نحوه گرفتن شناسنامه برای نوزاد نورسیده؟
اولین کار حقوقی و اداری که والدین بعد از تولد فرزند با آن روبه‌رو می‌شوند گرفتن شناسنامه برای کودک نورسیده است. در روزگار گذشته گاهی بین تاریخ تولد نوزاد و اخذ شناسنامه برای او ماه‌ها فاصله می‌افتاد. و یا حتی شاید از بزرگترها شنیده باشیم که شناسنامه نوزاد فوت شده برای نوزادی که چندوقت بعد او متولد شده نگه می‌داشتند.
این روزها شناسنامه یکی از مهمترین اسناد حقوقی و هویتی هرکس است و تاریخ‌ها اطلاعات درج شده روی آن باید کاملا دقیق و منطبق بر واقعیت باشند. در این گزارش با مراحل گرفتن شناسنامه برای کودک تازه متولد شده آشنا می‌شوید.
مدارک موردنیاز
یکی از کارهایی که هنگام اخذ شناسنامه باید انجام شود، انتخاب نام برای نوزاد است. برای انتخاب اسم، نامهایی که موجب هتک حیثیت مقدسات اسلامی می گردد و همچنین انتخاب عناوین و القاب و نامهای زننده مستهجن یا نامتناسب با جنس ممنوع است. ذکرسیادت در مورد ساداتی که سیادت آنها در شناسنامه پدر یا جد پدری مندرج باشد الزامی است.
مدارک موردنیاز برای گرفتن شناسنامه توسط پدر یا مادر نوزاد، گواهی ولادت بیمارستان و شناسنامه والدین است. همچنین هزینه‌ای هم باید برای صدور شناسنامه پرداخت شود که نرخ آن هرسال توسط سازمان ثبت احوال اعلام شود.
در ثبت احوال اطلاعات والدین و نوزاد چندین بار بررسی می‌شود تا اطلاعات غلط در شناسنامه درج نشود. اول از همه درخواست صدور شناسنامه و اطلاعات درج شده در گواهی تولد، مشخصات شناسنامه‌ای والدین نوزاد و تطبیق آن با آنچه در فرم وارد شده و همچنین اطلاعات مربوط به ازدواج والدین، گواهی ولادت از نظر زمان و جنسیت و مشخصات والدین و… بررسی می‌شود.
بعد از آن، ۳ بار دیگر این بررسی‌ها و تطبیق‌ها انجام می‌شود و در نهایت شناسنامه نوزاد همانجا در محل صادر و به والدین تحویل داده می‌شود.
گفتیم که تا ۱۵ روز بعد از تولد نوزاد با در دست داشتن گواهی تولد او می‌توانیم برای گرفتن شناسنامه مراجعه کنیم. اما اگر این زمان ۱۵ روزه گذشت چه خواهد شد؟ این بار هم فرآیند کمی پیچیده وهمچنین جریمه نقدی شامل پدر یا مادر می‌شود بر اساس ماده ۳ قانون تخلفات، جرایم و مجازات‌های مربوط به اسناد سجلی و شناسنامه، مجازات کسانی که در گرفتن شناسنامه و اعلام ولادت و ثبت ولادت نوزاد، تاخیر کنند، جزای نقدی، از ۵۰.۰۰۰ ریال تا ۳۰۰.۰۰۰ ریال بوده و در صورتی که انجام این امر را تکرار نمایند، به حداکثر مجازات مندرج در این ماده، یعنی، بیشترین میزان جرای نقدی، محکوم خواهند شد.
گرفتن گواهی تولد
وقتی مادر برای به دنیا آوردن نوزاد دربیمارستان بستری می‌شود، در کنار مدارکی که از وی خواسته می‌شود، شناسنامه خود و همسرش است. به وسیله شناسنامه پدر و مادر برای نوزاد گواهی از طرف بیمارستان صادر می‌شود که تولد وی در بیمارستان را تایید می‌کند. این گواهی امضای دکتری که متولی زایمان بوده است و همچنین مهر برجسته بیمارستان را نیز دارد.
تا ۱۵ روز بعد از صدور این گواهی هریک از والدین با مراجعه به دفتر ثبت احوال منطقه محل زندگی خود می‌توانند شناسنامه کودکشان را دریافت کنند.
در سامانه ثبت احوال گفته شده است که هر یک از اشخاص زیر می توانند با مراجعه به ادارات ثبت احوال نسبت به اعلام ولادت و اخذ شناسنامه نوزاد اقدام نمایند: پدر یا جد پدری با ارائه شناسنامه، مادر در صورتی که ازدواج او قانونا” به ثبت رسیده باشد، وصی یا قیم یا امین با ارائه مدارک ذی‌ربط، متصدی یا نماینده موسسه ای که طفل به آنجا سپرده شده است، صاحب واقعه که سن او ۱۸ سال تمام به بالا باشد.
گاهی نوزاد در خانه یا قبل از رسیدن به بیمارستان به دنیا می‌آید. بهتر است در این مواقع اورژانس را خبر کنیم تا کادر درمان در جریان تولد نوزاد باشند. به این صورت با گواهی کادر درمان اورژانس پزشک یا مامای مستقر در بیمارستان می‌تواند برای نوزاد گواهی تولد صادر کند. در غیر این صورت کار گرفتن گواهی تولد کمی سخت و وارد پیچیدگی‌های حقوقی می‌شود. به عنوان مثال یکی از راه‌های دریافت گواهی تولد، امضا و تأییدیه ۳ شاهد است که تولد نوزاد را تأیید کنند و والدین به همراه نوزاد و با در دست داشتن این تأییدیه می‌توانند به یک پزشک مراجعه و گواهی تولد را از او دریافت کنند.
اگر ازدواج ثبت رسمی نبود:
اگر بین زوجی عقد ازدواج موقت جاری باشد و سندی رسمی در این رابطه وجود نداشته باشد، برای دریافت شناسنامه نوزاد، حضور یکی از والدین یا جد پدری و چنانچه ازدواج پدر و مادر طفل به ثبت نرسیده باشد اعلام ولادت و امضاء اسناد متفقاً به عهده پدر و مادر خواهد بود.