بررسی آسیب های روانی کودک آزاری

کودک آزادی جسمی به «ترومای غیر تصادفی یا آسیب های جسمی ناشی از مشت زدن، ضرب و شتم، لگد زدن، گاز گرفتن، سوزاندن یا دیگر موارد آسیب رساندن به یک کودک» تعریف می شود.

کشیدن مرزی بین تربیت فیزیکی و آزار رساندن به کودک دشوار است. چه زمانی تنبیه های بدنی از سبکی از فرزندپروری خارج می شود و به نوعی از رفتار آزارگر تبدیل می شود که می توانند در طولانی مدت به کودک قربانی آسیب وارد کند؟ آسیب های روانی کودک آزاری چطور به اختلال استرس پس از سانحه تبدیل می شوند؟

 کودک آزاری شامل سواستفاده از وابستگی و دلبستگی کودک به والدین می شود.

یکی دیگر از واژه های درمانی که در ارتباط با کودک آزاری استفاده می شود، «قربانی سازی درونی» است که تحت عنوان «آسیب رسیدن به افراد به دلیل انجام رفتارهای ناقض هنجارهای اجتماعی توسط سایرین» تعریف می شود. این تعریف تمام انواع کودک آزاری را از سایر انواع آسیب های ناشی از تروما مانند بیماری، حوادث و بلایای طبیعی جدا می کند.

متاسفانه کودک آزاری به طور کامل در قوانین جرم شناسی تعریف نشده است. با وجود این که، جرائمی که کودکان تجربه می کنند بسیار شبیه به بزرگسالان است، اما مجازات رفتارهای خشونت بار و مجرمانه ای که توسط افراد در مورد کودکان انجام می شود، وضعیت مبهمی در قانون دارند. برای مثال تنبیه و آزار جسمی کودکان، هرچند از لحاظ قانونی جرم است، اغلب مورد پیگرد قانونی قرار نمی گیرد و به طور کلی توسط ادارات کنترل اجتماعی غیر از پلیس و دادگاه های کیفری بررسی می شوند.

آسیب های روانی کودک آزاری : چه اتفاقی برای کودک آزار دیده می افتد؟

در بعضی موارد، بسته به تعداد گزارش ها، شدت آسیب و مدارک مستند، کودک ممکن است از والدین خود جدا شود و در بهزیستی نگهداری شود؛ جایی که در مواردی کودک ممکن است آزارهای بیشتری از سمت پرستاران یا سایر کودکان قربانی ببیند که در حال تکرار الگوی رفتار والدین خود هستند. در برخی موارد، پس از مدتی با بهبود شرایط کودک به پدر و مادر خود باز گردانده می شود، اما تعداد این موارد کم و نامعلوم است. با این وجود، می توان شاهد بود که زندگی در بهزیستی و خانه های مراقبت از کودکان، هر چند موجب توقف آزار کودک می شود، اما خود با دیگر انواع تروما و انزوای روحی برای کودک همراه است.

تبدیل شدن آسیب های روانی کودک آزاری به اختلال استرس پس از سانحه

در کودکانی که مورد آزار واقع شده اند، بررسی و درمان ریشه آسیب های دوران کودکی برای تسکین علائم آن در بزرگسالی می تواند دشوار باشد. سوال این است که آسیب های روانی کودک آزاری چگونه به اختلال استرس پس از سانحه تبدیل می شوند؟ چه عواملی باعث می شود که برخی کودکان به این مشکل دچار شوند و برخی این گونه نمی شوند.

آمارها نشان می دهد که زنان بیشتر از مردان در معرض ابتلا به این اختلال در اثر تجربه آسیب های روانی کودک آزاری قرار دارند. عوامل دیگری که در ابتلا به اختلال استرس پس از سانحه در پی تجربه کودک آزاری نقش دارند عبارتند از:

• میزان درک تهدید شخصی از طرف کودک
• وضعیت رشد کودک: بعضی از متخصصان معتقدند که کودکان کم سن و سال تر کمتر در معرض خطر ابتلا به این اختلال هستند زیرا کمتر می توانند این وضعیت تروماتیک را درک و تفسیر کنند.
• سطح حمایت از قربانی در زندگی روزمره
• گناه: احساس مسئولیت در بروز آزار (حقم بود) اختلال PTSD را تشدید می کند
• انعطاف پذیری: توانایی ذاتی برای مقابله با فرد
• پاسخ کوتاه مدت کودک به آزار: به عنوان مثال، مشخص شده است که افزایش ضربان قلب پس از آزار احتمال ابتلا به این اختلال را افزایش می دهد.

تروما یا آسیب نتیجۀ قرار گرفتن در معرض یک رویداد استرس زای اجتناب ناپذیر است که مکانیسم های مقابله ای را از بین می برد. یکی از جنبه های مهم کودک آزاری این است که از توانایی قربانیان برای مقابله با آن فراتر می رود و بنابراین غلبه بر آن برای کودک دشوار است. کودک نباید با سواستفاده و آزار دست و پنجه نرم کند چراکه به لحاظ روانی برای درک و مقابله با آن تجهیز نیست. بزرگسالان در زندگی خود باید الگویی برای تنظیم عواطف و ایجاد محیطی امن برای کودک برای پیشگیری از آسیب های روانی کودک آزاری باشند.

بر اساس اطلاعات آکادمی روانپزشکی کودکان و نوجوانان آمریکا، برخی از علائم خاص PTSD کودکان عبارتند از:

• خاطرات مکرر و/ یا صحبت درباره حادثه تروماتیک
• خوابهای بد
• تکرار علائم جسمی و عاطفی با هر بار مواجهه با حادثه
• ترس از مرگ
• از دست دادن علاقه به فعالیت ها
• شکایات جسمی منظم مانند سردرد یا معده درد
• واکنش عاطفی شدید
• اشکال در خواب
• تحریک پذیری، خشم
• اشکال در تمرکز
• رفتار خشونت آمیز با کودکان کم سن و سال تر
• افزایش هوشیاری نسبت به محیط خود

با این حال، با رشد کودک و یادگیری نحوه مبارزه در زندگی روزمره، علائم PTSD می تواند خفیف تر شود. نشانه های PTSD می تواند کاملا عمومی باشد و می تواند اختلالات دیگری را تقلید کند: افسردگی، اضطراب، مشکلات مربوط به مصرف الکل و مواد مخدر، مشکلات خواب و اختلالات خوردن فقط چند مورد از این دست اختلالات است. آسیب های پایدار کودک آزاری باعث می شود که این افراد در روابط خود با دیگران و اعتماد به سایرین دچار مشکل شوند و حتی خود این الگوی رفتاری را در مورد دیگران تکرار کنند.

پشتیبانی جامعه ابزاری حیاتی در جلوگیری از کودک آزاری، آسیب های پایدار کودک آزاری و ابتلا به اختلال PTSD در پی آن است. در صورتی که کودکی را می شناسید که در معرض کودک آزاری قرار دارند، وضعیت او را به اورژانس اجتماعی اداره بهزیستی گزارش دهید یا در صورتی که کودک در معرض خطر آنی قرار دارد، با پلیس تماس بگیرید. هر چه آزار مدت بیشتری ادامه داشته باشد، آسیب های پایدار کودک آزاری بیشتر خواهد شد و ریسک ابتلا به علائم شدیدتر افزایش خواهد یافت. مشاوره کودک و نوجوان در کاهش تنش‌ها و ضربه‌های روانی نقش مؤثری دارد.