حکم نماز خواندن با لباس مشکی در اسلام
پوشیدن لباس مشکی در اسلام، به ویژه در هنگام نماز، از دیدگاه مراجع تقلید مسألهای با تفاوت نظر است. به طور کلی، اکثر مراجع تقلید نماز خواندن با لباس مشکی را مکروه دانستهاند، اما در مورد چادر مشکی و لباسهایی که به عنوان حجاب اسلامی شناخته میشوند، نظر متفاوت است. در این نوشتار، به بررسی نظر مراجع تقلید و آیات قرآن کریم در این زمینه پرداخته میشود.
پوشیدن لباس مشکی در هنگام نماز از نظر برخی از مراجع تقلید مکروه است. دلیل اصلی این کراهت به آن برمیگردد که لباس مشکی معمولاً کثیفی را نشان نمیدهد و از آنجا که مسلمان باید به نظافت خود اهمیت دهد، پوشیدن چنین لباسهایی در هنگام نماز توصیه نمیشود. همچنین، لباس مشکی بیشتر به عنوان نماد عزاداری و ماتم شناخته میشود و در این صورت نمیتوان آن را به عنوان لباس زینتی و مناسب برای عبادت و نماز دانست.
آیات قرآن کریم نیز به اهمیت پوشیدن لباس مرتب و تمیز هنگام نماز اشاره دارد:
“یا بنی آدم خذوا زینتکم عند کل مسجد” (اعراف، آیه ۳۱) – ای فرزندان آدم، زینت خود را هنگام نماز و حضور در مسجد با خود بردارید. این آیه به طور کلی به ضرورت زینت و تمیزی اشاره دارد که به صورت فیزیکی از جمله پوشیدن لباس تمیز و مرتب و همچنین از لحاظ معنوی میتواند به طهارت روحی اشاره داشته باشد.
در تاریخ زندگی امام حسن (علیهالسلام) نقل شده است که او هنگام نماز بهترین لباس خود را میپوشید و میفرمود: “خداوند زیبا است و زیبایی را دوست دارد.” این مسئله اهمیت لباس مرتب و زیبا برای عبادت را نشان میدهد.
نظر آیتالله خامنهای در مورد لباس مشکی
آیتالله خامنهای در پاسخ به این سوال که آیا پوشیدن لباس مشکی در ایام عزای اهل بیت (علیهم السلام) امر پسندیدهای است، میفرمایند:
“پوشیدن لباس مشکی در ایام عزاداری خاندان عصمت و طهارت (علیهم السلام) به منظور تعظیم شعائر الهی و اظهار حزن و اندوه موجب ترتب ثواب الهی است؛ در هر صورت کراهت پوشیدن لباس سیاه در غیر نماز ثابت نیست.”
بنابراین، پوشیدن لباس مشکی در ایام عزاداری برای نشان دادن حزن و اندوه در مصیبت اهل بیت (علیهم السلام) نه تنها مکروه نیست بلکه امر پسندیدهای است و موجب ثواب الهی میشود. اما در غیر ایام عزاداری، پوشیدن لباس مشکی در نماز مکروه است.
در مورد چادر مشکی، بیشتر مراجع تقلید از جمله امام خمینی، آیتالله مکارم شیرازی، آیتالله سیستانی و آیتالله بهجت هیچگونه کراهتی برای نماز خواندن با چادر مشکی ذکر نکردهاند. به طور کلی، چادر مشکی نه تنها کراهت ندارد بلکه از نظر برخی مراجع به عنوان حجاب برتر اسلامی شناخته میشود و به همین دلیل بهتر است که زنان در هنگام نماز از آن استفاده کنند.
آیتالله خامنهای نیز در این زمینه تصریح کردهاند که پوشیدن چادر مشکی در هنگام نماز هیچگونه مشکلی ندارد و حتی در صورتی که لباس رنگی موجب جلب توجه نامحرم شود، چادر مشکی بهتر و مناسبتر است. ایشان به وضوح بیان کردهاند که در مورد چادر مشکی کراهت وجود ندارد و این نوع پوشش به عنوان حجاب اسلامی در نماز جایز و مستحب است.
- پوشیدن لباس مشکی در نماز به طور کلی مکروه است مگر اینکه در ایام عزاداری اهل بیت (علیهم السلام) باشد که در این صورت نه تنها مکروه نیست بلکه باعث کسب ثواب میشود.
- چادر مشکی به عنوان حجاب اسلامی برای زنان هیچگونه کراهتی ندارد و حتی برخی مراجع آن را به عنوان پوشش مناسب برای نماز و حجاب برتر میدانند.
- در نهایت، حجاب اسلامی باید به گونهای باشد که از نظر شرعی پوشش کامل و مناسب برای حفظ عفت و خودداری از جلب توجه نامحرمان را تأمین کند.
این موارد بیانگر اهمیت پوشش مناسب و رعایت آداب نماز در اسلام است که نه تنها از جنبه فیزیکی بلکه از جنبه معنوی و روحی نیز قابل توجه است.