ابزارهای جنگ نرم و راهکارهای مقابله با آن در سبک زندگی اسلامی
ابزارهای جنگ نرم
ابزارهای استفاده شونده در جنگ نرم را میتوان وجه تمایز جنگ نرم از جنگ سخت دانست.
استفاده از این ابزارها، نیل به اهداف را برای سازندگان جنگ نرم میسر میسازد. با توجه به پیشرفت و گسترش رسانه ها، مهمترین و کاربردیترین ابزار جنگ نرم را میتوان رسانهها دانست. جنگ رسانهای؛ امروزه به یکی از برجستهترین ابزارهای جنگ نرم و جنگهای جدید بینالمللی تبدیل شده است. مهمترین رسانهها در این رابطه عبارتاند از:
۱- شبکههای اجتماعی
شبکههای اجتماعی در کنار کاربردهای مفید و فراوانشان در زمینه نیازهای ارتباطی، بهعنوان ابزاری مهم برای دشمن در زمینه جنگ نرم درآمدهاند. این شبکهها به صورت تدریجی و آرام به شبهه پراکنی، شایعهپراکنی، ترویج مصرفگرایی، مدگرایی، تخریب باورهای دینی و اخلاقی و شکستن حریمها پرداخته و به آنها دامن زده و به یکی از مهمترین ابزارهای ترویج فساد و بیبندوباری تبدیل شدهاند.
برخی از این رسانهها تا جایی پای خود را از حد فراتر نهادهاند که حتی در آنها علناً فتنهها پیریزی شده و به اعوان و انصار خود آموزش آشوبهای خیابانی میدهند.
۲- بازیهای رایانهای
همانطور که استفاده از بازی و قصه امروزه به عنوان یکی از ابزارهای مهم آموزشی درآمده است، میتوان این ابزار را با جذابیتهای ویژهاش در جهت افکار پلید استفاده نمود. بازیهای رایانه ای نامناسب میتوانند با جذابیت گرافیکی و داستانی فوقالعاده خود، ارزشها و باورهای مدنظر سازندگان و برنامه ریزان را در دل و جان کودکانمان اشراب و نهادینه نمایند.
متأسفانه در کشور ما به محتوای نامناسب برخی بازیها و محدودیت سنی آنها اهمیت چندانی داده نمیشود. به طوری که بازیهایی که محتوای آن برخلاف عقاید و معیارهای دینی است، به راحتی داد و ستد میشوند[۱].
محتوای این بازیها از مؤلفههایی موافق ذائقه غربی چون: ترور، خشونت و پرخاشگری، سحر و جادو، برهنگی و بیحیایی، تبلیغ استفاده از مواد مخدر و مشروبات الکلی، شیطانپرستی و روابط جنسی آزاد و نامشروع بهره برده و بسیاری از کودکان و نوجوانان، صرفاً به علت جاذبههای بصری، جذب این بازیها شده و ناخواسته؛ فرهنگ و ارزشهای غربی به صورت نرم و آرامآرام وارد ذهنشان میشود.
۳- شبکههای ماهوارهای
با توجه به پنهان بودن دستهای پشت پرده جنگ نرم، غالب مردم از اهداف دستاندرکاران آن بیخبر و غافل هستند. این در حالی است که این افراد با صرف هزینههای کلان و تأسیس شبکههای ماهوارهای گوناگون و تدارک دیدن انواع و اقسام برنامههای جذاب برای هر سلیقه و ذائقهای، در پی برنامهریزی برای اهداف شوم خود و پیادهسازی آن در جامعه هدف میباشند.
از آموزش سرو مشروبات بر سر سفره در برنامههای آشپزی تا قبح زدایی ارتباط با نامحرم در میهمانیها و فرهنگسازی مهمانیهای مجردی، تنها بخش کوچکی از فعالیتهای ضد فرهنگی این شبکهها علیه سبک زندگی ایرانی میباشد.
