چرا ایران و آمریکا به توافق نمیرسند؟
این روزها سوالی در میان افکار عمومی مطرح شده که چرا حماس و رژیم صهیونیستی میتوانند برای آتش بس توافق کنند اما ایران و آمریکا نمیتوانند به توافق برسند.
در روزهای اخیر، سوالی در میان افکار عمومی مطرح شده که چرا حماس و رژیم صهیونیستی میتوانند برای آتش بس توافق کنند اما ایران نمیتواند با آمریکا به توافق برسد.
برای پاسخ به این سوال، باید ابتدا بررسی کرد که آیا ایران از مذاکره با آمریکا پرهیز میکند یا این که مذاکره در گذشته انجام شده ولی به نتیجهای نرسیده است.مقام معظم رهبری ۲۷ اسفند ۱۳۸۰ در دیدار کارگزاران نظام فرمودند: ما در دنیا اهل مذاکرهایم… اما مذاکره با که و بر سر چه؟ مذاکره برای رسیدن به یک قدر مشترک؛ دو طرف باید همدیگر را قبول داشته باشند؛ یک حدّ وسطی هم وجود داشته باشد؛ مذاکره کنند تا به این حدّ وسط برسند.
آن طرفی که شما را اصلاً قبول ندارد، با اصل وجود شما به عنوان جمهوری اسلامی طرف است، با او چه مذاکرهای میتوانید بکنید؟در حالی که مسئولان دولت چهاردهم چندین بار بر آمادگی برای مذاکره تأکید کردند و در آخرین اظهار نظر، کاظم غریب آبادی معاون وزیر امور خارجه گفت «ایران برای آغاز و از سرگیری مذاکرات رفع تحریم آمادگی دارد»، دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا بامداد سهشنبه گفت «ما بازگشتیم تا ایران را مؤاخذه کنیم».
در تاریخ روابط ایران و آمریکا، چندین دور مذاکره انجام شده که با وعدههای متنوع و نتایج ثابتی همراه بوده است.مذاکرات دولت موقت بازرگان برای بازپس گیری اموال ایران، مذاکرات الجزایر برای عدم مداخله در امور داخلی ایران و لغو فرمان اجرایی ۱۲۱۷۰، مذاکرات مک فارلین، اعمال فشار بر دولت سازندگی با تحریم یکباره اقتصادی و معرفی ایران بهعنوان «محور شرارت» که به تعبیر وزیر خارجه انگلستان، «جورج بوش فرش را از زیر پای خاتمی کشید».
مذاکرات عمان در دهه ۸۰ هم جز وقت تلفی، نتیجهای نداشت و نهایتاً در توافق هستهای (برجام)، آمریکا نه تنها به وعدههای خود عمل نکرد، بلکه بعد از انجام تعهدات توسط طرف ایرانی، تحریمهای جدیدی وضع کرد.اسماعیل کوثری عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس نیز میگوید: ما بارها در ۴۶ سال گذشته با آمریکا مذاکره کردیم اما آمریکا به هیچ تعهدی عمل نکرد.
درباره آمریکا به تعبیر امام خمینی اگر این کشور آدم بشود ما با او رابطه هم برقرار میکنیم. اگر آمریکا به تعهدات خود در مذاکرات با جمهوری اسلامی پایبند بود و علیه ملت ما جنایت نمیکرد، رابطه برقرار میشد و مذاکرات به سرانجام میرسید.حجت الاسلام محمود نبویان عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس نیز با بیان اینکه تا ما بر سر مبانی خود باشیم و آمریکا خوی استکباریاش را حفظ کند، دشمنی و تحریم ادامه دارد، میگوید: به همین دلیل مذاکرات با بدعهدی آمریکا همراه میشود و به سرانجام نمیرسد. ما باید بازدارندگی ایجاد کنیم، اگر منافع ما را تهدید کردند باید منافع آنها را تهدید کنیم.
کارشناسان بر این باورند که مذاکره با کشوری که هیچگاه به وعدههای خود عمل نکرده است، نمیتواند به سرانجام مشخصی برسد. این رویکرد در نهایت بر لزوم تقویت توانمندیهای داخلی و ایجاد بازدارندگی تأکید دارد تا کشور در برابر تهدیدات خارجی مقاومتر و مستقلتر عمل کند.