آیا خدا خودکشی را خواهد بخشید؟
هر انسانی بنا بر اراده و علاقه خود نوعی از سبک زندگی را در دنیا برای خود انتخاب میکند؛ سبکی که در نهایت به خوشی و خوشبختی او منجر شود. سبک زندگی ما در دنیا هر نوعی که باشد، چشماندازی دارد که به زندگی ابدی و آخرتیمان منجر میشود. حتی گاه نوع مرگ ما ررقم میزند.
به عنوان مثال افرادی که افق دیدشان تا سعادت ابدی و پایدار گسترش پیدا کرده، راه شهادت را در زندگی طی میکنند تا جان دادنشان هم در راستای هدف زندگیشان باشد.
خودکشی هم نوعی از مرگ است که گاه در نتیجه سبک زندگی روی میدهد. استفاده از غذاهای ناسالم، تنآسایی، بیاحتیاطی در رانندگی و بسیاری از موارد دیگر که گاه به طور ارادی انتخاب میکنیم و مسیر زندگی را به سمت خودکشی میکشاند. نکته قابل توجه این است که در آموزههای دینی ما بارها بر لزوم توجه به سبک زندگی سالم تأکید شده و آیات قرآن و کلام پربار اهل بیت علیهم السلام در این باره بسیار است.
در آستانه روز جهانی پیشگیری از خودکشی در گفتوگو با حجت الاسلام رضا محمدی، کارشناس مسائل دینی، به بررسی آثار خودکشی در جامعه و سرانجام ابدی افرادی که اقدام به این عمل میکنند، پرداخته است.
در قرآن کریم آیهای که بهطور صریح و مستقیم به خودکشی اشاره داشته باشد وجود ندارد، اما برخی آیات به گونهای اشاره به خودکشی یا کارهایی که موجب هلاکت و ضرر به نفس میشوند، دارند. یکی از این آیات، آیه ۱۹۵ سوره بقره است که میفرماید: «وَلَا تُلْقُوا بِأَیْدِیکُمْ إِلَى التَّهْلُکَهِ؛ خود را به دست خود، به هلاکت نیفکنید.»
این آیه، بهطور کلی از انجام کارهایی که به ضرر خود انسان یا موجب هلاکت نفس میشود، نهی کرده است. خودکشی نیز یکی از مصادیق این هلاکت محسوب میشود.
همچنین، در آیات دیگر قرآن، مفاهیم مرتبط با هلاکت و ضرر رساندن به خود نیز ذکر شدهاند. به عنوان مثال، عدم رعایت احتیاط در جنگ، خوردن چیزهایی که به سلامت آسیب میزند، و حتی گناهانی همچون حرامخوری که به تدریج انسان را به هلاکت میکشاند.
خداوند در آیات ۲۹ و ۳۰ سوره نساء نیز به طور مشخص میفرماید: «وَلَا تَقْتُلُوا أَنْفُسَکُمْ إِنَّ اللَّهَ کَانَ بِکُمْ رَحِیمًا؛ وَمَنْ یَفْعَلْ ذَٰلِکَ عُدْوَانًا وَظُلْمًا فَسَوْفَ نُصْلِیهِ نَارًا وَکَانَ ذَٰلِکَ عَلَى اللَّهِ یَسِیرًا؛ و خودتان را نکشید زیرا خدا همواره به شما مهربان است؛ و هر کس از روی دشمنی و ظلم چنین کند، پس او را به زودی در آتش دوزخ درآوریم و این کار برای خدا آسان است.»
لذا، اگرچه قرآن بهصورت صریح واژه “خودکشی” را به کار نبرده، اما اینگونه اعمال در چارچوب کلی نهی از ضرر رساندن به نفس و هلاکت، تحت شمول قرار میگیرند.