زندگی نامه بهمن جلالی عکاس معاصر ایران

بهمن جلالی عکاس معاصر ایرانی است که پیشروی نسل جدید عکاس‌های ایرانی محسوب می‌شود. عکس‌های بهمن جلالی مسائل اجتماعی را به تصویر می‌کشند. مجموعه عکس‌های انقلاب و جنگ هشت ساله ایران و عراق از آثار معروف او هستند. در این مقاله درباره بهمن جلالی صحبت می‌کنیم و به بررسی آثارش می‌پردازیم.

زندگی نامه بهمن جلالی

بهمن جلالی در ۲۵ دی ۱۳۲۳ در تهران متولد شد. در دوران جوانی در رشته اقتصاد در دانشگاه ملی تحصیل کرد. بنابراین در رشته عکاسی تحصیل نکرده و آن را به صورت تجربی آموخته است. در اواخر دهه ۱۳۴۰ و بعد از فارغ التحصیلی از دانشگاه به عنوان عکاس مشغول به کار شد. سپس در موسسه‌ها و دانشگاه‌های مختلف عکاسی تدریس کرد. سپس در مجله «تماشا» مشغول به کار شد و با قباد شیوا همکاری کرد. جلالی در سال ۱۳۵۳ به لندن رفت تا عکاسی را خوب یاد بگیرد. بنابراین در استودیو جان ویکرز مشغول به آموزش شد. سپس در انجمن عکاسی سلطنتی بریتانیا عضو شد.

عکس‌های بهمن جلالی

جلالی در سال ۱۳۵۵ به ایران بازگشت و نمایشگاهی از عکس‌هایش را برپا کرد. در سال بعد کتاب «هنر آفریقای سیاه» را چاپ کرد. مهم‌ترین عکس‌های بهمن جلالی را عکس‌های ۶۴ روز قبل از پیروزی انقلاب و عکس‌های دوران جنگ می‌دانند. در سال ۱۳۵۸ کتاب «روزهای خون، روزهای آتش» چاپ شد و در آن عکس‌های انقلابی جلالی در کنار آثار عکاس‌های دیگر منتشر شد. مجموعه «آبادان که می‌جنگد» در سال ۱۳۶۰ و مجموعه «خرمشهر» در سال ۱۳۶۱ عکس‌های دوران جنگ جلالی را به نمایش گذاشتند.

این مجموعه‌های بهمن جلالی تصاویری از مناطق غیرنظامی را که در سال‌های اولیه جنگ دشمن به آنها نفوذ کرده، نشان می‌دهند. جلالی تنها عکاسی نبود که وقایع کشور و شرایط اجتماعی آن دوره را در عکس‌های خود به تصویر می‌کشد. بسیاری از عکاس‌ها و نقاش‌های آن دوره سعی می‌کردند شرایط اجتماعی را در آثار هنری خود منعکس کنند.

با این وجود، آنچه که عکس‌های بهمن جلالی را از عکس‌های هم دوره‌ای متمایز می‌کرد سبک خاص جلالی بود. جلالی با سبک رئالیسم یا واقع گرای خود توانست اتفاقات تلخ اما واقعی دوره خود را به تصویر بکشد. به همین دلیل است که بعد از گذشت سال‌ها از آن دوره هنوز می‌توانیم با عکس‌های بهمن جلالی ارتباط برقرار کنیم.

بعد از اتمام جنگ بهمن جلالی مسیری تازه را در دنیای عکاسی در پیش گرفت. حالا دیگر به جای تمرکز بر موضوعاتی مهم و قابل توجه، به موضوعاتی توجه کرد که کمتر مورد توجه قرار می‌گرفتند. مجموعه «ایران سرزمین نور و رنگ» حاصل این دوره است که در سال ۱۳۷۰ منتشر شد. مجموعه دیگر او «ماهیگیران شمال و جنوب است» که در طی سال‌های ۱۳۴۹ تا ۱۳۷۵ ثبت شده بود و در دهه هفتاد منتشر شند.

بهمن جلالی یکی از مؤسسین اولین موزه عکاسی ایران است که عکاسخانه شهر نام دارد و در سال ۱۳۷۶ افتتاح شد. از دیگر فعالیت‌های بهمن جلالی تأسیس کردن فصلنامه عکاسی «عکسنامه» است که جلالی با همکاری رعنا جوادی در دفتر مطالعات فرهنگی تهران آن را تأسیس کرد.

تغییر بعدی جلالی که آثار او را متحول کرد و باعث شد از آثار اولیه فاصله بگیرد، خلق مجموعه «تصویر خیال» است. جلالی با گردآوری و مرمت نگاتیوهای شیشه‌ای کاخ گلستان برای خلق این مجموعه الهام گرفت. با این وجود این مجموعه را ادامه مجموعه «گل‌ها» می‌دانند که در دهه هفتاد منتشر شده بود و نسبت به آثار پیشی او خلاقانه‌تر و غیرواقعی‌تر بود.

نمایش «آثار قدیم تا به امروز بهمن جلالی» در سال ۱۳۸۶ در بنیاد تاپیس بارسلونا برپا شد. بعد از آن جایزه بین المللی اشپرنگل و جایزه بین المللی عکاسی اسپکتروم را در سال ۱۳۹۰ از بنیاد نیدرزاکسن دریافت کرد. سرانجام بهمن جلالی در سال ۱۳۸۹ براثر بیماری در تهران درگذشت.

گالری ابریشم در سال ۱۳۹۸ به مناسبت دهمین سالگرد درگذشت بهمن جلالی (bahman jalali) نمایشی از چندین سال فعالیت هنری او را برگزار کرد. در همین سال نمایشگاه‌ها و آرت فرهای مختلف، مانند آرت فر فوتو لندن و پاریس فوتو آثار او را به نمایش گذاشتند.