الگو و سرمشق امام زمان علیه السلام کسیت؟
یکی از مسائل مهم و قابل توجه در باب مهدویت الگوی امام زمان علیه السلام در راه و روش ایشان می باشد و سوالی که در ذهن خطور می کند این است که آن حضرت چه کسی را به عنوان الگو و سرمشق خویش اتخاذ نمو ده اند. برای پاسخ بدین پرسش توجه به این روایت از امام زمان علیه السلام کفایت می کند؛ ایشان فرمودند: (فی ابنه رسول الله لی اسوه حسنه). (الغیبه، شیخ طوسى، ص ۲۸۶)
فاطمه علیها السلام الگوى مهدى علیه السلام و همه مهدى زیستان است. شناخت شأن و شخصیت حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها این مسئله را روشن خواهد نمود که چرا آن حضرت از میان انبیا و ائمه معصومین علیهم السلام فاطمه زهرا سلام الله علیها را مقتدای خویش ساخته اند. از این رو در ادامه اندکی به شخصیت والای آن حضرت اشاره خواهیم نمود.
شخصیت فاطمه از دیدگاه پیامبر
شان و منزلت فاطمه زهرا علیهاالسلام را همین بس که پیامبر خدا صلى اللَّه علیه و آله و سلم درباره اش زیباترین سخنان را بیان فرموده که درباره هیچ یک از زنان عالم چنین چیزى نفرموده حتى دربارهى همسر و سایر دختران خود. اینک از میان ده ها روایتى که درباره این شخصیت بىنظیر نقل گردیده به چند روایت بسنده کرده سپس به نکاتى در این جهت اشاره اى خواهیم داشت.
فاطمه پاره تن پیامبر است
بخارى از پیامبر صلى اللَّه علیه و آله و سلم نقل کرده که فرمود: «فاطمه بضعه منّى فمن أغضبها أغضبنی»، فاطمه علیهاالسلام پاره ى تن من است هر که او را به خشم آورد مرا به خشم آورده است. (صحیح بخارى ج ۲، ص ۳۰۲).
فاطمه نور چشم پیامبر است
ابنفتال نیشابورى ضمن حدیثى از پیامبر صلى اللَّه علیه و آله و سلم آورده است که به على علیه السلام فرمود: یا على، ان فاطمه علیهاالسلام بضعه منّی و هی نور عینی و ثمره فۆادی. على جان، فاطمه علیهاالسلام پارهى تن من و نور چشم و میوهى دلم مى باشد. (روضه الواعظین، ص ۱۵۰).
ابراهیم رو به درگاه خدا کرده عرض کرد بارالها مرا فرمانروایى ده و به بندگان صالح خود ملحق ساز. آن مقام والا که ابراهیم (علیه السلام) درخواست همراهى با آنان را دارد جز مقام اهل بیت رسولاللّه (صلی الله علیه) نمى باشد. بنابراین مقام عترت از مقام انبیا اولوالعزم بالاتر است و زهرا (سلام الله علیها) از زمره ى عترت است که شایستگى این مقام شامخ را دارد، که ابراهیم (علیه السلام) درخواست همراهىِ با آنان را دارد
فاطمه افضل از انبیاءِ اُولوالعزم
به لحاظ مقام والاى آن حضرت، اصولاً مقایسه کردن فاطمه (سلام الله علیها) با افراد عادى اعم از زن و مرد اشتباه است، زیرا در مقایسه و سنجش تناسب و مماثلت شرط است و مقام فاطمه (سلام الله علیها) نباید جز با انبیا و اولیاى الهى، مقایسه شود، در بین انبیا و اولیا هم جز رسولالله (صلی الله علیه) و على بن ابىطالب (سلام الله علیه) مقام کسى برتر از فاطمه (سلام الله علیها) نیست. زیرا فاطمه از همهى انبیا حتى انبیاء اولوالعزم برتر است. به این مطلب مهم به چند دلیل مى توان استناد نمود:
عترت برتر از انبیا
بر اساس مضمون ده ها روایت در ابواب مختلف روایى، عترت رسولالله (صلی الله علیه) افضل از تمام انبیاء گذشته است. روایات در زمینه هاى مختلف و فضایل اصلى انسانى مانند علم و معرفت، و عبودیّت و توحید و سایر فضایل، اهل بیت را افضل از سایرین معرّفى نموده، و چون این مقوله گنجایش همه ى روایات را ندارد به چند روایت اشاره مى شود، از امام صادق (علیه السلام) نقل شده: «آل محمّد خیر من بَرءَ اللّه (بحار، ج ۴۳، ص ۲۸۳)». و حتى عترت مجراى فیض انبیاء اولوالعزم هستند. از امام صادق (علیه السلام) خطاب به مفضل نقل شده: کلیم الله شدن موسى (سلام الله علیه) و معجزات و آیات عیسى (سلام الله علیه) و خلاصه هر فضیلتى که به کسى عنایت شده از برکت اهل بیت است: «کلیم الله شدن موسى (علیه السلام) و معجزات عیسى (علیه السلام) به برکت خضوع در مقابل على (علیه السلام)، خلاصه اینکه هر نظر عنایتى که خدا به کسى دارد، به برکت خضوع در مقابل ما است.» (بحار، ج ۴۳، ص ۲۹۴).
