آداب و شرایط واجب و مستحب در مسجدالحرام
سعی صفا و مروه در طبقات مسجدالحرام نیز قرار دارد، اما با توجه به آنچه که در قرآن کریم آمده است «إِنَّ الصَّفا وَ الْمَرْوَهَ مِنْ شَعائِرِ اللَّهِ»، خود کوههای صفا و مروه موضوعیت دارد و حاجی باید بین این دو کوه سعی کند.
حجتالاسلام طباطبایی در ادامه آموزش احکام مربوط به انجام مناسک حج گفت:

یکی از واجبات عمره تمتع و عمره مفرده پس از طواف و نماز طواف، سعی صفا و مروه است. کسانی که در طبقات بالای مسجدالحرام طواف میکنند، باید نماز طواف را نیز همانجا و در کنار مقام ابراهیم در همان طبقه بهجا آورند. اما لازم است یک نایب نیز هماهنگ شود تا به نیابت از ایشان در طبقه همکف و پشت مقام ابراهیم نماز طواف را اقامه کند.
سعی صفا و مروه در طبقات مسجدالحرام نیز قرار دارد، اما با توجه به آنچه که در قرآن کریم آمده است «إِنَّ الصَّفا وَ الْمَرْوَهَ مِنْ شَعائِرِ اللَّهِ»، خود کوههای صفا و مروه موضوعیت دارد و حاجی باید بین این دو کوه سعی کند.
زائران دقت کنند که از رفتن به طبقات بالاتر به وسیله پلهبرقی خودداری کنند؛ چرا که انجام سعی در طبقات بالا بنا به نظر تمام مراجع عظام تقلید صحیح نیست و پذیرفته نمیشود. لذا سعی باید حتماً در طبقه همکف و بین دو کوه انجام شود.
اگرچه این کوهها در گذشته بزرگتر بودهاند و بخشی از آنها برداشته شده، اکنون بهاندازهای باقی ماندهاند که بتوان گفت سعی بین دو کوه انجام میگیرد؛ بنابراین انجام سعی فقط در طبقه همکف صحیح است.
از علائم اصالت محل سعی این است که وقتی به سمت کوه صفا یا کوه مروه حرکت میکنید، سربالایی را احساس میکنید ولی اگر به سمت این دو کوه رفتید و شیب به سمت بالا نداشت بدانید در طبقات بالا حضور دارید و این اشکال دارد.
سعی صفا و مروه با نیت آغاز میشود و ابتدا باید از صفا به سمت مروه رفت که این مسیر یک مرتبه حساب میشود و بازگشت از مروه به صفا دفعه دوم. در مجموع، سعی صفا و مروه مجموعاً هفت مرتبه است و بنابراین عدد سعی فرد است (شروع از صفا و پایان در مروه).
برخلاف تصور رایج، هر رفتوبرگشت دو مرتبه نیست، بلکه هفت مرتبه رفت و برگشت مورد نیاز بوده و پایان آن به مروه ختم میشود.
در سعی صفا و مروه، طهارت لباس و وضو شرط نیست. حتی بانوانی که مانع شرعی برای ورود به مسجدالحرام دارند نیز میتوانند سعی را انجام دهند، البته جزییات شرایط را باید جداگانه بررسی کرد.
در صورتی که به علت تأخیر فرد همراه، مجبور شدید حرکت خود را متوقف یا مختل کنید، بهتر است در همان نقطه حرکت را متوقف کرده و پس از رسیدن همراه، ادامه مسیر را از همان نقطه انجام دهید. چرخیدن کامل بدن یا برگشت به عقب برای پیدا کردن همراه درست نیست. اگر مقداری از مسیر اشتباه طی شده باشد، لازم است به همان محل برگردید و ادامه سعی را از همان نقطه صحیح دنبال کنید.
زائر در صورت خستگی بهویژه پس از دور چهارم، میتواند استراحت کند. اگر راه رفتن روی سنگ برای کسی مشکل بود، میتواند دمپایی بهپا کند؛ احترام مسجدالحرام و صفا و مروه محفوظ است ولی پوشیدن دمپایی اشکالی ندارد.
یکی از موضوعاتی که در سعی صفا و مروه مطرح است، بین دو قسمت که مهتابی سبزرنگ زدهاند و سقف به رنگ سبز است، مستحب است مردان به حالت نیمهدو (هروله) حرکت کنند و شانههای خود را بالا و پایین کنند. این عمل مخصوص مردان است و برای زنان نهتنها لازم نیست بلکه نهی نیز شده است.
در همین محل هروله، دعا کردن مستحب بوده و در روایت آمده است که این مکان از پرفضیلتترین نقاط برای اجابت دعاست، حتی افراد قدرتمند و مغرور نیز در این نقطه حالت خضوع و خشوع به خود میگیرند. البته کسب حالت خضوع و خشوع خارج از پرش و دویدن هم امکانپذیر است و زائران باید در حین سعی، سعی کنند خضوع و خشوع را حفظ نمایند.
در سعی صفا و مروه رعایت عدد هفت لازم است. در صورت شک در تعداد دورها، بهتر است اصلاً از ابتدا نشمرده و با همراهان و افراد مورد اعتماد حرکت کنید تا اطمینان برای کامل بودن سعی حاصل شود.