تاثیر مشاوره قبل ازدواج در کاهش طلاق و آسیب های اجتماعی طلاق
در سال ۱۴۰۱ آمار طلاق ۲۰۴ هزار و ۲۹۴ مورد بود و همه به خوبی میدانیم که طلاق اتفاقی است که آسیبهای اجتماعی متعددی دارد اما چطور میتوانیم از آن پیشگیری کنیم؟
به گزارش خبرگزاری افسران، نتایج تحقیقات مختلف نشان می دهد خیانت، مشکلات اقتصادی و اعتیاد از مهمترین دلایل طلاق در کشور است و احتمال طلاق در کسانی که در سنین پایین (زیر بیست یا بیست و پنج سالگی ازدواج میکنند)، بیشتر است. از جهتی گاهی افراد در سن مناسب هستند اما مهارتهای لازم برای داشتن یک زندگی موفق را نیاموختهاند.
برخی کارشناسان معتقدند که برای جلوگیری از طلاق باید چند قدم عقبتر برویم و به دنبال مشکل در دلایل ازدواج جوانان باشیم. در این خصوص حسین روزبهانی روانشناس بالینی در گفتوگو با ایسکانیوز اظهار کرد: ما چهار نوع دوست داشتن با معیارهای متفاوت داریم، دوست داشتن کودکی این است که من شخص را دوس دارم برای رفع نیازهایم و اگر نیازهایم از سوی او برطرف نشود، این دوست داشتن به پایان میرسد بعدی دوست داشتن نوجوانی است که بر اساس پایه بودن شخص است یعنی من شخص را برای این دوست دارم که همراه من باشد. دوست داشتن بعدی نیز دوست داشتن جوانی است که بر اساس اهداف مشترک شکل میگیرد و اگر به هر دلیلی اهدافشان از یکدیگر جدا شود، دوست داشتن نیز به پایان میرسد و دوست داشتن آخر که از همه کاملتر و ماندگارتر است، این است که من شخص را با تمامی نقاط قوت و ضعف دوست دارم که به آن دوست داشتن بزرگسال بالغ میگویند.
وی افزود: البته این به آن معنا نیست که شخصی کاملا متفاوتتر از خودتان را پیدا کنید و بگویید من او را دوست دارم و رابطهمان ماندگار است؛ اول باید دقت کرد که شخص هم سطح شما باشد. یعنی رابطه کسی که درونگرا است نمیتواند با یک برونگرا پایدار باشد یا اگر نوع شخصیتیشان یکی نباشد و برخی اختلالات را داشته باشند، این رابطه تداوم ندارد.
احتمال طلاق در ازدواجهایی که بر اساس سه نوع اپل دوست داشتن صورت میگیرد، خیلی بیشتر است چرا که در نوع چهارم با پذیرفتن نقات ضعف و قدرت فرد، در صورت برآورده نشدن نیازها و خواستهها این دوست داشتن از بین نمیرود.
علت سرد شدن رابطه در گذر زمان
همه میدانیم که حفظ یک رابطه از شروع آن مهمتر و دشوارتر است چرا که حفظ یک رابط نیاز به مراقبت مداوم دارد روزبهانی روانشناس در رابطه با علت سرد شدن رابطه در گذر زمان، توضیح داد: همه میگویند چرا روابط دوسال اول خوب است و بعد سرد میشود دلیلش ترشح نشدن هورمون دوپامین است. این هورمون که بر اثر تجربیات جدید ترشح میشود، پس از انجام کارهای تکراری ترشح آن متوقف میشود و رابطه جذابیتهای خودش را از دست میدهد چون دوپامین به دنبال حفظ دستاوردها نیست بلکه به دنبال دستاوردهای جدید است و زمانی که زن و شوهر با یکدیگر چیزهای جدید را تجربه نکنند؛ با یک دیگر مشورت نکنند و برنامه نچینند، ترشح این هورمون به پایان میرسد. پس زوجها باید دو نفری برنامه بچینند و هدف گذاری کنند تا این هورمون همواره ترشح شود و رابطه جذاب باقی بماند.
