آثار منفی انتشار اخبار آسیب اجتماعی
یک روانشناس در خصوص انتشار اخبار مرتبط با خودکشی گفت: رسانه‌ها در حوزه پیشگیری نقش زیادی دارند و می‌توانند کنش‌گری ویژه‌ای داشته باشند.
به گزارش افسران، علی حسینی افزود: بدون شک هر وقت بخواهیم مشکلات جدی در حوزه بهداشت عمومی را نام ببریم، خودکشی در رتبه های بالای آن قرار می‌گیرد زیرا بخش قابل توجهی از جامعه را مستقیم و غیرمستقیم تحت تاثیر خود قرار می‌دهد.
وی اضافه کرد: این مشکل تبعات و اثرات زیادی بر جامعه دارد که به سادگی نمی توان آن ها را بررسی کرد اما به ازای هر نفری که متاسفانه جان خود را از این طریق از دست می دهد، حداقل یک خانواده تحت تاثیر مستقیم آن قرار می‌گیرند. حال اگر این مشکل در محیط‌های عمومی اتفاق بیافتد، افراد بیشتری در جامعه تحت تاثیر قرار می‌گیرند؛ به همین دلیل پوشش رسانه‌ای این مشکل، ظرافت خاصی را می‌طلبد که فعالان رسانه بایستی به آن توجه ویژه‌ای داشته باشند.
این روانشناس افزود: در قدم اول بایستی بدانیم که خودکشی، خودش به تنهایی به عنوان یک بیماری شناخته نمی‌شود بلکه بایستی گفت که پدیده‌ای است که عوامل متعددی بر آن اثرگذار هستند مانند عوامل محیطی، زیستی، اجتماعی و ژنتیکی، پس نمی‌توان گفت که فقط یک عامل باعث رخ دادن آن شده است. این نگاه به ما کمک می‌کند که دقیق تر بتوانیم آن را تحلیل کرده و اطلاع رسانی کنیم.
حسینی با بیان اینکه هر یک از عواملی که در خصوص بروز این پدیده به آن اشاره شد، می‌تواند به صورت جدی مورد بحث قرار بگیرد، گفت: نقش هر کدام از این عوامل نیز در هر کیس یکسان نیست.
این فعال حوزه سلامت روان و رسانه افزود: در بحث مواجهه و پیشگیری از پدیده خودکشی، بخش‌های مختلفی اثرگذار هستند که اصحاب رسانه یکی از مهم‌ترین آن‌ها محسوب می‌شوند و می‌توانند کنش‌گری ویژه‌ای داشته باشند. اصولا در حوزه سلامت و بهداشت عمومی بخصوص در حوزه سلامت روان اطلاع رسانی از طریق رسانه بسیار دارای اهمیت است.
وی گفت: در دوره‌ای که رسانه با زندگی مردم پیوند عمیقی پیدا کرده است، اگر بگوییم اثرگذارترین عامل در زندگی فردی همین رسانه‌ها هستند اغراق نکرده‌ایم. از زمانی که تلفن های همراه هوشمند اختراع شد و حضور افراد در شبکه‌های اجتماعی گسترش پیدا کرد، این میزان از اثرگذاری رسانه‌ها پدیدار شد.
حسینی با اشاره به بایدها و نبایدهایی که در خصوص اطلاع رسانی پیرامون خودکشی باید به آن توجه کرد، گفت: دقت در بحث اطلاع رسانی پیرامون این مشکل به این دلیل اهمیت دارد که اطلاع رسانی اشتباه ممکن است شرایطی را ایجاد کند که به مصلحت جامعه نباشد و مسایلی را به دنبال داشته باشد.
این روانشناس افزود: اصحاب رسانه در خصوص حقایق و روش‌هایی که از این پدیده می‌توان پیشگیری کرد، به جامعه اطلاعات و آموزش‌هایی را ارایه بدهند. البته بایستی در اینجا این نکته را هم در نظر داشت که شیوه ارایه اطلاعات به گونه‌ای باشد که با باورهای نادرست همراه نباشد.
وی افزود: یکی از چالش‌های دیگر در این حوزه، اطلاع رسانی اخبار مرتبط با خودکشی افراد مشهور و یا دارای جایگاه اجتماعی خاص و ویژه است. در این زمان بایستی جانب احتیاط را رعایت کرد زیرا این خبر می‌تواند بر بخش آسیب پذیر جامعه اثر منفی بگذارد.
حسینی با اشاره به اینکه در انتشار خبرهای این پدیده نباید به جزییات وارد شد، گفت: بیان جزییات، محل و روش‌های مورد استفاده فردی که خودش را کشته است، می‌تواند افراد آسیب پذیر را به سمت الگو گرفتن ببرد به همین دلیل بایستی از بیان آن‌ها اجتناب کرد.
این فعال حوزه سلامت روان و رسانه تاکید کرد: تیتر یکی از مهم‌ترین بخش‌های خبر محسوب می‌شود و رسانه‌ها برای جذابیت خبر به آن توجه زیادی دارند. در خصوص اخبار مرتبط با خودکشی، بایستی این را در نظر گرفت که نباید از تیترهایی که حساسیت برانگیز هستند، استفاده کرد.
حسینی با بیان اینکه یکی از مهم‌ترین اقداماتی که در حوزه بایدها و نبایدهای اطلاع رسانی پیرامون این پدیده بایستی رعایت کرد، عدم انتشار عکس و فیلم از صحنه حادثه است، گفت: در اینجا باید تاکید کنم که انتشار چنین عکس و فیلم هایی بسیار آسیب زاست. هم می‌تواند بر افراد آسیب‌پذیر اثر منفی گذاشته و محرک رفتار آسیب زدن به خود در آن‌ها شود و هم بر خانواده فرد متوفی تاثیر منفی زیادی بگذارد.
این روانشناس گفت: اطلاع رسانی در این زمینه مثل راه رفتن روی یک موی نازک است و دقت زیادی می‌خواهد زیرا نباید اطلاع رسانی منجر به عادی سازی این پدیده شود. این پدیده یک معضل بهداشت عمومی است و همیشه در انتشار اخبار مرتبط نیز باید به این عبارت اشاره و راه‌های پیشگیری و کمک رسانی به افراد و محل‌هایی که به افراد آسیب پذیر و در آستانه این اقدام هستند کمک می‌کنند، اطلاع رسانی شود.
وی در پایان با بیان اینکه این پدیده را نمی‌توان نادیده گرفت، گفت: باید با اطلاع رسانی دقیق و درست حافظ جان افراد آسیب‌پذیر بود و در این راه اصحاب رسانه نقش بسیار ویژه دارند.