حکم داشتن “خانه بزرگ”در اسلام

از روایات متعدّدى استفاده مى شود که یکى از نشانه هاى سعادت و خوشبختی انسان، داشتن خانه وسیع است؛ البته مفهوم این روایات رها کردن خطّ اعتدال و روی آوردن به اسراف نیست؛ بلکه اشاره به این است که در هنگام فراهم بودن امکانات، نباید مانند افراد تنبل و بى همّت به خانه هاى تنگ و تاریک که روح انسان را آزار مى دهد، قناعت کرد. اضافه بر این، خانه هاى کوچک، بهانه مناسبى براى ترک صله رحم و دعوت نکردن از مهمان است.

از روایات متعدّدى استفاده مى شود که یکى از نشانه هاى سعادت انسان داشتن خانه وسیع است؛ پیامبر اکرم(صلى الله علیه وآله) در حدیثى فرمود: «مِنْ سَعادَهِ الْمَرْءِ الْمُسْلِمِ، المَسْکَنُ الْواسِعُ».
در همان باب از کتاب «کافى» هفت حدیث دیگر به همین مضمون یا قریب به آن از معصومان(علیهم السلام) نقل شده است و مرحوم علامه «مجلسى» در «بحارالانوار» جلد ۷۳ احادیث فراوانى در این زمینه دارد. از جمله در حدیثى از امام رضا(علیه السلام) مى خوانیم که براى یکى از دوستانش خانه اى خرید، و به او فرمود: این منزل تو بسیار کوچک است، برخیز و به این منزل جدید نقل مکان کن، آن مرد گفت: این خانه را پدرم ساخته [و من از او پیروى مى کنم]؛ امام(علیه السلام) فرمود: اگر پدرت نادان و بى خرد بوده، تو هم باید مثل او باشى!
بدیهى است هرگز مفهوم این روایات این نیست که انسان، خطّ اعتدال را رها کرده و به اسراف روى آورد، بلکه اشاره به این است که نباید مانند افراد تنبل و بى همّت در جایى که امکانات فراهم است به خانه هاى تنگ و تاریک و کوچک که روح انسان را آزار مى دهد، قناعت کرد. اضافه بر این، خانه هاى تنگ و کوچک، بهانه خوبى براى ترک صله رحم و دعوت نکردن از مهمان است. مى گویند: که اگر ما به خانه ارحام برویم آنها نیز به خانه ما مى آیند و ما جا نداریم و به همین دلیل از پذیرایى مهمان که مایه خیر و برکت است خوددارى مى کنند، و یکى از علل رواج فرهنگ خانه هاى بسیار کوچک در عصر ما علاوه بر مشکلات مالى، سلطه فرهنگ خالى از عواطف انسانى غربیهاست که نه صله رحم مى شناسند و نه پذیرایى از مهمان.