دستورات اخلاقی اسلام در هنگام جنگ چیست؟
اسلام در هنگام جنگ و نبرد از مسائل اخلاقى نیز غافل نشده است و دستورات مهمّی در این باره دارد، از جمله اینکه: آغازگر جنگ نباشید، مجروحان و غیر نظامیان را نکشید، آب و مواد آشامیدنی را آلوده نکنید، از قطع درختان و کشتن حیوانات و تخریب محیط زیست بپرهیزید، حمله شبانه نکنید؛ بلکه جنگ بعد از ظهر باشد تا درگیرى کمترى رخ دهد، و افراد کمترى کشته شوند، از ترور و حمله غافلگیرانه بپرهیزید.
اسلام در هنگام جنگ و نبرد از مسایل اخلاقى نیز غافل نیست، و سربازانش را به آن سفارش مى کند. به چند نمونه آن توجّه فرمایید:
۱. شما جنگ را آغاز نکنید؛ بلکه هر زمان دشمن جنگ را شروع کرد شما جوابش را بدهید و اگر دست از جنگ کشید شما هم دست بکشید. این دستور اسلامى، خود دلیل بر این است که جنگ هاى اسلامى جنبه دفاعى داشته است.
۲. غیر نظامیان را نکشید. شما با سربازان دشمن مى جنگید، غیر نظامیان گناهى ندارند، پس متعرّض آنها نشوید.
۳. آب دشمن را آلوده به موادّ سمّى نکنید. معناى این دستور، ممنوعیّت استفاده از سلاح هاى شیمیایى و میکروبى و کشتار جمعى است.
۴. محیط زیست را آلوده نکنید، درختان را قطع ننمایید، و حیوانات را نکشید. ولى همین آمریکایى ها که صداى دفاع از حقوق حیوانات و محیط زیستِ آنها، گوش فلک را کر کرده، در جنگ ویتنام هنگامى که سربازان ویتنامى به جنگل ها پناه مى بردند، جنگل را با سربازان درون آن به آتش کشیدند؛ امّا اسلام اجازه این کار را نمى دهد و مى گوید: «شما با سربازان و دشمن نبرد مى کنید، محیط زیست که گناهى ندارد».
۵. مجروحان را نکشید؛ زیرا آنها خطرى براى سربازان اسلام ندارند.
۶. غافلگیرانه حمله نکنید، نیمه شب به سمت دشمن حمله نکنید؛ بلکه حضرت علی(علیه السلام) توصیه مى کرد جنگ بعد از ظهر باشد(۷) تا درگیرى کمترى رخ دهد، و افراد کمترى کشته شوند. بنابراین، ترور [که نوعى حمله غافلگیرانه محسوب مى شود] ممنوع است. با این وجود، وهّابى هاى تندرو – که ترور را در دنیا مرسوم کردند و بدین وسیله اسلام را بدنام کردند – چه ضرر و زیان فراوانى که به اسلام نزدند. پیامبر اسلام(صلى الله علیه وآله) فرمودند: «اِنَّ الْإِسْلَامَ قَیَّدَ الْفَتْکَ»؛ (اسلام مانع از ترور کردن است). اگر با کسى سر جنگ دارید به صورت جوانمردانه با او بجنگید، نه اینکه یک بمب به خود ببندید و به داخل مسجد مسلمانان بروید و بمب را در میان اجتماع نمازگزاران منفجر کنید. آیا اسلام که اجازه کشتن حیوانات و قطع درختان را نمى دهد، چنین جنایاتى را مجاز مى شمرد؟