۴- فیلم و پویانمایی
کشور آمریکا با در اختیار داشتن بزرگترین و قدرتمندترین کمپانی های تولید فیلم و انیمیشن جهان مانند برادران وارنر، والت دیزنی، یونیورسال، فاکس قرن بیستم و … توانسته است با صرف هزینه های فراوان، جذاب ترین فیلم ها و پویانمایی های جهان را تولید نماید و در متن این محصولات، اهداف شوم خود را به مخاطب خود القاء نماید.
جالب آن است که جذابیت این محصولات به قدری است که پس از ارائه آن، تنها با بودن تصویر آنها بر روی کالاها و ملزومات مصرفی مردم، این کالاها فروش بسیاری خواهند داشت.
به عنوان نمونه؛ کارتون باب اسفنجی با ظاهری جذاب و رنگهایی شاد، جای خود را توانست در دل کودکان به خوبی باز کرده و کالاهای مورد استفاده کودکان مانند لوازم التحریر، لباس و ملزوماتی از این قبیل تنها با داشتن عکس این کارتون، فروش خوبی داشته باشند. اما باید دانست که در محتوای این کارتون سبک خاصی از زندگی به کودکان القاء می شود که در آن بی احترامی به سالمندان، تمسخر دیگران، پوشش نامناسب زنان، الگوی غذایی فست فودی و بیگانگی از خانواده و مسائلی از این دست به وضوح دیده می شوند.
۵- سانسور خبری
در اختیار گرفتن بزرگترین پایگاه های خبری جهان توسط کشورهای استعمارگر، یکی از بلندترین گام ها برای فریب و کنترل اذهان مردم جهان می باشد. زیرا بدین طریق داده های ورودی به اذهان عامه را در اختیار گرفته و از این طریق بر رفتار و قضاوت آنان تاثیر خواهند گذاشت.
به همین جهت، این رسانه ها هرگز اخبار ظلم و ستمی که آمریکا و اسرائیل در حق مردم مظلوم و ضعیف جهان روا می دارند، پخش نکرده و اگر هم بخواهند این قبیل اخبار را پخش کنند، بصورت گذرا و کاملا سوگیری شده خواهد بود.
در عوض، تا در توان دارند، اخبار کذب در زمینه وجود نارضایتی های فراوان مردم کشورهای هدف از حکومت هایشان و ظلمی که در حق آنها روا می شود، پخش کرده و بدین وسیله، اذهان مردم جهان را با هدف خود هماهنگ می کنند.
راهکارهای مقابله ای
بی گمان وسعت حمله نرم دشمن محدود به مواردی که ذکر شد؛ نمی شود و مصادیق بسیاری در این راستا وجود دارد که بیان آن از حوصله این نوشتار خارج است. اما همین توضیحات مختصر گویای اهمیت توجه به این هدف دشمن و ضرورت تدارک تمهیدات مقابله ای خواهد بود.
برای نمونه؛ انجام راهکارهای ذیل به عنوان بهترین و مهم ترین واکنش های مقابله ای ضروری به نظر می رسد:
- شبکه های اجتماعی: تولید و تجهیز شبکه های اجتماعی بومی و نظارت بر محتوای کاربران، همچنین تولید محتواهای علمی، دینی و فرهنگی مناسب برای این شبکه ها در راستای فرهنگ سازی و اصلاح فرهنگ عمومی.
- پاکسازی فضای اینترنت: نظارت بر محتوای سایت های اینترنتی و فیلتر کردن موارد خلاف شرع و شئونات اسلامی و فرهنگی.
- تولید فیلم، پویانمایی و بازی: تولید آثار فاخر و جذاب و سرمایه گذاری و ارتقای تجهیزات زیربنایی این حوزه.
- غنی سازی برنامه های رسانه ملی: مسلم است که با غنی سازی برنامه های رسانه ملی و درنظر گرفتن سن، ذائقه و سلیقه های افراد مختلف جامعه در کانال های گوناگون، افراد کمتر تمایل به تماشای برنامه های مراقبت نشده و ساختارشکن ماهواره ای خواهند داشت.
