دلایل بروز انحراف در انتظار فرج /تبیین باورهای مسئله ظهور

 در مسئله ظهور سه باور داریم، نخست آنکه ظهور وعده خدا است و حتما محقق می شود و باور به منجی، دکترین وحدت میان اقوام و ملل است؛ دوم اینکه ظهور قابل تاخیر است به ویژه در باور ما شیعیان اگر بسترها فراهم نشود ظهور به تاخیر می افتد یعنی همانگونه که ما در غیبت موثر هستیم، می توانیم در ظهور هم موثر باشیم؛ و سوم ظهور نیازمند اسباب و لوازم است و باید بسترهای آن فراهم شود. چنان که مقام معظم رهبری بر بحث آمادگی برای پذیرش منجی تاکید دارند.

منتظران باید حتما انسان های اثرگذار باشند و امام زمان(عج) را بشناسند، از نظر فراوانی بیشترین مطلبی که پیامبر(ص) نسبت به آن تاکید کرده اند مسئله منجی و مهدویت است، لذا اگر معرفت ما نقص داشته باشد به تعبیر رهبری در دام دکان بازان و منحرفان می افتیم. در سوره ذاریات آیه ۵۶ خدا انتظار خود را از بندگان مشخص می کند و می فرماید: «وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْإِنْسَ إِلَّا لِیَعْبُدُونِ؛ و من جنّ و انس را نیافریدم مگر برای اینکه مرا (به یکتایی) پرستش کنند».

نقشه و نقشه‌خوان راه برای منتظران

برای رسیدن به این قله نیازمند نقشه و نقشه خوان هستیم تا مسیر را به درستی طی کنیم؛ پیامبر(ص) برای ما هر دوی اینها را آورده اند: «إِنِّی تَارِک فِیکمْ أَمْرَینِ إِنْ أَخَذْتُمْ بِهِمَا لَنْ تَضِلُّوا- کتَابَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ أَهْلَ بَیتِی عِتْرَتِی …» کتاب الله به عنوان نقشه راه و عترت به عنوان بلد راه؛ برای رسیدن به مقام کمال در عبودیت نمی توان با نقشه و بلد راه دروغین طی مسیر کرد لذا برای انسان مهم است که به هر دوی اینها دسترسی داشته باشد.

تلاش علمی هنری غرب برای معرفی منجی های کاذب

معرفت به امام به قدری مهم است که انسان هر چه برای آن وقت بگذارد کم است؛ نگهداری از این معرفت بسیار سخت است نه ساده چون در طول تاریخ هر امامی که شهید می شود درگیر جریان های انحرافی بوده است فرقه هایی همچون کیسانیه، زیدیه، واقفیه و … . امروز هم ۱۲۰ دانشگاه و دپارتمان علمی در غرب روی مسئله منجی کار می کنند و این نشان می دهند اینها درصدد مقابله با امام زمان(عج) و معرفی ایشان به عنوان دجال هستند!! چرا هالیوود از منجی چهره ای خشن نشان می دهد؟! در فیلم های ماتریکس و آرماگدون و مردم عنکبوتی و بتمن منجی را شخص دیگری معرفی می کنند! ناصر الغفاری پایان نامه دکتری اش را علیه امام زمان(عج) نوشته است!

فطرت و فاصله زمانی با امام زمان(عج)، حیرت و سرگردانی، فتنه های انحرافی و یاس و ناامیدی چهار چالشی هستند که منتظران با آنها درگیر هستند. هر یک از اینها راهکار مقابلاتی خود را دارند.

تلاش جریان های انحرافی برای مسئولیت‌گریزی منتظران!

جریان های انحرافی می خواهند انسان ها را مسئولیت‌گریز و اباهه‌گر نشان دهند لذا در مقابله با آنها اگرچه عموم مردم وظیفه دارند اما آنها باید توسط خواص جهت داده شوند … اگر عالم دینی و نخبه دینی ما از هم فاصله بگیرند فرصت برای دخالت انسان های دکّان‌باز فراهم می شود که حتی ادعای خدایی می کنند چنان که می بینیم متاسفانه جهالت های مدرن در دنیای مدرن شکل گرفته است!

