حدیث: مأموریت حضرت زهرا (س) در تربیت شیعیان
هر انسان مؤمنی به صورت فطری نیازمند رشد معنوی برای دستیابی به کمال انسانی و قرب الهی است. این تلاش برای رشد معنوی شامل تقویت ایمان، تزکیه نفس، و پیروی از آموزههای دینی است. تلاش برای کمال معنوی با عبادات، مراقبتهای اخلاقی و پیروی از اسوههای دینی مانند پیامبر و اهل بیت علیهم السلام همراه است.
این فرآیند به فرد کمک میکند تا انسان از درون به رضایت و آرامش برسد و در نهایت موجب کسب رضایت الهی و بهرهمندی از نعمتهای معنوی در دنیا و آخرت میشود.
از این جهت، نیاز به تربیت و بهرهگیری از استعدادهای فطری از ضرورتهای فرد مؤمن است. این ضرورت، شامل پرورش جنبههای معنوی، اخلاقی و اجتماعی میشود که به رشد همهجانبه انسان کمک میکند. هر انسانی با مجموعهای از استعدادها و تواناییهای فطری متولد میشود. بهرهگیری از این استعدادها به فرد اجازه میدهد تا در مسیر کمال انسانی حرکت کرده و نقشی مثبت و مؤثر در جامعه ایفا کند.
اما حرکت در مسیر رشد معنوی و انسانی، با کسب تربیتهای الهی میسر است. خداوند اراده کرده است تا این تربیتها را از طریق پیامبران خویش و نیز اوصیاء و برگزیدگان درگاهش به انسانها ابلاغ کند. پیامبران به عنوان راهنمایان الهی، وظیفه یافتند تعالیم و دستورات خداوند را به بشریت برسانند و آنها را به سوی راه حق و عدالت هدایت کنند. آنها نمونههای کاملی از ایمان، تقوا و اخلاق را در زندگی خود به نمایش گذاشتند و با آوردن کتاب وحی، انسانها را در مسیر احکام و سنتهای الهی قرار دادند. اوصیاء و برگزیدگان نیز در ادامۀ مسیر پیامبران، انسانها را به همان آموزههای انبیاء هدایت کردند و سعی کردند امت را از اختلاف و تفرقه در دین که حاصل فقدان پیامبران بود، حفظ کنند.
حضرت زهرا سلام الله علیها از جمله برگزیدگانی است که خداوند ایشان را جزو بهترین الگوهای بشری در جهت رشد و تربیت بندگان مؤمن خویش و در امتداد رسالت پدر بزرگوارشان رسول الله صلی الله علیه و آله قرار داد. ایشان نماد ایمان و تقوای حقیقی است. زندگی و سیره این بانوی بزرگوار سرشار از عبادت، زهد، و تعهد به دستورات الهی است که میتواند راهنمایی ارزشمند برای هر فرد مؤمن باشد. حضرت فاطمه سلام الله علیها در حیطه خانواده، الگویی بیبدیل از محبت، مسئولیتپذیری و تربیت فرزندان صالح است. نقش ایشان به عنوان مادر امامان و همسر امیر مؤمنان علیه السلام نمونهای بارز از استحکام خانواده بر مبنای ارزشهای الهی است.
اوج شجاعت و پایداری حضرت زهرا سلام الله علیها در دفاع از حق و عدالت در مواقع مختلف تاریخی بهویژه پس از رحلت پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله جلوهگر است. ایشان همواره بر پاسداری از آموزههای اسلام و عدالت اجتماعی تأکید داشتند. جایگاه معنوی دُخت نبی به گونهای است که ایشان را به عنوان شفیع درگاه الهی میشناسند. بسیاری از مؤمنین به نقش شفاعتی و معنوی ایشان در روز قیامت باور دارند.
از این جهت جایگاه تربیتی حضرت زهرا سلاماللهعلیها تا حدی نزد خداوند والا و ممتاز است که تربیت شیعیان را به ایشان واگذار کرده است، به گونهای که میتوان گفت ایشان به طور باطنی، متکفل تربیت و رشد معنوی شیعیان هستند. طبق حدیثی از امام صادق علیه السلام در مییابیم که این مسئولیت باطنی حضرت زهرا سلام الله علیها در تربیت و پرورش معنوی شیعیان نقش بسزایی دارد، آنجا که فرمود:
«إِنَّ أَطْفَالَ شِیعَتِنَا مِنَ اَلْمُؤْمِنِینَ تُرَبِّیهِمْ فَاطِمَهُ؛ اطفال شیعیان ما از مؤمنین را فاطمه تربیت میکند». ( تفسیر القمی, ج۲, ص۳۳۲)
این حدیث به ما میآموزد که تربیت دینی و اخلاقی تنها به والدین محدود نمیشود، بلکه شخصیتهای الهی به عنوان الگوی کامل، در پرورش معنوی شیعیان نقش اساسی و تاثیرگذاری دارند. این تربیت باطنی، بر اساس آموزههای دینی و اخلاقی ایشان شکل میگیرد و به رشد و کمال روحی و معنوی شیعیان منجر میشود.