تبدیل شدن واشنگتن به دشمن اتحادیه اروپا

یک گزارش جدید از اندیشکده‌ی شورای روابط خارجی اروپا (ECFR) با عنوان “چالش‌های پیش رو: چرا امنیت آتی اتحادیه اروپا به گسترش موفقیت‌آمیز آن بستگی دارد؟” بر ضرورت فوری گسترش اتحادیه اروپا به عنوان راهی برای تقویت امنیت جمعی قاره در مواجهه با بی‌ثباتی‌های فزاینده ناشی از ایالات متحده، روسیه و چین تاکید می‌کند.

این گزارش هشدار می‌دهد که تهدیدات علیه حاکمیت اروپا دیگر محدود به خارج از مرزهای اتحادیه اروپا نیست و خواستار اقدام قاطع نهادهای اتحادیه و رهبران کشورهای عضو برای تسریع روند الحاق کشورهای نامزد شده است.ترامپ درصدد تضعیف اتحادیه اروپا از داخلاین گزارش با اشاره به اظهارات اخیر جی.دی. ونس، معاون رئیس جمهور آمریکا در کنفرانس امنیتی مونیخ مبنی بر اینکه تهدیدات داخلی اروپا بیشتر از تهدیدات خارجی ناشی از چین و روسیه است، این دیدگاه را – البته با تفسیری متفاوت – تایید می‌کند. نویسندگان اندیشکده شورای روابط خارجی اروپا معتقدند که دولت ترامپ با ابراز “انزجار” نسبت به اروپا، احتمالاً از طریق همکاری با چهره‌های راست افراطی در اروپا به تضعیف داخلی اتحادیه اروپا کمک خواهد کرد.علاوه بر این، گزارش به تلاش‌های سازمان‌های غیردولتی مرتبط با دولت راست‌گرای مجارستان و جنبش سیاسی راست‌گرای لهستان برای اصلاح ساختار اتحادیه اروپا و تضعیف نهادهای آن اشاره می‌کند. طرح “بازنشانی بزرگ” که در بنیاد هریتج در واشنگتن رونمایی شد، خواستار اتحادیه اروپای مبتنی بر “منافع کشورهای عضو”، کاهش قدرت کمیسیون اروپا و محدود کردن اختیارات دادگاه دادگستری اروپا است.

اندیشکده شورای روابط خارجی اروپا تاکید می‌کند که در سایه تهاجم مداوم روسیه به اوکراین و روابط نزدیک ولادیمیر پوتین با چین، تهدید حاکمیت اروپا دیگر محدود به خارج از مرزهای این اتحادیه نیست. از این رو، زمان آن فرا رسیده است که نهادهای اتحادیه اروپا و رهبران کشورهای عضو با تسریع در مرحله‌ی بعدی گسترش اتحادیه، فضای ژئوپلیتیکی اروپا را تثبیت کنند. موفقیت در این امر، بلوک را قادر خواهد ساخت تا بهتر از خود دفاع کند – هم در داخل و هم در خارج.تقویت امنیت جمعی در برابر شراکت استراتژیک روسیه و چینگزارش این اندیشکده اروپایی به توسعه‌ی مشارکت استراتژیک روسیه و چین به عنوان یک عامل پیچیده‌کننده‌ی بیشتر برای چالش‌های امنیتی اروپا اشاره می‌کند. نویسندگان هشدار می‌دهند که هرچه این مشارکت قوی‌تر شود، به همان میزان می‌تواند برای رشد اقتصادی، آزادی و وحدت اروپا مضرتر باشد. آن‌ها به درک ضمنی شی جین پینگ و پوتین مبنی بر وابستگی منافع چین به حمایت شی از روسیه و تجاوز آن به اوکراین اشاره می‌کنند که در سطح داخلی نیز آشکار شده است. پژوهش اخیر اندیشکده شورای روابط خارجی اروپا نشان می‌دهد که شهروندان چینی و روسی رابطه بین این کشورها را نه فقط مبتنی بر ضرورت استراتژیک، بلکه مبتنی بر “منافع و ارزش‌های مشترک” می‌دانند. این در حالی است که افکار عمومی در کشورهای نامزد عضویت در اتحادیه اروپا، از جمله صربستان با دولت طرفدار روسیه، عموماً طرفدار اروپا باقی مانده‌اند و خواهان اروپای بیشتر و روسیه‌ی کمتر هستند.

