راز ستاریت خدا: عیب دیگران را بپوشان تا رسوا نشوی
یکی از مهمترین اصول اخلاقی در سیره اهل بیت، پردهپوشی عیوب و دوری از عیبجویی است. این صفت که بازتابی از ستاریت خداوند است، نه تنها موجب اصلاح فرد و جامعه میشود، بلکه طبق روایات، سرنوشت ما در قیامت را نیز رقم میزند. در واقع، خداوند با ما همانگونه رفتار میکند که ما با بندگانش رفتار میکنیم؛ بنابراین آموختن هنر پردهپوشی عیوب یک ضرورت است.

امام سجاد (ع) در دعایی profound در صحیفه سجادیه، خداوند را اینگونه ستایش میکنند: «اَللَّهُمَّ لَکَ الْحَمْدُ عَلَی سِتْرِکَ بَعْدَ عِلْمِکَ»؛ یعنی «خدایا! تو را سپاس که با وجود آگاهی از گناهان ما، آنها را میپوشانی.» این دعا، سنگ بنای یکی از کلیدیترین مفاهیم اخلاق اسلامی یعنی «ستاریت» یا پوشاندن عیوب را معرفی میکند.
این صفت الهی، الگویی برای بندگان حقیقی است. انسان مؤمن باید آینهای از صفات پروردگارش باشد. چنانکه وقتی از حضرت عیسی (ع) پرسیدند با چه کسی همنشین شویم، فرمودند: «کسی که دیدارش شما را به یاد خدا بیندازد.» بندهای که به ستاریت خداوند ایمان دارد، نمیتواند به سادگی عیوب دیگران را فاش کرده و آبروی آنان را خدشهدار کند.
ارزش پردهپوشی عیوب در اسلام به حدی است که پاداش و جزای آن مستقیماً به رفتار خود ما بازمیگردد. امام صادق (ع) در حدیثی مهم میفرمایند: «هر کس عیب مؤمنی را بپوشاند، خداوند در روز قیامت عیب او را میپوشاند؛ و اگر کسی مؤمنی را رسوا کند، خداوند نیز او را در روز قیامت رسوا میکند.» این یعنی سرنوشت ما در گرو رفتاری است که با دیگران داریم.
یکی از راهکارهای عملی برای دوری از عیبجویی، تمرکز بر اصلاح خود است. امیرالمؤمنین علی (ع) در این باره میفرمایند: «کسی که عیب خود را ببیند، از پرداختن به عیب دیگران باز میماند.» وقتی انسان به ضعفها و خطاهای خود مشغول باشد، دیگر فرصت و انگیزهای برای جستجوی عیوب دیگران نخواهد داشت.
البته این تأکیدات به معنای بیتفاوتی در برابر گناه نیست. بنده خدا از روی محبت و خیرخواهی، نمیتواند گمراهی دیگران را تحمل کند. از این رو، به صورت پنهانی و محترمانه، عیب برادر دینی خود را به او یادآوری میکند. امام صادق (ع) این نوع خیرخواهی را یک هدیه ارزشمند دانسته و میفرمایند: «محبوبترین برادرانم کسی است که عیوبم را به من هدیه کند.»