حمایت اروپا از مذاکرات ایران و آمریکا
رویترز:
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا اعلام کرد مذاکرات میان ایران و آمریکا در مسیر درستی قرار دارد و این روند با حمایت و همراهی اروپا ادامه خواهد یافت.
این اظهارات، سیگنالی از کاهش دوباره نرخ ارز و طلا در بازارها به همراه دارد.
بعد از پایان نخستین مرحله مذاکرات نمایندگان ایران و آمریکا در مسقط در روز شنبه، وزارت امور خارجه آلمان در بیانیه‌ای اعلام کرد که این کشور از هرگونه تلاش برای کاهش تنش‌ها و بازگشت به مسیر دیپلماسی حمایت می‌کند. وزارت امور خارجه بریتانیا نیز در واکنش به این مذاکرات اعلام کرد که لندن بر اهمیت شفافیت و همکاری کامل ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تأکید کرده و خواستار پیشرفت ملموس در مذاکرات برای احیای توافق هسته‌ای شده است.
ژان-نوئل بارو، وزیر امور خارجه فرانسه هم روز دوشنبه از انجام مذاکرات میان آمریکا و ایران استقبال کرد و گفت کشورش با آن بسیار موافق است. وزیر فرانسوی در عین حال گفت: «همراه با دوستان و شرکای بریتانیایی و آلمانی خود هوشیار خواهیم بود تا اطمینان حاصل کنیم که مذاکرات احتمالی با منافع امنیتی ما منطبق باشد.»
این اظهارات نشان‌دهنده حمایت کشورهای اروپایی از تلاش‌های دیپلماتیک برای حل‌وفصل مسائل هسته‌ای ایران و بازگشت به توافقات بین‌المللی است. اما در درون خود، حکایت از نگرانی اروپا از منزوی شدن و کنار گذاشته شدن به دست آمریکا در تحولات بزرگ جهانی دارد.
از سال ۲۰۰۳ و امضای موافقتنامه معروف به «توافق سعدآباد»، اروپا وارد فاز جدیدی از تعامل هسته‌ای با ایران شد.
سه کشور فرانسه، آلمان و بریتانیا که بعدها به «تروئیکای اروپایی» شهرت یافتند، در واکنش به نگرانی‌های بین‌المللی پیرامون برنامه هسته‌ای ایران، به ابتکار عمل دیپلماتیک دست زدند. در نتیجه این تلاش‌ها، بیانیه‌ای در کاخ سعدآباد تهران امضا شد که در آن ایران متعهد شد به‌صورت داوطلبانه غنی‌سازی اورانیوم را تعلیق کند و پروتکل الحاقی را بپذیرد. این نخستین گام مهم در مسیر دیپلماسی هسته‌ای ایران با غرب بود.
با این حال، روند مذاکرات در سال‌های بعد به‌ویژه پس از روی کار آمدن محمود احمدی‌نژاد با چالش‌هایی روبرو شد. ایران غنی‌سازی را از سر گرفت و گفتگوهای پیشین به بن‌بست رسید. نهایتاً پرونده هسته‌ای ایران به شورای امنیت سازمان ملل ارجاع داده شد و موجی از تحریم‌های بین‌المللی علیه تهران شکل گرفت.
دور تازه‌ای از مذاکرات از سال ۲۰۱۳، همزمان با روی کار آمدن دولت حسن روحانی، آغاز شد. این بار ساختار مذاکرات با حضور آمریکا، روسیه و چین گسترش یافت و گفت‌وگوها در قالب گروه ۱+۵ (یا ای۳+۳) پیگیری شد. اتحادیه اروپا، با نقش‌آفرینی مستقیم مسئول سیاست خارجی‌اش، ابتدا کاترین اشتون و سپس فدریکا موگرینی، نقش هماهنگ‌کننده را بر عهده گرفت. این تلاش‌ها سرانجام در تابستان ۲۰۱۵ به توافق برجام انجامید که نقطه‌عطفی در دیپلماسی هسته‌ای ایران به شمار می‌رود.