چطور میتوانیم نائب الزیاره همه باشیم؟
به درخواستهای انبوهِ طواف و سلام چگونه پاسخ دهیم؟ دستور امام کاظم(ع): انجام یک عمل واحد در مکه و مدینه که نیابت از پدر، مادر، همشهریان و حتی بردگان را شامل میشود.
امام کاظم(ع) در مسجد النبی(ص) راهی الهی نشان میدهند: با یک طواف و نمازِ جمعی در مکه و یک سلامِ فراگیر در مدینه، نیابت از تمامی اهالی شهرتان – بیتوجه به جایگاهشان – محقق میشود.

چگونه میتوانیم نائب الزیاره همه باشیم؟
محَمَّدُ بْنُ یَحْیَی عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَحْمَدَ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا عَنْ عَلِیِّ بْنِ مُحَمَّدٍ اَلْأَشْعَثِ عَنْ عَلِیِّ بْنِ إِبْرَاهِیمَ اَلْحَضْرَمِیِّ عَنْ أَبِیهِ قَالَ:
رَجَعْتُ مِنْ مَکَّهَ فَلَقِیتُ أَبَا اَلْحَسَنِ مُوسَی عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ فِی اَلْمَسْجِدِ وَ هُوَ قَاعِدٌ فِیمَا بَیْنَ اَلْقَبْرِ وَ اَلْمِنْبَرِ فَقُلْتُ یَا اِبْنَ رَسُولِ اَللَّهِ إِنِّی إِذَا خَرَجْتُ إِلَی مَکَّهَ رُبَّمَا قَالَ لِیَ اَلرَّجُلُ طُفْ عَنِّی أُسْبُوعاً وَ صَلِّ رَکْعَتَیْنِ فَأَشْتَغِلُ عَنْ ذَلِکَ فَإِذَا رَجَعْتُ لَمْ أَدْرِ مَا أَقُولُ لَهُ
قَالَ إِذَا أَتَیْتَ مَکَّهَ فَقَضَیْتَ نُسُکَکَ فَطُفْ أُسْبُوعاً وَ صَلِّ رَکْعَتَیْنِ ثُمَّ قُلِ اَللَّهُمَّ إِنَّ هَذَا اَلطَّوَافَ وَ هَاتَیْنِ اَلرَّکْعَتَیْنِ عَنْ أَبِی وَ أُمِّی وَ عَنْ زَوْجَتِی وَ عَنْ وُلْدِی وَ عَنْ حَامَّتِی وَ عَنْ جَمِیعِ أَهْلِ بَلَدِی حُرِّهِمْ وَ عَبْدِهِمْ وَ أَبْیَضِهِمْ وَ أَسْوَدِهِمْ فَلاَ تَشَاءُ أَنْ قُلْتَ لِلرَّجُلِ إِنِّی قَدْ طُفْتُ عَنْکَ وَ صَلَّیْتُ عَنْکَ رَکْعَتَیْنِ إِلاَّ کُنْتَ صَادِقاً
فَإِذَا أَتَیْتَ قَبْرَ اَلنَّبِیِّ صَلَّی اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ فَقَضَیْتَ مَا یَجِبُ عَلَیْکَ فَصَلِّ رَکْعَتَیْنِ ثُمَّ قِفْ عِنْدَ رَأْسِ اَلنَّبِیِّ صَلَّی اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ ثُمَّ قُلْ اَلسَّلاَمُ عَلَیْکَ یَا نَبِیَّ اَللَّهِ مِنْ أَبِی وَ أُمِّی وَ زَوْجَتِی وَ وُلْدِی وَ جَمِیعِ حَامَّتِی وَ مِنْ جَمِیعِ أَهْلِ بَلَدِی حُرِّهِمْ وَ عَبْدِهِمْ وَ أَبْیَضِهِمْ وَ أَسْوَدِهِمْ فَلاَ تَشَاءُ أَنْ تَقُولَ لِلرَّجُلِ إِنِّی أَقْرَأْتُ رَسُولَ اَللَّهِ صَلَّی اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ عَنْکَ اَلسَّلاَمَ إِلاَّ کُنْتَ صَادِقاً.
از ابراهیم حضرمی روایت شده که گفت:
وقتی از مکه بازگشتم در مسجد النبی به محضر امام موسی کاظم علیه السلام رسیدم در حالی که آن حضرت بین قبر و منبر رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم نشسته بودند.
گفتم: «ای پسر رسول خدا، من زمانی که میخواهم به سمت مکه بروم، چه بسا فردی به من میگوید: هفت دور از طرف من طواف کن و دو رکعت از طرف من نماز بخوان.
و من در سفر مشغول میشوم و این را از یاد میبرم و وقتی بازمیگردم نمیدانم به او چه بگویم؟»
حضرت فرمودند: «زمانی که به مکه رفتی و مراسم حج را انجام دادی، هفت دور طواف کن و دو رکعت نماز بگذار و سپس بگو:
«اَللَّهُمَّ إِنَّ هَذَا اَلطَّوَافَ وَ هَاتَیْنِ اَلرَّکْعَتَیْنِ عَنْ أَبِی وَ أُمِّی وَ عَنْ زَوْجَتِی وَ عَنْ وُلْدِی وَ عَنْ حَامَّتِی وَ عَنْ جَمِیعِ أَهْلِ بَلَدِی حُرِّهِمْ وَ عَبْدِهِمْ وَ أَبْیَضِهِمْ وَ أَسْوَدِهِمْ»
در این صورت به هر کس بگویی من از طرف تو طواف کردم و دو رکعت نماز خواندم، راست گفتهای.
پس زمانی که به نزد قبر رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم رفتی و آن چه بر تو واجب بود را به جا آوردی، دو رکعت نماز بخوان و سپس بالای سر رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم بایست و بگو:
«اَلسَّلاَمُ عَلَیْکَ یَا نَبِیَّ اَللَّهِ مِنْ أَبِی وَ أُمِّی وَ زَوْجَتِی وَ وُلْدِی وَ جَمِیعِ حَامَّتِی وَ مِنْ جَمِیعِ أَهْلِ بَلَدِی حُرِّهِمْ وَ عَبْدِهِمْ وَ أَبْیَضِهِمْ وَ أَسْوَدِهِمْ»
پس به هر کس بگویی من از طرف تو به رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم سلام دادم راست گفتهای.»