معرفت به امام یعنی شناخت اوصاف و توانمندی های حضرت(عج) چراکه به ما در تشخیص دروغ از راست کمک می کند چند سال قبل فردی در روز عید غدیر با عِده و عُده آمده بود و می گفت: من خراسانی هستم! به او گفتیم: خراسانی سه ویژگی دارد از سادات است، در کف دست او خال است و چهره ای جوان دارد، او هیچ یک از این اوصاف را نداشت.

برخی ادعای فرزندی و همسری امام زمان(عج) را دارند، کتاب می نویسند و نذورات می دهند و اذهان را منحرف می کنند! وقتی برای این ادعا از آنها ادله بخواهیم به خواب استناد می کنند و از همین دکان، بسیاری را دور خود جمع می کنند! برخی از مدعیان، ادعای ملاقات و تشرف به محضر حضرت(ع) را دارند، در حالی که اصل در عصر غیبت بر عدم رویت است البته ارتباط از جانب امام(عج) صحیح است و در آنچه هم برای علما و بزرگان رخ داد، آنها مشرف نشده اند بلکه امام(ع) به دیدار آنها می آیند آنهم در شرایط اضطرار.

نظر ائمه(ع) درباره تعیین‌کنندگان زمان ظهور

برخی از مدعیان راهکار ملاقات و تشرف را می دهند مثل اینکه باید با ذکری سید شوید و اعمالی را انجام دهید تا به دیدار امام زمان(عج) نائل شوید!! چون مردم عشق و علاقه به دیدار دارند، متاسفانه بعضا فریب می خورند. از دیگر ادعاهای دروغین، ادعای علم به زمان ظهور امام مهدی(عج) است برخی در عین اینکه وجهه خوبی دارند چنین ادعاهایی دارند در حالی که مبنا آن است که ائمه(ع) فرمودند: تعیین کنندگان وقت برای ظهور دروغگو هستند!

نکته مهم آنکه بی توجهی به مبانی و این ادعاها به فضای مهدویت آسیب جدی می زند، بعضا در برداشت های ناروا از روایات، درگیر شدن به ادعاهایی همچون جزیره خضراء و … زمینه انحراف را ایجاد می کند چون به سخنان غیرضروری، بیشتر از مباحث ضروری توجه می کنیم مثل اینکه آیا امام زمان(عج) ازدواج کرده اند! از داروهایی استفاده می کنند؟ این سخنان بیهوده و فاقد اثر است.

آسیب دیگر در حوزه مهدویت، داشتن نگاه افراط و تفریط نسبت به امام زمان(عج) است، برخی می گویند حضرت(ع) می آیند همه را گردن می زنند و برخی می گویند ایشان کاری ندارند و نگاه اباهه‌گرایانه را ترویج می دهند. آسیب جدی ما مدعیان دروغین هستند البته جریان مهدویت و امامت همچون رودخانه جاری، روز به روز بالنده تر می شود. طرح این ادعاها به دلیل اصالت مبحث مهدویت است اما اگر جهل زدایی و افشاگری نکنیم، سکان جریان مهدویت به جای نگاه عالمانه به دست مدعیان دروغین می افتد.

عوامل بروز ادعاهای دروغین

بدون شناخت این عوامل نمی توان با آنها مقابله کرد؛ نخست عامل تحریک کننده؛ عواملی که منتظران را ناخواسته به این مسیر سوق می دهد یکی از آنها جهل است مثل بی توجهی به قرآن و عترت و آموزه های آن، برای مثال شخص در خانه قرآن دارد و به امام زمان(عج) معتقد است اما دسترسی‌اش به آنها سطحی و دم‌دستی است مثل رفتن سراغ قرآن و امام زمان(عج) در مواجهه با بحران ها و چالش ها!