توسعه اتحادیه اروپا یک ضرورت استراتژیک استبا توجه به عدم اطمینان نسبت به حمایت آتی ایالات متحده از دفاع اروپا و ناتو، ادغام کشورهای نامزد مانند مولداوی، اوکراین و کشورهای بالکان غربی در چارچوب اتحادیه اروپا اکنون یک ضرورت استراتژیک آشکار است. اورسولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا، بارها بر تعهد خود به گسترش تاکید کرده است، اما موفقیت در این امر نیازمند حمایت سیاسی کشورهای عضو اتحادیه اروپا است.سه گام کلیدی برای تسهیل روند الحاقاندیشکده شورای روابط خارجی اروپا سه گام مهم را برای تسهیل روند الحاق هموارتر پیشنهاد می‌کند:تعلیق حق رای مجارستان: این گزارش تاکید می‌کند که بزرگترین موانع اتحادیه اروپا در توسعه‌ی سیاست خارجی و امنیتی مؤثر، اختلاف نظر در مورد اهداف و ناکارآمدی‌های روند تصمیم‌گیری است که توسط بازیگرانی مانند ویکتور اوربان، نخست‌وزیر مجارستان، تشدید می‌شود. این اندیشکده پیشنهاد می‌کند که “مثلث وایمار” (فرانسه، آلمان و لهستان) با همکاری یکدیگر، روند درخواست برای اعمال ماده ۷ پیمان اتحادیه اروپا (TEU) را پیش ببرند که حق رای مجارستان در شورای اروپا را به حالت تعلیق در می‌آورد.ایجاد رای‌گیری با اکثریت واجد شرایط در مورد گسترش: اندیشکده شورای روابط خارجی استدلال می‌کند که موفقیت در مرحله‌ی بعدی گسترش اتحادیه اروپا به اصلاحات برای بهبود عملکرد و افزایش کارایی تصمیم‌گیری آن بستگی دارد. این گزارش از حمایت فزاینده از استفاده از رای‌گیری با اکثریت واجد شرایط (QMV) به جای اصل اتفاق آرا در تصمیم‌گیری‌های مربوط به گسترش، به ویژه در هنگام باز کردن و بستن خوشه‌ها و فصل‌ها، حمایت می‌کند. این امر از وتو کردن تصمیمات توسط کشورهای عضو فردی جلوگیری خواهد کرد.

اعطای وضعیت عضویت وابسته به اوکراین و مولداوی: اندیشکده شورای روابط خارجی پیشنهاد می‌کند که اعطای وضعیت عضویت وابسته به اوکراین و مولداوی به آن‌ها امکان می‌دهد تا در بازار واحد ادغام شوند، بخشی از دادگاه دادگستری اروپا شوند و احتمالاً در برنامه‌ها و ابتکارات امنیتی و دفاعی اتحادیه اروپا شرکت کنند. این امر به آمادگی آن‌ها برای عضویت کامل کمک خواهد کرد.ضرورت متقاعد کردن افکار عمومی اروپااین اندیشکده اروپایی تاکید می‌کند که برای موفقیت گسترش آتی اتحادیه اروپا، اراده‌ی سیاسی باید به طور مثبت با احساسات عمومی همسو شود. رهبران طرفدار الحاق باید به طور مؤثر مزایای گسترش (از جمله افزایش امنیت، ثبات ژئوپلیتیکی آتی و جلوگیری از ایجاد خلأهای قدرتی که می‌تواند نفوذ قدرت‌های رقیب متخاصم مانند روسیه را افزایش دهد) را به مخاطبان داخلی منتقل کنند.این گزارش هشدار می‌دهد که بدون پیام‌رسانی هدفمند و مقابله موفقیت‌آمیز با روایت ضد اتحادیه اروپای رو به گسترش، پوپولیسم ضد گسترش احتمالاً اوج بیشتری خواهد گرفت و روند تصمیم‌گیری را پیچیده‌تر خواهد کرد. اندیشکده شورای روابط خارجی اروپا در پایان تاکید می‌کند که سیاست‌گذاران باید منکران را متقاعد کنند که گسترش اتحادیه اروپا نقش این بلوک را در صحنه‌ی جهانی تقویت خواهد کرد، ثبات منطقه‌ای را تقویت خواهد کرد و در نهایت تعهد اتحادیه اروپا به صلح و دموکراسی را تقویت خواهد کرد.