مهر تایید فائو بر کیفیت پستۀ ایرانی
در پی بازدید هیئت فنی سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد از استان کرمان، پستۀ ایرانی با موفقیت از بازرسی‌های آزمایشگاهی مربوط به آلاینده‌ها و آفلاتوکسین عبور کرد.
آفلاتوکسین، یکی از مهم‌ترین سموم قارچی موجود در محصولات کشاورزی است که می‌تواند تأثیرات منفی بر سلامت انسان داشته باشند.
در راستای ارتقا استانداردهای صادراتی پسته ایرانی و تقویت قابلیت‌های آزمایشگاهی برای اطمینان از کیفیت این محصول استراتژیک، سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) یک هیئت فنی به استان کرمان اعزام کرد تا فرآیندهای نمونه‌برداری و آزمایش‌های تشخیص آلاینده‌ها در محصول پسته ایران را ارزیابی و بررسی کند.
این بازدید سه‌روزه که با همکاری وزارت جهاد کشاورزی ایران برگزار شد، به‌عنوان بخشی از پروژه مشترک بین فائو و وزارت جهاد کشاورزی، هدفی مهم را دنبال می‌کند: بهبود تولید و صادرات پسته ایران با استقرار مدیریت یکپارچه محصول.هیئت فائو در این ماموریت، تمرکز ویژه‌ای بر ارزیابی روش‌های نمونه‌برداری و تجزیه‌وتحلیل پسته‌ها برای کنترل آفلاتوکسین، یکی از مهم‌ترین سموم قارچی موجود در محصولات کشاورزی، داشت.
آفلاتوکسین‌ها می‌توانند تأثیرات منفی بر سلامت انسان داشته باشند و به‌ویژه در بازارهای بین‌المللی، رعایت استانداردهای دقیق در این زمینه اهمیت زیادی دارد. این موضوع از آنجا حائز اهمیت است که اتحادیه اروپا با تصویب مقرره ۲۰۲۳/۲۷۸۲، میزان مجاز آلاینده‌ها در مواد غذایی را به شدت محدود کرده است و این مسئله برای صادرات پسته ایرانی باید به دقت کنترل شود.
در طی این بازدید، اعضای هیئت فائو از آزمایشگاه‌های سازمان غذا و داروی ایران (وابسته به وزارت بهداشت)، پایانه‌های فرآوری پسته، باغ‌های پایلوت در کرمان و رفسنجان و پژوهشکده پسته ایران بازدید کردند. در این بازدیدها، فرآیندهای نمونه‌برداری، آزمایشگاهی و سیستم‌های مدیریت کیفیت در پسته‌های مصرف داخلی و صادراتی به‌طور دقیق مورد بررسی قرار گرفت. این ارزیابی‌ها نشان‌دهنده تلاش‌های مستمر ایران برای همگام‌سازی استانداردهای داخلی با الزامات جهانی است.یکی از نکات برجسته این مأموریت، برگزاری دو کارگاه آموزشی توسط فائو بود.
اولین کارگاه توسط بنوآ گلاد، مشاور بین‌المللی فائو، برای کارشناسان آزمایشگاهی و تجار برگزار شد. در این کارگاه، به‌طور اختصاصی بهترین شیوه‌های بین‌المللی در زمینه نمونه‌برداری، شناسایی آفلاتوکسین، کنترل کیفیت نتایج آزمایش و انطباق با الزامات قانونی آموزش داده شد. دومین کارگاه با همکاری پژوهشکده پسته ایران برای باغداران، کارشناسان ترویج و متخصصان کشاورزی از مناطق کرمان، رفسنجان و سیرجان برگزار گردید. در این کارگاه، اصول کشاورزی صحیح شامل شیوه‌های نوین آبیاری، مدیریت خاک و آفات و تکنیک‌های جدید باغداری به کشاورزان آموزش داده شد.
در این بازدیدها، بنوآ گلاد از ظرفیت‌های آزمایشگاهی ایران در زمینه کنترل آفلاتوکسین‌ها ابراز رضایت کرد و تأکید کرد که آزمایشگاه‌های سازمان غذا و دارو از قابلیت‌های فنی و تخصصی لازم برای تأمین نتایج دقیق و قابل‌اعتماد در این زمینه برخوردار هستند. او افزود: «در تمام مراحل تولید، فرآوری، بسته‌بندی و آزمایش پسته قبل از صادرات، با افرادی مواجه شدم که دانش و تخصص بالایی در تضمین کیفیت محصول دارند. اطمینان دارم که آزمایشگاه‌های سازمان غذا و دارو می‌توانند به‌خوبی از صادرات پسته ایران حمایت کنند.»این پروژه مشترک که از سال ۲۰۲۳ آغاز شده، با هدف ارتقاء مدیریت یکپارچه و پایدار زنجیره تأمین پسته، افزایش بهره‌وری، انطباق با الزامات ایمنی غذایی و بهبود دسترسی به بازارهای جهانی طراحی شده است.
از دیگر اهداف این پروژه، تقویت انطباق مقرراتی، ارتقاء توان آزمایشگاهی در تشخیص مایکوتوکسین‌ها و تدوین برنامه‌های اقدام فنی برای بهبود کیفیت پسته است.فائو با مشارکت فعال بخش‌های دولتی و خصوصی ایران، در تلاش است تا تجربیات جهانی را منتقل کرده و ظرفیت‌های ملی را تقویت کند تا بهبودهای پایداری در زنجیره ارزش پسته ایران به وجود آورد. این پروژه در نهایت به‌عنوان گامی مؤثر در راستای تاب‌آوری اقتصادی، امنیت غذایی و افزایش رقابت‌پذیری ایران در بازارهای جهانی به‌شمار می‌آید.