سابقه مبارزه با مواد در ایران/مواد مخدر معضل و آسیب اجتماعی سطح اول دنیا

قائم مقام دبیرکل ستاد مبارزه با موادمخدر با بیان اینکه موادمخدر و روان‌گردان‌ها یکی از ۴ بحران عمده‌ای است که جهان را به سمت نابودی پیش می‌برند، گفت: جهان ۱۱۴ سال درگیر مبارزه با بحران موادمخدر است.

به گزارش گروه آسیب‌های اجتماعی خبرگزاری فارس، علیرضا کاظمی در نشست علمی مشترک ستاد مبارزه با موادمخدر با معاونت بهداد فراجا که در ششمین روز از هفته مبارزه با موادمخدر با شعار «درمان‌های نوین، اشتغال، صیانت از بهبودیافتگان» در بیمارستان ولیعصر فراجا برگزار شد، گفت: موادمخدر و روان‌گردان‌ها در سطح جهان یکی از ۴ بحران عمده‌ای است که جهان را به سمت نابودی پیش می‌برند و یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های نظام‌های جهانی و آحاد مردم است.

وی در ادامه؛ سلاح‌های کشتار جمعی، محیط زیست، موادمخدر و فقر و شکاف‌های طبقاتی را ۴ بحران اساسی بشریت خواند و افزود: از سال ۱۹۰۹ یعنی ۱۱۴ سال است که جهان درگیر مبارزه با این بحران است و در طول این سال‌ها شاهد مبارزه بی امان و قانون‌گذاری‌های متفاوت و ساختارهای سازمان‌یافته برای مقابله با این موضوع در سطح نظام جهانی و کشورهای دنیا بوده‌ایم.

قائم مقام دبیرکل ستاد بیان کرد: در این میان، کشوری مانند جمهوری اسلامی ایران با فداکاری نیروهای نظامی و انتظامی، اطلاعات و امنیتی در سطح کشور تاکنون چهار هزار شهید تقدیم این راه کرده است و همچنان هم این مبارزه ادامه دارد.
کاظمی گفت: علی‌رغم عزم و اراده نظام‌های جهانی، تقریباً اتفاقی در مبارزه از سوی آن‌ها نیفتاده و روند قاچاق، تولید و مصرف موادمخدر در دنیا افزایش یافته است و این روند افزایش یکی از دغدغه‌های امروز شده است.

وی تصریح کرد: ۳۲ درصد سطح کشت خشخاش در افغانستان افزایش یافته و تولید موادمخدر در آن کشور نیز طی دو دهه گذشته ۵۰ برابر شده است و از ۲۰۰ تن به حدود ۱۰ هزار تن رسیده است.

این مقام مسئول در ستاد افزود: امروز در سطح دنیا؛ ۱۱۲۷ ماده روان‌گردان صنعتی تولید و مصرف می‌شود و تولید شیشه به شدت افزایش یافته است و الگوی مصرف از موادمخدر سنتی به سمت مصرف مواد صنعتی و حتی ترکیبی تغییر کرده است و همچنین شاهد تغییر الگوی سنی و جنسی در بین مصرف‌کنندگان موادمخدر هستیم.

کاظمی اظهار داشت: موضوع موادمخدر تبدیل به معضل و آسیب اجتماعی در سطح اول دنیا شده است؛ به‌گونه‌ای که ام‌المصائب و ریشه بسیاری از آسیب‌های اجتماعی همچون فروپاشی خانواده، سرقت، جنایت و خشونت‌ها می‌باشد.

وی گفت: ۴۵ درصد زندانیان افراد معتاد به موادمخدر هستند و به طور کل، بیش از ۷۰ درصد زندانیان کشور مرتبط با موادمخدر هستند. همچنین سالانه در ایران، ۵ هزار نفر به دلیل مصرف بیش از حد مواد یا دوز بالا یا ناخالصی‌های موادمخدر فوت می‌کنند.

کاظمی در ادامه؛ فقدان مهارت های لازم برای مقابله با اعتیاد در بین آحاد جامعه را یادآور شد و گفت: اعتیاد یک بیماری فوق العاده پیچیده، در هم تنیده جسمی، روانی، معنوی، اجتماعی و اقتصادی است و در این میان، تهدیدات موجود در فضای مجازی و سایبری موجب رشد فزاینده آسیب‌های اجتماعی می‌شود؛ لذا باید به پیشگیری از اعتیاد توجه جدی کرد.

وی در پایان به اشاره به درمان اعتیاد گفت: در این حوزه، اقدامات خوبی انجام شده است اما به علت پیچیدگی موضوع موادمخدر؛ نمی‌توان یک نسخه واحد برای درمان و بهبودی همه معتادان نوشت و درمان هر مددجو با مددجوی دیگر متفاوت است؛ لذا در این حوزه نیاز به الگوهای متفاوت درمانی و دارویی و همچنین بسته‌های انگیزشی و معنوی داریم.

سردار دکتر هادی شیرزاد معاون بهداد فراجا نیز در این نشست گفت: کاری که شما در ستاد انجام می‌دهید، فوق‌العاده پیچیده است؛ چرا که قاچاق موادمخدر ترکیبی از دانش و فناوری به روز دنیا است و افراد باهوش و دانشمند علمی در این کار دخیل هستند و هم اینکه تیمی از قاچاقچیان بین‌المللی دنیا که افرادی بسیار حرفه‌ای و توانمند هستند. این‌ها قاچاق موادمخدر را فعال کردند. به لحاظ جغرافیایی هم که ایران در کنار بزرگ‌ترین تولیدکننده موادمخدر دنیا قرار گرفته است و این کار را سخت کرده است.

وی افزود: در این حوزه نیاز جامعه بین‌المللی به فعالیت‌های کشورمان در مبارزه با موادمخدر مشهود است. در دیدارهای خارجی که برگزار می‌شود، تمایل آنان، برای تبادل اطلاعات و آموزش‌ها از سوی پلیس ایران بیشتر است تا دیگر حوزه‌ها همچون سرقت.

معاون بهداد فراجا در پایان بیان داشت: بهداشت و درمان فراجا دو نقش اساسی «آشنایی گروه پزشکی با موادمخدر جدید» و «انتقال آموزش به بخشی از جامعه» دارد و پلیس این آمادگی را دارد تا با در اختیار قرار دادن امکانات موجود به ستاد، دانش پلیسی پزشکی را در این مسیر به کار بگیرد.

گفتنی است؛ در این نشست مباحثی از جمله «آشنایی با مواد روان‌گردان جدید» توسط دکتر تهمینه باهری، مدیرکل دفتر تحقیقات و آموزش ستاد مبارزه با موادمخدر، «اپروچ به بیمار مسمومیت با اوپیوئید» توسط دکتر قوچانی، «اپروچ به بیمار مسمومیت با الکل» توسط دکتر اقدم و «آشنایی با درمان‌های روان‌شناختی سوء مصرف مواد» توسط دکتر فرهودیان ارائه شد.