راه های مراقبت از سلامت روان در فضای مجازی
آیا بودن در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی باعث شده احساس استرس، غبطه، تنهایی یا اضطراب کنید؟ پذیرفتن اینکه چنین احساساتی دارید سخت است، ولی بدانید که شما تنها نیستید.
امروزه فضای مجازی نه تنها به عنوان ابزاری برای برقراری ارتباط، دریافت اخبار و اطلاعات، بلکه به عنوان وسیله‌ای برای تفریح و سرگرمی چه از طریق بازی‌های آنلاین و چه از طریق پرسه زدن در کانالها، گروه‌ها و صفحات شخصی افراد، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
جذابیت‌ها و ویژگی‌های شبکه های اجتماعی باعث جذب مخاطبان زیادی از طیف سنی کودک و نوجوان تا سالمند را شامل می‌شود. همچنین ساعات فعالیت کاربران نیز روند افزایشی دارد. اما متاسفانه بسیاری از افراد از تهدیدهای فضای مجازی غافلند. تهدید برای روح و روان و یا تهدیدهایی که جسم کاربران را هدف گرفته است.
ویژگی‌هایی مانند دسترسی آسان و کم هزینه، تعاملی بودن و چند رسانه‌ای بودن در کنار جذابیت‌ها و تنوع موضوعی فضای مجازی، باعث شده تا کاربران با طیف سنی مختلف، ساعات زیادی از وقت روزانه خود را در این شبکه‌ها سپری کنند.
حضور بی هدف، مستمر و ناآگاهانه کاربران در فضای مجازی، باعث وابستگی و اعتیاد، افسردگی و انزوا می‌شود که این موارد جزء تاثیرات فضای مجازی بر روان کاربران است. از سوی دیگر این وابستگی و اعتیاد و صرف کردن زمان زیادی در فضای مجازی باعث کیفیت پایین خواب، چاقی و کم تحرکی، آسیب به چشم، آسیب به مغز و… می‌شود.
طبق نظر دانشمندان که اثرات امواج تلفن همراه را بر سلامت جسم بررسی می کنند، امواج ساطع شده از تلفن همراه می تواند باعث سرطان های مغزی، آلزایمر، اختلالات شنوایى – عصبى، آشـفتگى و پریشـانى در خـواب می‌شود.
زمانی که به صفحه تلفن همراه برای طولانی مدت، زل می زنید، نور ساطع شده از این صفحه می‌تواند به چشم آسیب برساند. سرخی، خشکی و تاری دید، از اثرات نگاه کردن طولانی مدت به صفحه تلفن همراه است.
آنلاین بودن در عین حالی که فرصت‌های بسیار خوبی برای ارتباط با دیگران، آموختن و به اشتراک گذاشتن آنچه برایتان مهم است ایجاد می‌کند، ولی چالش‌هایی هم دارد.
از جست و جوی اخبار بد بپرهیزید
اینکه بدانید چرا در فضای مجازی هستید و چه احساسی از این کار به شما دست می‌دهد، کمک می‌کند تا بتوانید یک سری محدودیت‌های شخصی درست برای خود تعیین کنید.
آنفالو کردن و دنبال نکردن افرادی که تاثیر منفی روی روان شما می‌گذارند و یا ریپورت و گزارش کردن صفحات با محتوای آزار دهنده، یکی از گزینه‌هاست.
در عین حال می‌توانید دسترسی خود به این گونه صفحات را محدود و یا بی صدا کنید تا پست‌های جدیدشان را نبینید.
به خاطر داشته باشید همه آنچه در فضای مجازی می‌بینید واقعیت ندارد؛ حتی اگر دوستانتان به اشتراک گذشاته باشند، اما تاثیر آن بر شما بی شک واقعی است.
آگاهانه رفتار کنید
منابع و گروه‌های بی شماری برای حمایت از سلامت روح و روان شما وجود دارند.
از جمله اپلیکیشن‌ها و برنامه‌های مدیتیشنی که بتوانید با آنها حس هویت و خود را پرورش دهید.
صفحات مجازی اشخاصی را دنبال کنید که الهام بخش و آموزنده باشند؛ مانند دانشمندان، آشپزها، ورزشکاران و سایر جوانانی که در مورد مسائلی که شما هم به آنها اهمیت می‌دهید صحبت می‌کنند.
در فضای مجازی ایمن بمانید
تنظیمات امنیتی اکانت خود را چک کنید، وقتی در اپلیکیشن‌ها و سرویس‌های مختلف ثبت‌نام می‌کنید؛ به خصوص وقتی از شما اسم، آدرس و یا عکس می‌خواهند، خیلی مراقب باشید.
اگر درباره چیزی که دیده‌اید یا تجربه کرده‌اید نگران هستید، حتما با بزرگسالی که به او اعتماد دارید صحبت کنید و یا مورد نگران کننده را به قسمت مربوطه در همان اپلیکیشن گزارش کنید و یا برای کمک بیشتر با شماره تلفن‌های حمایت از کودکان و نوجوانان (اورژانس اجتماعی) یا مرکز فوریت‌های سایبری پلیس فتا تماس بگیرید.
مهربانی را انتخاب کنید
در پیام دادن به اطرافیان خود پیش قدم شوید تا بدانند که برایتان مهم هستند و یا یک نظر/ کامنت مثبت زیر پستی که به اشتراک گذاشته‌اند، بنویسید.
اگر داشتید زیر پیام یا پستی نظری منفی می‌نوشتید، کمی تامل کنید و فکر کنید آیا می‌توانید با جمله بندی و کلمات بهتری نظر خود را ثبت کنید.
در دنیای واقعی هم حضور داشته و ارتباط برقرار کنید
آیا تا به حال برایتان اتفاقی افتاده است که به جای اینکه به دوستتان زنگ زده و احوال پرسی کنید، به صورت آنلاین برایش پیام داده باشید و یا به صفحه اش سرک کشیده و پست‌هایش را نگاه کرده باشید؟ این نکته خیلی مهم است که هر از چند گاهی از شبکه‌های اجتماعی فاصله بگیرید و ارتباط واقعی و مستقیم با دوستان و خانواده‌تان برقرار کنید.