آیا قطع دستگاه از بیمار مرگ مغزی جایز است؟
حضرت آیت الله خامنه ای در پاسخ به استفتائی مهم پیرامون قطع دستگاه پزشکی از بیمار، بر وجوب حفظ جان بیمار حتی در صورت ناامیدی از بهبودی تاکید کردند. این استفتاء از آیت الله خامنه ای به مسئله حساس جواز یا عدم جواز قطع دستگاه پزشکی از بیماری می‌پردازد که امیدی به شفای او نیست و ایشان این اقدام را جایز ندانستند. این پاسخ، تکلیف شرعی روشنی را در حوزه فقه پزشکی بیان می‌کند.
حضرت آیت الله خامنه ای، رهبر معظم انقلاب اسلامی، به استفتاء مهمی پیرامون حکم شرعی قطع دستگاه پزشکی از بیمار پاسخ دادند. این پرسش که یکی از چالش‌های رایج در حوزه فقه پزشکی و اخلاق پزشکی محسوب می‌شود، به وضعیت بیمارانی می‌پردازد که از نظر دانش پزشکی امروزی، امیدی به شفا یا بهبود آن‌ها وجود ندارد.
در متن سؤال مطرح شده از ایشان آمده است: «بیماری که بر اساس دانش پزشکی امروز، امیدی به شفا و یا بهبود او وجود ندارد و با استفاده از دستگاه ممکن است چند روز بیشتر زنده بماند، آیا به منظور کوتاه کردن مدت درد و رنج بیمار، استفاده نکردن از دستگاه یا قطع دستگاه پزشکی از بیمار جایز است؟ آیا سرپرست یا نزدیکان بیمار می توانند به پزشک چنین اجازه‌ای بدهند؟»
پاسخ معظم‌له به این پرسش حیاتی، صریح و روشن بود: «حفظ جان بیمار ـ حتی در فرض سؤال ـ واجب است و سرپرست بیمار در این مورد شرعا اختیاری ندارد.» این فتوا بر اهمیت بنیادین حفظ جان بیمار در آموزه‌های اسلامی تاکید دارد و نشان می‌دهد که حتی در شرایطی که امید به بهبودی کامل از بین رفته باشد، تلاش برای ادامه حیات بیمار یک تکلیف شرعی است.
بر اساس این حکم شرعی، تصمیم‌گیری برای قطع دستگاه پزشکی از بیمار صرفاً به دلیل ناامیدی از درمان یا با هدف کاهش درد و رنج، مجاز شمرده نمی‌شود. همچنین، این فتوا تصریح می‌کند که سرپرستان یا نزدیکان بیمار نیز از نظر شرعی صلاحیت و اختیار صدور اجازه برای چنین اقدامی را ندارند، چرا که حق حیات، از حقوق اساسی فرد و موهبتی الهی است که سلب آن جز در موارد مصرح شرعی جایز نیست.