یکسانسازی مزار شهدا باعث نارضایتی خانواده آنها
بیش از ۱۶ سال است که هر از گاهی صدای گریههای مادری از گلزار شهدای گوشهای از کشور به گوش میرسد. مادری که سالها به جای قد و بالای فرزند شهیدش قربان صدقه سنگ قبر او میرود، اما طرح یکسانسازی مزار شهدا به او می گوید: «با سنگ مزار پسرت، خداحافظی کن!»
چند روز پیش مجلس شورای اسلامی در بررسی گزارش کمیسیون تلفیق لایحه برنامه هفتم نمایندگان با بند (چ) این ماده موافقت کرد. طبق این مصوبه، دولت مکلف است با همکاری شهرداریها به مرمت گلزارهای شهدای سراسر کشور با هماهنگی خانواده معظم شهدا اقدام کند. با این مصوبه، طرح ساماندهی و یکسانسازی مزار شهدا از سر گرفته میشود.
سال ۱۳۸۳ بنیاد شهید و امور ایثارگران و شهرداریها به طور رسمی پروژه ساماندهی گلزار شهدا را در دستور کار قرار داد. پیش از آن هم به طور جسته و گریخته در ۳۳۸ گلزار که شامل ۷ هزار و ۸۲۶ مزار شهید، این عملیاتها انجام شده بود. به نظر میرسید قرار است گلزارهای شهدا به جایی بهتر و آرامتر برای خانوادههای آنان و هر کس که به آن جا سر میزند باشد؛ بدون اینکه کسی بپرسد: «چه چیزهایی را میخواهید ساماندهی کنید؟»
۳ سال بعد، بدون اینکه کسی این سؤال را بپرسد، پاسخ آن داده شد. اواخر سال ۱۳۸۶ به خانوادههایی که شهیدشان در قطعه ۴۴ بهشتزهرا سلامالله علیها تهران آرمیده بود، اطلاع داده شد که شهرداری و بنیاد شهید در حال گودبرداری این قطعه هستند. لودرها وارد قطعه شده بودند و میخواستند کارشان را شروع کنند که خانوادههای شهدا سر رسیدند و جلوی لودر را گرفتند. مجریان کار به آنها گفتند: «میخواهیم قبور شهدایتان را برداریم و سنگ قبرهای یک شکل روی آنها بگذاریم»؛ اما خانوادهها نمیخواستند این اتفاق بیفتد. آنها از جلوی لودرها تکان نخوردند و نگذاشتند به قبور شهدایشان دست بخورد.
تا سال ۸۷ برای اجرای این طرح، رضایتی از خانواده شهدا گرفته نمیشد و کار، تنها با امضای صورتجلسههایی که توسط اعضای کارگروهها امضا میشد، پیش میرفت، اما از سال ۸۷ به همه ادارات، اکیداً دستور داده شد تا از خانواده شهدا رضایتنامه بگیرند.
همزمان از قطعات دیگر بهشت زهرا باز هم صدای اعتراضات به گوش میرسید که نشانه توقف نیافتن عملیات یکسانسازی، بدون رضایت خانوادهها بود. اواسط سال ۱۳۸۹ بازسازی قطعه ۴۰ وارد فاز دوم طرح بازسازی شد. مهرماه همان سال هم برخی خانوادههای شهدا در آن قطعه تجمع کرده و میخواستند جلوی اجرای این طرح را بگیرند. آنها میگفتند: «نباید گلزار شهدا را به قبرستانهای معمولی تبدیل کرد.»
صدها نفر از خانوادههای شهدا نیز از همان ابتدای کار به دیوان عدالت اداری رفتند و علیه بنیاد شهید و شهرداری شکایت کردند. با این که لازمه شکایت از این دو سازمان، کفش آهنین بود، خانوادهها کفشهای پولادین خود را به پا کرده و تا ۴ سال شکایتهای خود را پیگیری کردند.
بالاخره سال ۱۳۹۰ دیوان به نفع خانوادههای شهدا رأی داد. دیوان عدالت اداری در حکمی اعلام کرد: «هرگونه دستزدن به قبور شهدا بدون رضایت خانواده شهدا خلاف موازین شرع و قانون است.» اما قطعه ۴۴ یکسانسازی شده بود!