شرایط و احکام درباره صیغه موقت
صیغه موقت، که به نام‌های متعه یا نکاح منقطع نیز شناخته می‌شود، نوعی ازدواج در مذهب شیعه است که در آن عقد برای مدت معین و با مهریه مشخص بین زن و مرد بسته می‌شود. پس از پایان مدت، این رابطه به‌طور خودکار منقضی می‌گردد. در بین مسلمانان، نظرات مختلفی درباره جواز این نوع ازدواج وجود دارد.
اهل سنت و برخی گروه‌های دیگر آن را حرام می‌دانند، در حالی که شیعیان امامی آن را مشروع و صحیح می‌شمارند. طبق آیه ۲۴ سوره نساء، فقهای امامیه این نوع ازدواج را معتبر می‌دانند، اما فقهای عامه بر این باورند که این آیه تنها به ازدواج دائم اشاره دارد.
تعیین مدت صیغه موقت
صیغه موقت دارای ویژگی‌هایی مشابه با ازدواج دائم است، اما مهم‌ترین تفاوت آن، تعیین مدت است که پس از آن بدون نیاز به طلاق، ازدواج پایان می‌یابد. این مدت می‌تواند کوتاه یا بلند باشد، اما برخی معتقدند اگر مدت از طول عمر طبیعی انسان بیشتر باشد، ازدواج به دائم تبدیل می‌شود. عقد موقت با گفتن عبارتی به مضمون «خود را برای مدت معینی به تو می‌سپارم» از سوی زن و «قبول می‌کنم» از سوی مرد صورت می‌گیرد.
تعیین مهریه
در صیغه موقت، تعیین مهریه الزامی است و باید در زمان عقد مشخص شود. عدم تعیین مهریه موجب باطل شدن قرارداد می‌شود، در حالی که در ازدواج دائم این امکان وجود دارد که مهریه به تأخیر بیفتد یا توافقی بر آن نشود.
انقضای عقد
انقضای صیغه موقت به دو صورت انجام می‌شود: پایان مدت یا بذل مدت. مرد می‌تواند قبل از پایان مدت، از ادامه آن صرف‌نظر کند.
ارث در صیغه موقت
وضعیت ارث در ازدواج موقت موضوعی بحث‌برانگیز است و چهار نظر مختلف درباره آن وجود دارد:
۱. زن و شوهر از یکدیگر ارث نمی‌برند، مگر اینکه در عقد شرط توارث کنند.
۲. شرط توارث باطل است و ارث در ازدواج موقت وجود ندارد.
۳. زن و شوهر از یکدیگر ارث می‌برند مگر اینکه شرط عدم توارث کنند.
۴. زن و شوهر از یکدیگر ارث می‌برند و شرط عدم توارث باطل است.
بر اساس قانون مدنی ایران، ارث در ازدواج موقت وجود ندارد.
شرایط دیگر
– اجازه پدر: پسر و دختر بالغ و رشید در ازدواج خود استقلال دارند. پدر و جد پدری تنها بر فرزند صغیر یا فرزند دیوانه ولایت دارند. درباره ولایت پدر بر دختر بالغ باکره، نظرات مختلفی وجود دارد.
– تعداد همسران:مرد می‌تواند در ازدواج موقت به تعداد دلخواه همسر داشته باشد، در حالی که ازدواج موقت برای زن با بیش از یک مرد در یک زمان مجاز نیست.
– عده: مدت عده در صیغه موقت معمولاً دو بار پاک شدن از قاعدگی است، و در صورت فوت شوهر، این مدت به چهار ماه و ده روز افزایش می‌یابد.
با توجه به این موارد، صیغه موقت به‌عنوان یک نهاد خاص در مذهب شیعه دارای احکام و شرایط خاص خود است که در این مطلب به آن‌ها پرداخته شد.