تاثیر طلاق در زنان
روزبهانی در رابطه با تاثیراتی که طلاق بر افراد میگذارد، گفت: تحقیقات نشان میدهد که آسیبهایی که از طلاق به زنان وارد میشود بسیار است اما آسیبها بیشتر در کسانی است که مجبور میشوند به خانه پدریشان بازگردند که این باعث یاس، ناامیدی و متزلزل شدن هویت این زنان میشود. متاسفانه نگاهی که جامعه ما به زنان مطلقه دارد، مثبت نیست و این باعث انزوای اجتماعی این زنان میشود مثلا میگویند ما نباید با این زنان دوست شویم چرا که الگوی مناسبی نیست این منجر به کاهش حمایتهای اجتماعی اعتماد روابط بین فردی و اجتماعیاش کاهش پیدا کند و به دلیل برچسبهایی که میزنند، بازخوردهای منفی تجربه کند.
وی عنوان کرد: مسئله آخر احساس نداشتن امنیتی است که برای این خانمها رخ میدهد که ناشی از پیشنهاداتی است که مردان به زنان مطلقه میدهند و اینکه برخی خانمها استقلال مالی و مهارت ندارند و یا در شغلهایی هستند که امنیت ندارند این زنان بعد از طلاق، برای تامین مخارخ زندگی و کودکانشان دچار مشکل میشوند.
احساساتی که پس از طلاق در مردان شکل میگیرد
روزبهانی گفت: معمولا مردان در رابطه با طلاق با مشکلات مالی کمتری دست و پنجه نرم میکنند و چون شاغل هستند استقلال مالی دارند و کمتر تنهایی را حس میکنند و در فرهنگ برای آنان مشکلی نیست درحالی که مردان از طلاق آسیب زیادی میبینند و آمار خودکشی در مردان مطلقه از زنان بسیار بیشتر است و سلامت جسمی مردان به دلیل درون ریزی بیشتر در خطر است و مردان احساس وابستگی بیشتری نسبت به همسر خود دارند و پس از جدایی مردان تا حدودی خود را سرزنش میکنند که شاید اگر بیشتر تلاش میکردند میتوانستند زندگیشان را حفظ کنند اینها باعث دوگانگی احساسی و تغییرات خلقی مردان میشود و معمولا افسردگی یک بحران رایج پس از طلاق در مردان است چون مرد خود را رئیس خانواده میداند، اینکه نتوانستهاند رابطه را حفظ کند باعث میشود حس ضعف به او دست دهد.
آسیبهای طلاق
معمولا افراد پس از طلاق، چون به زندگی دو نفره عادت کردهاند، معمولا تنهایی برایشان بسیار سختتر از یک فرد مجرد است برای همین برخی بلافاصله پس از جدایی، روابط جدیدی را شروع میکنند که معمولا هم این روابط پس از مدت کوتاهی به جدایی ختم میشود و این شکستها در روابط پی در پی میتواند منجر به افسردگی شود. شریفییزدی نیز در این باره گفت: مهمترین آسیب طلاق، فروپاشی خانواده است. طلاق همیشه آسیب است انتخاب بین خوب و بد نیست بلکه انتخاب بین بد و بدتر است؛ حتی اگر ما طلاق درستی هم بگیریم، آسیبهای خودش را به دنبال دارد. سطح رضایت در ازدواج دوم ۴۰ درصد است و در ازدواج اول ۸۰ درصد میتواند، باشد. معمولا گر ازدواج دومی نیز صورت بگیرد، رضایت در آن ازدواج وجود ندارد و افرادی که مجرد یا مطلقه هستند وارد روابط مثلثی و موازی شده و باعث فروپاشی خانواهها میشوند. از طرفی افسردگی، اضطراب، وسواس فکری، خشم و اختلالات روانی از جمله مشکلاتی هستند که یک فرد مطلقه تجربه میکند و از نظر اقتصادی، چون برخی توانایی ندارند بعد از طلاق زندگی خود را بچرخانند به خصوص خانمها، معضلات اقتصادی برایشان ایجاد میشود. برخی بعد از طلاق در دام اعتیاد مثل مواد مخدر الکل و قرصهای روانگردان میافتند.
آسیبهایی که طلاق به فرزندانتان میزند
اما آسیبهای طلاق فقط بر روی زوجین تمرکز ندارد بلکه فرزندان را نیز درگیر میکند روزبهانی در این مورد گفت: طلاق بیشترین تاثیر را در فرزندان میگذارد و برخی کودکان خود را مقصر طلاق پدرو مادرشان میدانند و نسبت به آینده اضطراب دارند و با خود تصور میکنند وقتی با مادرشان زندگی میکنند نگران هستند که اگر مشکلی برای مادرشان پیش بیاید، چه کسی از آنها مراقبت میکند؛ همیشه ترس دارند زود وابسته شوند.