ابراهیم علیه السلام و آرزوى مقام فاطمه سلام الله علیها
ابراهیم رو به درگاه خدا کرده عرض کرد بارالها مرا فرمانروایى ده و به بندگان صالح خود ملحق ساز(شعرا،۸۳) آن مقام والا که ابراهیم (علیه السلام) درخواست همراهى با آنان را دارد جز مقام اهل بیت رسولاللّه (صلی الله علیه) نمىباشد (المیزان، ج ۱، ص ۳۰۵). بنابراین مقام عترت از مقام انبیا اولوالعزم بالاتر است و زهرا (سلام الله علیها) از زمره ى عترت است که شایستگى این مقام شامخ را دارد، که ابراهیم (علیه السلام) درخواست همراهىِ با آنان را دارد.
فاطمه مخزن اسرار پیامبر
حارثه بن قدامه از سلمان از عمار از حضرت فاطمه علیهاالسلام مطالبى را نقل کرده که نشان مى دهد که سینه ى زهرا علیهاالسلام در بردارنده ى چه علوم و اسرارى از پدرش رسول خدا صلى اللَّه علیه و اله و سلم بوده که امیرمۆمنان علیهالسلام را به حیرت در آورده بود.
روایت شده است روزى عمار به سلمان فارسى گفت: «آیا مى خواهى چیز عجیبى را از فاطمه علیهاالسلام برایت نقل کنم؟ سلمان گفت: گفتم آرى، نقل کن، اى عمار! او گفت: روزى على علیهالسلام را دیدم که بر فاطمه علیهاالسلام وارد شد. تا چشم فاطمه علیهاالسلام به على علیهالسلام افتاد، فریاد زد: على جان! نزدیک شو تا درباره ى آنچه که گذشته و آنچه که خواهد شد و آنچه که اتفاق نمىافتد تا روز قیامت برایت بگویم.
فاطمه علیهاالسلام فرمود: بدان اى ابالحسن! خداوند نور مرا خلق کرد در حالى که او را تسبیح مى گفت و این نور را به درختى از درختان بهشت سپرد و این درخت بر اثر نور من نورافشانى مىکرد تا این که پدرم در وقت معراج، وارد بهشت شد، خداوند همان وقت بر دل پدرم انداخت تا میوهاى از همان درخت بچیند و تناول کند، سپس این نور را به مادرم سپرد که مرا به دنیا ورد و من از همان نور مى باشم
عمار گفت: دیدم که امیرمۆمنان آرام آرام به عقب برگشت و من هم با برگشتن على علیهالسلام به عقب برگشتم. آن حضرت آمد، تا بر پیامبر صلى اللَّه علیه و آله و سلم وارد شد. پیامبر صلى اللَّه علیه و اله و سلم فرمود: یا اباالحسن! پیش بیا. همین که در محضر پیامبر صلى اللَّه علیه و اله و سلم نشست. فرمود: تو مرا خبر مى دهى یا من تو را خبر دهم؟
على علیهالسلام فرمود: شنیدن حدیث از شما بهتر است اى رسول خدا. حضرت فرمود: بر فاطمه علیهاالسلام داخل شدى و به تو چنین و چنان گفت و همان دم برگشتى. على علیهالسلام فرمود: آیا نور فاطمه علیهاالسلام از نور ما است؟
پیامبر صلى اللَّه علیه و آله و سلم فرمود: آیا نمىدانى؟ پس على علیهالسلام به سجده افتاده خدا را شکر کرد. عمار گفت: پس امیرمۆمنان علیهالسلام از محضر پیامبر صلى اللَّه علیه و آله و سلم خارج شده و بر فاطمه علیهاالسلام وارد شد و من همراهش وارد شدم. فاطمه علیهاالسلام فرمود: گویا خدمت پدرم رفتى و آنچه را که به تو گفته بودم، به عرضش رساندى.
فرمود: آرى، فاطمه جان. فاطمه علیهاالسلام فرمود: بدان اى ابالحسن! خداوند نور مرا خلق کرد در حالى که او را تسبیح مى گفت و این نور را به درختى از درختان بهشت سپرد و این درخت بر اثر نور من نورافشانى مىکرد تا این که پدرم در وقت معراج، وارد بهشت شد، خداوند همان وقت بر دل پدرم انداخت تا میوه اى از همان درخت بچیند و تناول کند، سپس این نور را به مادرم سپرد که مرا به دنیا ورد و من از همان نور مى باشم…. (بحار ج ۴۳، ص ۸).
و راستى فاطمه کیست؟!
فاطمه علیهاالسلام الگوى معرفت اللَّه است…
صفات و اسماء الهى، در فاطمه- این جلوه ذات اقدس حق- نمود و ظهور نام یافته است،
«فاطمه علیهاالسلام اسوه حیات زیباست»…
فاطمه انسان کامل است و الگویى است براى تکامل…