغفول مانده در این آیه را ولایت امیرالمؤمنین علی (ع) معرفی کرد. وی با اشاره به بخش پایانی آیه “فَأَبی أکثرُ النّاسِ إِلا کُفوراً”، اظهار داشت که ناسپاسی و کفر بیشتر مردم، نه در برابر نماز، روزه یا حج، بلکه در مقابل پذیرش ولایت امام علی (ع) بوده است.
استاد علوی تهرانی در تبیین روایی این آیه شریفه، به نقل از امام محمدباقر علیه‌السلام تصریح کرد که جبرئیل این آیه را با عبارت “فَأَبی أکثرُ النّاسِ بِوِلایهِ عَلِیٍّ إِلا کُفُوراً” بر پیامبر (ص) نازل کرده است. این روایت نشان می‌دهد که اصلی‌ترین محور انکار مردم، ولایت و امامت حضرت علی (ع) بوده که با وجود اعلام عمومی در غدیر، در صحنه سقیفه به مخالفت آشکار تبدیل شد و مسیر هدایت امت را منحرف ساخت.
به گفته این استاد حوزه، از منظر قرآن و اهل‌بیت علیهم‌السلام، ولایت رکن اساسی هدایت و استمرار خط نبوت در قالب امامت است. پذیرش این اصل، به معنای تسلیم‌شدن در برابر رهبری معصوم است. وی با اشاره به آیات دیگری همچون آیه ۹۳ سوره بقره که مؤمنان را به ایمان به ولایت علی (ع) فرا می‌خواند، بر اهمیت این جایگاه تأکید کرد و شیعه واقعی را کسی دانست که نه تنها به ادعا، بلکه با التزام قلبی و عملی به این اصل، زندگی خود را معنا بخشد.
تحلیل تاریخی حجت الاسلام علوی تهرانی نشان می‌دهد که انکار ولایت، پیامدهای گسترده و فاجعه‌باری برای امت اسلامی به دنبال داشت. بزرگترین این پیامدها، انحراف خلافت و تبدیل آن به سلطنت موروثی بود که نهایتاً به واقعه جانگداز عاشورا و شهادت سیدالشهدا (ع) منجر شد. در کربلا، همین بی‌وفایی و بی‌اعتنایی به ولایت، خود را در ترک یاری حجت خدا و ایستادگی مقابل ایشان نشان داد.
ایشان در ادامه، به دو قطعه شعر از امام حسین (ع) در روز عاشورا اشاره کرد که حضرت با آن خود و مأموریت خویش را معرفی کردند. در بخشی از این اشعار، امام (ع) به نسب شریف خود، یعنی فرزند علی مرتضی، جگرگوشه پیامبر، فرزند فاطمه زهرا (س) و برادر جعفر طیار بالیدند که حجتی بر منزلت ولایت است. در قطعه دوم نیز با بیانی عارفانه، ارزش دنیا و آخرت را سنجیدند و شهادت در راه خدا را شرافتی مضاعف دانستند.
علوی تهرانی در پایان سخنان خود هشدار داد که تفسیر روایی آیه ۸۹ سوره اسرا، درسی برای همه نسل‌ها است: مراقب باشید حقیقت ولایت که ضامن هدایت بشریت است، دستخوش انکار نشود. این انکار، حتی اگر در پوشش عبادت پنهان شود، در بزنگاه‌های تاریخی آشکار شده و امت را به انحراف می‌کشاند. عاشورا گواه است که بی‌اعتنایی به ولایت، چگونه به فاجعه‌ای انسانی و دینی انجامید. وی تأکید کرد که ایمان بی‌ولایت، کالبدی بی‌روح است و پیروی از ولایت، به سراسر زندگی معنا می‌بخشد و آدمی را به منزل مقصود می‌رساند.