بعثت پیامبر(ص) قیامی برای فضیلت‌های انسانی بود
مقام معظم رهبری می‌فرمایند: جاهلیتی که در زمان ظهور اسلام، زندگی مردم را زیر فشار قرار داده بود، جاهلیت فراگیری بود و بشر به محیط فضیلت انسانی نیاز داشت. بعثت اسلامی، در مقابل همه این‌ها ظهور و طلوع کرد.
مبعث حضرت رسول (ص) به مثابه یک انقلاب فراگیر جهانی، تاریخ را به دو بخش قبل و بعد از خود تقسیم کرد. آنچه که در ادامه می‌خوانیم، سخنان حکیمِ انقلاب اسلامی، آیت‌الله العظمی خامنه‌ای در این رابطه است.
میثاق از انبیا برای ایمان به حضرت محمد (ص)
مبعث روز بسیار باعظمتی است، اهمیت مبعث را باید بفهمیم. مبعث پیغمبر اسلام حادثه و واقعه‌ای است که خداوند متعال از پیغمبرانِ دیگر نسبت به این واقعه میثاق گرفته است، تعهّد گرفته است. وَ اِذ اَخَذَ اللهُ میثاقَ النَّبِیّینَ لَما ءاتَیتُکُم مِن کِتٰبٍ وَ حِکمَهٍ ثُمَّ جاٰءَکُم رَسولٌ مُصَدِّقٌ لِما مَعَکُم لَتُؤمِنُنَّ بِه! وَ لَتَنصُرُنَّه، [طبق] این آیه شریفه، خدای متعال از پیامبرانِ بزرگِ طولِ تاریخ تعهّد گرفته است که به پیغمبر اسلام که مثل امروزی مبعوث می‌شود، هم ایمان بیاورند، هم او را یاری کنند. خب ایمان که معلوم است.
اسم پیامبر در انجیل!
یاری به معنای این است که او را به کسان خودشان، به امّت خودشان، به پیروان خودشان معرّفی کنند و از آن‌ها بخواهند که به او بگروند و ایمان بیاورند، حداقل نصرت پیغمبران این است. خداوند این را از این‌ها پیمان گرفته است. لذا شما ملاحظه می‌کنید در یک آیه‌ای از قرآن [می‌فرماید]: اَلَّذی یَجِدونَه مَکتوبًا عِندَهُم فِی التَّوریٰهِ وَ الاِنجیل، یعنی نام و نشان و خصوصیّات پیغمبر ما، در تورات و انجیلِ تحریف نشده، وجود داشته است. یا در یک آیه دیگر، خداوند از قول حضرت عیسیٰ می‌فرماید: وَ اِذ قالَ عیسَی ابنُ مَریَمَ یٰبَنی اِسراءیلَ اِنّی رَسولُ اللهِ اِلَیکُم مُصَدِّقًا لِما بَینَ یَدَیَّ مِنَ التَّوریٰهِ وَ مُبَشِّرًا بِرَسولٍ یَأتی مِن بَعدِی اسمُه اَحمَد، حضرت عیسیٰ اسم این بزرگوار را هم بیان می‌کنند. بنابراین یک حادثه این چنینی است که در نهج‌البلاغه هم به همین اشاره شده، که حضرت می‌فرمایند: اِلی اَن بَعَثَ اللَهُ مُحَمَّداً رَسُولَ اللَهِ صلّی الله علیه و آله لِاِنجازِ عِدَتِه وَ تَمامِ نُبُوَّتِه مَأخُوذاً عَلَی النَّبیّینَ مِیثاقُه، یعنی از پیغمبران، خدای متعال میثاق گرفته است، تعهّد گرفته است که با او این گونه رفتار کنند.(۱۳۹۹/۰۱/۰۳)
دوران پیش از بعثت، دوران نبود فضیلت انسانی
جاهلیّتی که در زمان ظهور اسلام، زندگی مردم را زیر فشار قرار داده بود، جاهلیّت فراگیری بود. در آن روز، فتنه‌های طاقت‌فرسا برای انسان، در همه مناطقی که محیط به منطقه عربستان بود، وجود داشت. علم هم بود، تمدّن هم – به فراخور زمان خودشان – بود، نظم و ترتیب حکومت‌های سلطنتی و تشریفات هم بود، انضباطه‌ای ناشی از قدرت مطلقه هم در آن کشورها وجود داشت، اما آنچه نبود، نور انسانیت و فضیلت بود.
آنچه نبود، درست همان چیزی بود که بشر به آن نیاز قطعی دارد، یعنی محیط فضیلت انسانی، محیط رحم و مروّت و محیط عدالت. آنچه مردمِ آن روز کم داشتند، عدالت بود. این بود که ضعیف زیرِ دست و پای قوی، لگدمال نشود. این بود که خیراتِ روی زمین در دست یک عدّه از افراد خاص و قدرتمند متمرکز نشود و دیگران از آن محروم بمانند. دردهای بزرگ بشر این‌ها بود. زیر نام حکومت ساسانی هم که بود، همین بود، زیر نام امپراتوری روم هم که بود، همین بود، منتها هر کدام به شکلی. در حجازِ آن روز هم که زندگی بدوی وجود داشت، به شکل دیگری بود.
بعثتی در برابر کجی‌های روزگار
بعثت اسلامی، در مقابل همه این‌ها ظهور و طلوع کرد. این بعثت، مخصوص آن مجموعه نبود، متعلّق به همه بشر بود: «ان هو الّا ذکرٌ للعالمین». پیغمبر(ص) توانست در مقابل آن واقعیت تلخ بایستد و آن را دگرگون کند. پیغمبر(ص) توانست در دیوارهای بی‌عدالتی و نابسامانیِ بشری، شکاف‌های عمیق به وجود آورد، بعضی از آن‌ها را فرو ریزد و بعضی از آن‌ها را آماده فرو ریختن کند. پیغمبر(ص) سخت‌ترین و دشوارترین واقعیت‌ها را در مقابل خود داشت. وقتی زشتی و نابسامانی و فساد، مجهز به قدرت و شمشیر و اراده و سیاست هم بشود، خطر عظیمی برای بشریت است.