وی ظهار کرد: این کودکان از نداشتن خانوادهای ثابت خشم دارند و معمولا پرخاشگرند. برخی از این کودکان دچار انزوای اجتماعی میشوند و برخی احساس گناه میکنند چرا که خود را مقصر میدانند و نمیتوانند با آن کنار بیایند و همیشه این کودکان ترس از طرد شدگی دارند و از اینکه والد او را تنها بگذارد اصولا میترسند. برخی دیگر از کودکان احساس ضعف دارند چرا که تلاش میکنند بچه خوبی باشند تا پدرو مادر از هم طلاق نگیرند و وقتی در این کار موفق نمیشوند، احساس شکست میکنند و در نهایت افسردگی میگیرند که ناشی از احساس تنهایی و طرد شدگی است. یکی دوسال اول جدایی برای فرزندان بسیار سخت است تا بتوانند سازگار شوند پس در این مدت به کودکانتان بیشتر توجه کنید تا با این مسئله کنار بیایند.
آیا دوستی قبل از ازدواج منجر به شناخت میشود؟
مثلا روزبهانی در رابطه با اینکه آیا دوستی قبل ازدواج منجر به شناخت میشود یا نه اظهار کرد: مسئله دیگر این است که برخی فکر میکنند با چند سال دوستی شناخت و تفاهم دارند درحالی که اشخاصی که میخواهند ازدواج کنند، اما اگر میخواهند به شناخت برسند، باید هشت ماه زیر نظر خانوادهها با یکدیگر رفت و آمد داشته باشند و اگر یک مسافرت یک روزه با شخص بروند، میتوانند با صفات شخصیتی او آشنا شوند اگر اینهارا رعایت کنیم، آمار طلاق پایین میآید.
چگونه از آسیبهای طلاق جلوگیری کنیم؟
برخی از جوانان به دلیل ترسی که از طلاق دارند، از ازدواج خودداری میکنند درحالی که اگر بتوانند این نکات را قبل ازدواج رعایت کنند، میتوانند تا حدود زیادی از این اتفاق جلوگیری کنند.
روزبهانی معتقد است که مراجعه به روانشناس میتواند از طلاق جلوگیری کند، وی در این خصوص گفت: زوجی بودند که تصمیم داشتند خیلی سریع طلاق بگیرند اما پس از مراجعه به مشاوره تصمیم گرفتند طلاق نگیرند و رابطهشان بسیار بهتر شد و تصمیم گرفتند برای تربیت فرزندشان نیز به مشاوره مراجعه کنند. مشاوره قبل ازدواج بسیار مهم است؛ شناخت و اطلاعاتشان بیشتر میشود. اگر اختلالی باشد شناخته میشود و خیلی میتواند موثر باشد و راهکارهایی میدهند و صد در صد در آمار طلاق تأثیر میگذارد و کاهش پیدا میکند.
وی شرح داد: وقتی که فرد مسئولیت پذیری پیدا نکند و احساس وفاداری نداشته باشد نباید ازدواج کند و اینها مسائلی نیستند که به مرور درست شود و باید با دید کامل باید ببیند که آیا میتواند شرایط زندگی را مهیا کند و از پس زندگی بربیاید یا نه و با چند نفر که ازدواج کردهاند مشورت بگیرد آن وقت میتواند تصمیم درستی بگیرد.
تاثیر مشاوره قبل ازدواج در کاهش طلاق
شریفی یزدی گفت: مطالعات نشان میدهد که مشاوره درست قبل ازدواج تا ۷۰ درصد امکان انواع طلاق مانند طلاق عاطفی، رسمی و جنسی را کاهش میدهد.
مراجعه به مشاور قبل ازدواج، سفر یک روزه و شناخت نسبی از طرف مقابل از جمله مواردی هستند که در کاهش طلاق تاثیر به سزایی دارند از طرفی میشود گفت دوستی با شخص هرچقدر هم که طول بکشد منجر به شناخت نمیشود چرا که افراد در دوستی بهترین نسخه خود را به نمایش میگذارند و اجازه نمیدهند فرد مقابل از ضعفها و ایرادهایشان مطلع شود. اگر قبل از ازدواج در انتخاب خود دقت کنیم، تا حدود زیادی از احتمال طلاق کم میشود.