پایتخت حکومت امام زمان(عج) کجا قرار دارد؟
از جمله سوالاتی که ممکن است در باب مهدویت مطرح گردد این است که پس از ظهور پایگاه اصلی فعالیّتها و مرکز فرمانروایی امام زمان علیه السلام کجا خواهد بود؟
کوفه پایتخت حکومت جهانی
در پاسخ به این پرسش باید گفت: از مجموع روایات چنین فهمیده میشود که شهر کوفه پایگاه اصلی فعالیّتها و مرکز فرمانروایی امام زمان (علیه السلام) است. روایات فراوانی در این زمینه وجود دارد از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:
ابوبصیر میگوید: امام صادق (علیه السلام) فرمود: «ای ابا محمد! گویا میبینم که قائم آل محمد با خانوادهاش در مسجد سهله فرود آمده است». گفتم: آیا خانه او مسجد سهله است؟ فرمود: «آری؛ همانجا که منزلگاه ادریس پیامبر بوده است و هیچ پیامبری برانگیخته نشده، مگر آنکه در آن مسجد نماز گزارده است. کسی که در آن اقامت کند، مانند کسی است که در خیمه رسولخدا (صلی الله علیه) بوده است. هیچ مرد و زن مۆمنی نیست، مگر آنکه دلش بهسوی آن مسجد است. هر شب و روزی که میگذرد، فرشتگان الهی به آن مسجد پناه میبرند و خدا را میپرستند. ای ابا محمد! اگر من هم نزدیک شما بودم، هیچ نمازی را جز در آن مسجد بهجا نمیآوردم.آنگاه که قائم ما قیام کند، خداوند انتقام رسولش و همه ما را از دشمنان خواهد گرفت«. (۱).
امام صادق (علیه السلام) از مسجد سهله یاد کرد و فرمود: «آن خانه صاحب ما (حضرت مهدی) است؛ زمانی که با خاندانش در آنجا سکونت گزیند». (۲).
امام باقر (علیه السلام) میفرماید: «مهدی (عج) قیام میکند و به سوی کوفه میرود و منزلش را آنجا قرار میدهد». (۳). نیز آن حضرت میفرماید: «هنگامی که قائم ما قیام کند و به کوفه برود، هیچ مۆمنی نیست، مگر آن که در آن شهر در کنار مهدی (عج) سکونت میگزیند یا به آن شهر میآید». (۴). حضرت امیر (علیه السلام) در این باره میفرماید: «روزگاری فرا رسد که اینجا (مسجد کوفه) نمازگاه و مصلای مهدی (عج) گردد». (۵).
ائمه نیز در سیاست، فرهنگ و جامعه زمان خود، خود را زیر مجموعه امام می دانستند و امام را در هر زمینه ای محور معرفی می کردند. امام زمان(علیه السلام) نیز به پیروی از امام علی(علیه السلام) پایتخت را در کوفه قرار خواهند داد، امامان بعد از امام علی(علیه السلام) زمینه محور قراردادن کوفه برایشان فراهم نشد که اگر می شد آنها این کار را انجام داده و کوفه را مرکز قرار می دادند
ابوبکر حضرمی میگوید: به امام باقر (علیه السلام) یا به امام صادق (علیه السلام) گفتم: کدام سرزمین پس از حرم خدا و حرم پیامبرش با فضیلتتر است؟ فرمود: «ای ابابکر! سرزمین کوفه که جایگاه پاکی است و در آن مسجد سهله قرار دارد و مسجدی که همه پیامبران در آن نماز خواندهاند و از آنجا عدالت الهی پدیدار میگردد و قائم خداوند و قیام کنندگان پس از او از همانجا خواهند بود. آنجا جایگاه پیامبران و جانشینان صالح آنان است». (۶). محمدبنفضیل میگوید: قیامت بر پا نمیشود تا این که همه مۆمنان در کوفه گردآیند. (۷). رسول خدا (صلی الله علیه) میفرماید: «حضرت مهدی (عج) نُه یا ده سال حکومت میکند و خوشبختترین مردم نسبت به او مردم کوفه هستند». (۸).
امام زمان(علیه السلام) پا جای قدم های امیرالمومنین(علیه السلام)می گذارند
امام علی(علیه السلام) افضل همه ائمه هستند و تمام اهل بیت(علیهم السلام) به ایشان در هر کاری اقتدا کرده و حضرت را الگوی خود قرار داده اند. سیره ائمه طاهرین بر این بود که از حریم امام علی(علیه السلام) دفاع کنند و تبلیغ ساحت مقدس ایشان را داشته باشند، در این راستا نیز عملکرد رفتار و سیره خود را براساس امیرالمونین مطابق می نمایند. ائمه نیز در سیاست، فرهنگ و جامعه زمان خود، خود را زیر مجموعه امام می دانستند و امام را در هر زمینه ای محور معرفی می کردند. امام زمان(علیه السلام) نیز به پیروی از امام علی(علیه السلام) پایتخت را در کوفه قرار خواهند داد، امامان بعد از امام علی(علیه السلام) زمینه محور قراردادن کوفه برایشان فراهم نشد که اگر می شد آنها این کار را انجام داده و کوفه را مرکز قرار می دادند. با توجه به اینکه امام زمان(عج) حکومت جهانی تشکیل می دهند. به تبعیت از امام علی(علیه السلام) کوفه را پایتخت خود قرار می دهند. علاوه بر این موقعیت جغرافیایی و منابع انسانی نیز در این امر دخیل است.