- آگاهی بخشی: استفاده از ابزار رسانه مانند فیلم، کلیپ، تیزر و میان برنامه در راستای آگاهی بخشی و بصیرت افزایی جامعه در مورد ابعاد جنگ نرم و مصادیق نفوذ دشمن به فرهنگ و سبک زندگی جامعه و آثار زیانبار آن. امیرالمؤمنین علیه السلام در مورد ویژگی های افراد بابصیرت می فرمایند: «فَإِنَّمَا الْبَصِیرُ مَنْ سَمِعَ وَ تَفَکَّرَ وَ نَظَرَ وَ أَبْصَرَ وَ انْتَفَعَ بِالْعِبَرِ وَ سَلَکَ جَدَداً وَاضِحاً یَتَجَنَّبُ فِیهِ الصَّرْعَهَ فِی الْهَوَى وَ یَتَنَکَّبُ طَرِیقَ الْعَمَى وَ لَا یُعِینُ عَلَى فَسَادِ نَفْسِهِ الْغُوَاهَ بِتَعَسُّفٍ فِی حَقٍّ أَوْ تَحْرِیفٍ فِی نُطْقٍ أَوْ تَغْیِیر»[۲].
- فرهنگسازی: آموزش به خانواده ها و جوانان در مورد فرهنگ استفاده صحیح از ابزارهای رسانه ای و ثمرات استفاده غلط از آن.
- نقش والدین: والدین؛ نقش مهمی در زمینه کنترل فرزندان، وضع قوانین در زمینه استفاده از ابزارهای رسانه ای در منزل و آگاهی بخشی به فرزندان دارند. این امور طبق آموزه های روایی و قرآنی در درجه اول وظیفه والدین می باشد. در قرآن کریم، خداوند متعال به مؤمنان میفرماید: «یا ایها الذین آمنوا قوا انفسکم و اهلیکم نارا وقودها النار و الحجاره»[۳] ای مؤمنان! خود و خانواده خود را از آتشی که هیزم آن انسانها و سنگها است، حفظ کنید.
همچنین؛ پیامبر اسلام (ص) میفرمایند: «کل مولود یولد علی الفطره و انما ابواه یُهَودانه و یُنَصرانه و یمجسانه»[۴] هر فرزندی با فطرتی پاک آفریده میشود، این والدین هستند که او را یهودی و مسیحی و زرتشتی مینمایند. یعنی تأثیرگذارترین عامل برای تربیت فرزند، والدین هستند و میتوانند فرزند را بهسوی مشکلات و گمراهی کشانده و یا بهسوی عاقبتی نیکو رهنمون سازند.
نتیجهگیری
بنا بر آنچه گذشت؛ دشمن با تمام قوا و با داشتن انگیزهای قدرتمند، در پی اهداف پلید خود و نابودی نظام اسلامی میباشد و در رسیدن به آرمان های خود، لحظه ای درنگ و تردید نخواهد کرد. این ما هستیم که با بهرمندی از نعمتهای عظیمی چون: اسلام، ایمان، انقلاب، آزادی و استقلال باید شکر آن را بجا آورده و به فکر دفاع از کیان و حریم انقلابی که حاصل خون شهدا و دلیرمردان این مرز و بوم است، شتاب نمائیم.
پی نوشت
[۱] بازی هاایی همچون هیتمن، توفاان صحرا، ویتنام، گلوبال استورم، شاهزاده ایران، آیین قاتل و …
[۲] محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، بیروت: دار احیاء التراث العربی، ج۷۴، ۱۴۰۳ق، ص۴۰۷.
[۳] قرآن کریم، سوره تحریم، آیه۶.
[۴] محمدبن یعقوب کلینی، الکافی، ج۶، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۴۰۷ق،ص ۱۳