امروز چقدر در مقایسه با امام شهید، برای امام حی موقوفه و نذر داریم این نوعی جهالت دینی است که انسان ها را تحریک می کند. بعضی جهالت ها اخلاقی است، مثل اینکه هر گناهی را بکنیم تا ظهور نزدیک شود! گناه بکنیم و بگوییم دل ما پاک است! … بعضی از جهالت ها، فرهنگی است مثل هنجارشکنی که انسان را از مسیر اعتقادی دور می کند؛ چرا هجمه به علما بیشتر است؟ چون دین و مذهب را مانع رشد می دانند! علاوه بر این، جهالت سیاسی هم داریم مثل اینکه نسبت به حکومت نگاه تکلیف مدار نداریم.

دومین عامل تحریک کننده در بروز ادعاهای دروغین، ذائقه منتظران است، جذب همین ذائقه باعث ساخت مستند «ظهور نزدیک است» شد که رهبری بعد از آن فرمودند: تطبیق علائم و نشانه های ظهور غلط است. باید توجه داشت روحیه و امید دادن فرق دارد با اینکه دروغ و راست را در هم بیامزیم، تطبیق دادن ها و برداشت های غلط، تحریک کننده است.

برداشت ها و باورهای غلط هم تحریک کننده است، همین برداشت های اشتباه به بروز انحرافاتی همچون بابیه و بهائیت انجامید؛ عامل دیگر تحریک کننده برای بروز جریان های انحرافی، نابسامانی های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی است فقر هر یک از این عرصه ها تحریک کننده مردم برای رفتن به مسیر انحرافی است!

نبود متولی، مدعیان انحرافی را پرتعداد می کند

گروه دوم از عوامل انحراف‌زا، عوامل تسهیل کننده است، در ایران در امر مهدویت بعد از گذشت ۴۴ سال از انقلاب هنوز متولی و سند نداریم، این باعث می شود مدعیان دروغین برای خودشان راه و نقشه نشان مردم دهند مثلا خانمی گفته نیمه شعبان بروید بیابان استغاثه کنید!! نبود متولی باعث می شود هر کسی خود را متخصص مهدویت بداند اینکه سخنران خوب باشیم برای صحبت از مهدویت کافی نیست.

دومین عامل تسهیل‌کننده، مسلک سازی و مکتب سازی است. جعل حدیث هم از دیگر راه های تسهیل کننده است. از دیگر عوامل تسهیل کننده، حمایت خواص از شیاد و مدعیان دروغین یا بی تفاوتی نسبت به آنها است، وقتی فرد هنجارشکن می شود بحث علمی دیگر کفایت نمی کند. عامل دیگر تسهیل کننده، اباهه‌گری و تکلیف‌گریزی است، برخی از این جریان ها می گویند برای ظهور روزه سکوت بگیرید!! کجای قرآن و سنت و آموزه های عترت چنین چیزی می گوید؟ … اباهه گری برای جذب مشتری به کار می رود.

گروه سوم از عوامل انحراف‌زا، عوامل شتاب‌زا است. هر جا ما فعالیت های ناب مهدوی داشته باشیم و خوب عمل کنیم، دیگر جایی برای منحرفان باقی نمی ماند اگر ما با بدعت ها و انحرافات مقابله کنیم مردم سراغ آنها نمی روند. دلیل دوم شتاب زایی، کمکاری ما است، آیا تعداد کتاب های ما کافی است؟ در حوزه و دانشگاه چقدر از مهدویت سخن می گوییم؟

افشاگری و جهل زدایی، حساسیت‌زایی نسبت به مدعیان در جامعه تا دستگاه های مربوطه و مردم وارد میدان برخورد شوند، ازجمله راهکارهایی است که به مبارزه با فرقه های انحرافی کمک می کند.