برتری شهر کوفه بر سایر شهرها
کوفه در تاریخ ۱۲ رجب سال ۳۶ق. با ورود مولای متقیان امیر مۆمنان(علیه السلام) به عنوان پایتخت حکومت علوی درآمد و پس از شهادت آن حضرت، حدود شش ماه، پایتخت حکومت امام حسن مجتبی(علیه السلام) بود و اینک در انتظار ظهور حضرت مهدی(عج) است تا یک بار دیگر تداوم بخش حکومت عدل علوی، بر سریر عدالت تکیه داده، طومار عمر ظالمان را در هم پیچد و حکومت واحد جهانی را براساس عدل و داد بنیان نهد اما اینکه چرا این شهر به چنین سعادتهایی دست یافته و می یابد شاید به دلیل قداست و شرافت ذاتی این سرزمین باشد. چنان که می دانید روایات فراوانی در فضیلت شهر کوفه وارد شده است. رسول اکرم(صلی الله علیه) در یک حدیث طولانی خطاب به امیر مۆمنان(علیه السلام) فرمود:
امام باقر علیه السلام میفرماید: هنگامی که قائم ما قیام کند و به کوفه برود، هیچ مۆمنی نیست، مگر آن که در آن شهر در کنار مهدی (عج) سکونت میگزیند یا به آن شهر میآید
خداوند ولایت تو را به آسمانها عرضه نمود. (از میان آسمانها) آسمان هفتم سبقت جست؛ پس آن را با عرش زینت بخشید؛ سپس… از میان شهرها کوفه سبقت جست، پس آن را با وجود تو زینت بخشید.(۹)
ساکنان کوفه ای که مرکز حکومت حضرت قرار می گیرد، اهالی سابق آن نیستند بلکه مۆمنانی هستند که از اقصی نقاط جهان به مرکز حکومت حضرت ولی عصر(علیه السلام) می آیند. چنان که حدیث شریف می فرماید:
هنگامی که قائم(عج) وارد کوفه شود، هیچ مۆمنی نمی ماند، جزاینکه در آن جا باشد و یا به سوی آن عزیمت نماید.(۱۰)
و با توجه به آمار انسانها، طول مدت و گستره حکومت آن حضرت به شرق و غرب عالم، گرد آمدن همه مۆمنان در پایتخت حکومت مهدوی، از وسعت، شکوه و عظمت بی نظیر و بیرون از حد تصور شهر کوفه در عصر ظهور حکایت می کند. به طوری که برخی روایات قطر کوفه را در آن زمان ۵۴ میل (در حدود ۱۱۰ کیلومتر) عنوان کرده اند.(۱۱) بنابراین شهر کوفه به عنوان پایتخت در زمان حکومت امام زمان(علیه السلام) شهری خالص از شیعیان واقعی حضرت بود و در دوران ظهور کانون توجه مسلمانان قرار خواهد گرفت.
پی نوشت:
(۱). کافی، ج۳، ص۴۹۵؛ کامل الزیارات، ص۳۰؛ راوندی، قصصالانبیاء، ص۸۰؛ التهذیب، ج۶، ص۳۱؛ اثبات الهداه، ج۳، ص۵۸۳؛ وسائل الشیعه، ج۳، ص۵۲۴؛ بحارالانوار، ج۵۲، ص۳۱۷، ۳۷۶؛ مستدرک الوسائل، ج۳، ص۴۱۴.
(۲). کافی، ج۳، ص۴۹۵؛ ارشاد، ص۳۶۲؛ التهذیب، ج۳، ص۲۵۲؛ طوسی، غیبه، ص۲۸۲؛ وسائل الشیعه، ج۳، ص۵۳۲؛ بحارالانوار، ج۵۲، ص۳۳۱؛ ملاذ الاخیار، ج۵، ص۴۷۵.
(۳). راوندی، قصصالانبیاء، ص۸۰؛ بحارالانوار، ج۵۲، ص۲۲۵.
(۴). بحارالانوار، ج۵۲، ص۳۸۵؛ طوسی، غیبه، ص۲۷۵ با اندکی تفاوت.
(۵). روضه الواعظین، ج۲، ص۳۳۷؛ اثبات الهداه، ج۳، ص۴۵۲.
(۶). کامل الزیارات، ص۳۰؛ مستدرک الوسائل، ج۳، ص۴۱۶.
(۷). طوسی، غیبه، ص۲۷۳؛ بحارالانوار، ج۵۲، ص۳۳۰.
(۸). فضل الکوفه، ص۲۵؛ اثبات الهداه، ج۳، ص۶۰۹؛ حلیه الابرار، ج۲، ص۷۱۹؛ اعیان الشیعه، ج۲، ص۵۱.
(۹) محمدباقرمجلسی، بحارالأنوار، ج۲۷، ص۲۶۲
(۱۰)شیخ طوسی، کتاب الغیبه، ص۴۵۵.
(۱۱).بحارالأنوار، ج۵۳، ص۱۲.