سرنوشت نامشخص ۸۳ بنای تاریخی
گزارشی درباره وضعیت خانه‌های تاریخی تهران که در تملک شهرداری تهرانند. یک هفته از خبر ورود کتاب‌های کتابخانه آیت‌الله طالقانی به بازار کتاب‌های دست دوم می‌گذرد؛ هنوز خبری از علت آن نیست.
خبر وضعیت خانه آیت‌الله طالقانی، پای پرونده خانه‌های تاریخی دیگر تهران را به میان می‌کشد. فعالان میراث فرهنگی می‌گویند، در شورای شهر چهارم و پنجم اقداماتی برای خرید خانه‌های تاریخی انجام شد اما مرمت و احیای آنها در دوره‌های بعدی پیگیری نشد
خانه تاریخی پیرنیا در دوره شورای قبلی خریداری شد، اما وضعیت مرمت آن هنوز نامشخص اســت. خانه تاریخی شــیخ فضل الله نوری را هم می‌توان در میان همین موارد قرار داد که سه سال بعد از خریداری توسط شهرداری تهران، هنوز به صورت کامل تملک نشده است.
با توجه گفته‌های فعالان میراث فرهنگی نشان می‌دهد، سرنوشت بسیاری از خانه‌های تاریخی تهران مشابه کتابخانه آیت‌الله طالقانی است و با وجود تملک توسط شهرداری، تغییری در وضعیت آنها به وجود نیامده است. با این حال اعضای شورای شهر تهران می‌گویند که ردیف اعتباری برای خانه‌هایی مانند وثوق‌الدوله، خانه فروغ فرخزاد و مواردی دیگر در نظر گرفته شده است.
بعد از توئیت رسول جعفریان، پژوهشگر تاریخ اسلام، درباره ورود کتاب‌های کتابخانه آیت‌الله طالقانی به بازار کتاب‌های دست دوم، کم‌کم خبرهای دیگری درباره وضعیت این خانه تاریخی و تعطیلی طولانی‌مدت آن منتشر شد. روند تبدیل شدن کتابخانه آیت‌الله طالقانی به موزه به حدود پنج‌سال قبل برمی‌گردد؛ زمانی که شورای شهر وقت تهران به شهرداری تذکر داد که این خانه تاریخی به موزه تبدیل شود و درنهایت پیگیری‌ها به تصویب اعتبار برای مرمت و احیای آن در بودجه سال‌های ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۱ شهرداری رسید.
این خانه ۷۰ساله از سوی فرزندان آیت‌الله طالقانی برای ایجاد خانه موزه به شهرداری تهران داده شده و حالا سه دهه است که تحت مالکیت آن قرار دارد؛ بعد از فوت آیت‌الله طالقانی و تعطیلی همه دفاتر، کتاب‌ها و مدارک دفتر آیت‌الله به منزلی در امجدیه منتقل شدند و خانواده به منزل خودشان بازگشتند. خانه اواخر ۷۰ براساس توافق انجام‌شده، در ازای مبلغی در اختیار شهرداری قرار گرفت، با این شرط که به‌عنوان کتابخانه و موزه در اختیار مردم قرار گیرد.
پس از خریداری خانه در زمان شهرداری وقت در دهه ۷۰ شمسی و مرمت آن، کتاب‌های کتابخانه آیت‌الله طالقانی هم به‌عنوان امانت به این مجموعه سپرده شد. از طرف دیگر باتوجه به درخواست خانواده برای تبدیل این ساختمان به موزه و پس از پیگیری‌های مختلف در سال‌های گذشته، در سال‌های اخیر به خانواده اعلام شده بود که قرار است این بنا به خانه موزه تبدیل شود.
خبر وضعیت خانه آیت‌الله طالقانی، پای پرونده خانه‌های تاریخی دیگر تهران را هم به میان می‌کشد. طبق گفته احمدعلوی، رئیس کمیته گردشگری شورای شهر تهران، قرار است تکلیف ۱۱ ملک تاریخی پایتخت از سوی شهرداری روشن و تا دو هفته آینده گزارش مکتوبی از آخرین وضعیت و نحوه استفاده از املاک یادشده ارائه شود.
مهدی عباسی، رئیس کمیسیون شهرسازی شورای شهر تهران هم بهمن‌ماه سال گذشته اعلام کرده بود که با سیاست‌گذاری‌ها در شورای سوم و چهارم، املاک ارزشمندی خریداری شد و در اختیار شهرداری تهران قرار گرفت و حتی نمونه‌هایی از این املاک به مرحله مرمت‌سازی هم رسید. او گفت که به همین دلیل شاید در حال حاضر شهرداری تهران حدود ۸۳ بنای تاریخی را تملک کرده و بازسازی شده، اما همچنان در بهره‌برداری چالش‌هایی وجود دارد.
در لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ شهرداری، برای کمک به موزه‌ها و اماکن تاریخی مناطق تهران درج شده است: کمک به موزه‌ها و اماکن تاریخی منطقه‌یک رقم دومیلیارد تومان، بهسازی و تجهیز موزه‌ها و اماکن تاریخی سطح منطقه‌هفت رقم دومیلیارد تومان، کمک به موزه‌ها و اماکن تاریخی منطقه ۱۰ رقم سه‌میلیارد تومان، کمک به موزه‌ها و اماکن تاریخی منطقه ۱۱ رقم سه‌میلیارد تومان، بهسازی و مقاوم‌سازی اماکن تاریخی و میراثی منطقه ۱۲، ۲۰ میلیارد تومان، مرمت عمارت معیرالممالک رقم چهارمیلیارد تومان، بهسازی و تجهیز موزه‌ها و اماکن تاریخی سطح منطقه ۱۲، دومیلیارد تومان و بهسازی و تجهیز موزه‌ها و اماکن تاریخی منطقه ۱۴ رقم دومیلیارد تومان تعیین شده است.