آگاه سازی خانواده ها و مهارتهای ارتباطی/ کلید واژه مقابله با آسیب های اجتماعی
به گزارش افسران، به باور کارشناسان و فعالان حوزه اجتماعی بسیاری از مسائل و آسیب های اجتماعی از خانواده شروع می شود و این نهاد به عنوان اولین کانونی که فرد در آن قرار می گیرد دارای اهمیت زیادی است زیرا نخستین تاثیرات محیطی که فرد دریافت می کند از محیط خانواده است.
توجه جدی به کاهش آسیب های اجتماعی اصلی مهم در جامعه است و متولیان باید در راستای کنترل آنها اقدام کنند، اگرچه برخی از چالش ها اجتماعی بطور کامل قابل برطرف شدن نیستند اما حداقل می شود آنها را مدیریت کرد.
به میدان آوردن ظرفیت های مردمی و خانواده ها یکی از راههای پیشگیری و کاهش آسیب های اجتماعی است که در دولت یازدهم تلاش شده با ارتقای سرمایه اجتماعی، آسیب های اجتماعی کاهش یابد.
این دولت، نه تنها بیان مشکلات و آسیب های اجتماعی را سیاهنمایی نمی داند بلکه معتقد است با پرداختن به آسیبها، نگاهها جلب و حساسیت لازم برای جلب کمک از سوی نهادهای مدنی و جلب مشارکت عمومی انجام می شود.
توجه به سرمایه های اجتماعی و سرمایه های نمادین به عنوان دو محور توسعه، رویکرد اصلی دولت تدبیر و امید در حوزه اجتماعی است.
عزم دولت در مقابله با آسیب های اجتماعی جدی است و نگاه به این حوزه فراتر از بحث آسیب های اجتماعی و معطوف به سرمایه اجتماعی است.
همچنین مقام معظم رهبری نسبت به رفع آسیب های اجتماعی حساسیت ویژه ای دارند و تمام دستگاه های اجرایی را مکلف کردند که در برنامه ششم برای کاهش آسیب های اجتماعی کشور، قوانین برنامه ای و علمی داشته باشند.
کارشناسان بر پیشگیری از آسیب های اجتماعی ، یادگیری مهارت های ارتباطی و مشارکت مردم در حوزه کنترل آسیب های اجتماعی تاکید کردند.
*** مهارتهای ارتباطی کلید واژه مقابله با آسیب های اجتماعی
هر حوزه ای اعم از اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و غیره به نوعی با خانواده در ارتباط هستند یا از خانواده تاثیر می گیرند یا بر روی آن اثر می گذارند.
با اشاره به اینکه امروزه آسیب های اجتماعی دامن گیر خانواده ها شده و غیر قابل انکار است و زمان گذر از زندگی سنتی به مدرنیته هست خواه ناخواه یکسری پیامدها و آسیب ها متوجه خانواده ها شده است.
هرچند تلاش می کنیم که آسیب های اجتماعی کاهش یابد و از بین برود اما بخشی از آن آسیب ها بدلیل مدرنیته شدن جامعه از بین نخواهد رفت و باید آنها را مدیریت کرد.
خیلی از آسیب های اجتماعی جهانی است. امروز پیشرفت های رسانه ای ، تکنولوژی و شبکه های اجتماعی علاوه بر مزایایی که دارند یکسری پیامدها و اثرات فرهنگی و اجتماعی را هم بدنبال دارد.
تولید محتوا و آموزش های غیرمستقیم مهمترین راهکار مقابله با آسیب های اجتماعی است و باید بصورت مرحله به مرحله و مستمر انجام شود.
کلید واژه مقابله با آسیب های اجتماعی ‘نهادینه کردن مهارتهای ارتباطی است. در بسیاری از موارد افراد به دلیل برقرار نکردن ارتباط با یکدیگر گرفتار برخی از آسیب های اجتماعی می شوند.
متمرکز کردن فعالیتهای آموزشی بر روی مهارتهای ارتباطی: باید افراد از کودکی نحوه برقراری ارتباط با اجتماع را فرا گیرند.
باید در کنار مهارتهای علمی ، مهارتهای ارتباطی نیز را هم فرا گیرند افزود: همچنین باید با برنامه ریزی همه قشرهای جامعه را بطور همزمان در مقابله با آسیب های اجتماعی توانمند کنیم.
معلمان ظرفیت مناسبی در ارتقای سطح آگاهی جامعه در مقابله با آسیبهای اجتماعی هستند و نقشی تاثیرگذار دارند.
تاثیر یک معلم بر جامعه بسیار بیشتر از یک فیلم، کارتن یا شبکه های اجتماعی است، زیرا تاثیرات آنها کوتاه مدت اما تاثیر یک معلم طولانی مدت است و باید بصورت کشوری سرفصلهای درسی طوری تعریف شود که معلمان بتواند در کنار درس با دانش آموزان بیشتر ارتباط برقرار کند.
مسئول تشکیل اتاقهای فکر با همگرایی اندیشه ها در موضوع خانواده در راستای پیشگیری از آسیب های اجتماعی را ضروری خواند و افزود: ارائه راهکارهای عملیاتی باید نتایج آن باشد.
باید با برنامه ریزی صحیح و عملیاتی آسیبهای اجتماعی را روز به روز در جامعه کاهش داده و از اثرات منفی آنها پیشگیری کنیم.
فضای مجازی و شبکه های اجتماعی با سرعت وارد کشور ما شد در صورتی که شرایط فرهنگی کشور آمادگی لازم را برای پذیرفتن این تکنولوژی نداشت از این رو مشکلات و مسائل بسیاری در جامعه بوجود آمده است.
رجوع هدفمند آحاد جامعه بخصوص جوانان و نوجوانان به فضای مجازی باید در جامعه نهادینه شود.
لزوم ریشه یابی مشکلات اجتماعی : بی توجهی به محیط خانواده موجب افزایش بسیاری از آسیب های اجتماعی می شود.
مسئول برند سازی جوان پسند، توجه به طبع زیبا پسندانه ، استفاده از هنرمندان ، ارتقای مهارت و سواد رسانه ای خانواده ها را از راهکارهای موثر در کاهش آسیب های اجتماعی است.
*** آموزش افراد نخستین و مهمترین گام در رفع آسیبهای اجتماعی
برخی از آسیب های اجتماعی جامعه بدلیل اینکه قبل از به وجود امدن آن پدیده هیچ گونه فرهنگ سازی در جامعه نشده بود با یکسری پیامدهای روبرو شده ایم.
بهزیستی در راستای پیشگیری از آسیب های اجتماعی و آگاه سازی جامعه دوره های آموزشی در زمینه های گوناگون و در گروههای سنی مختلف برگزار کرده است.
جامعه باید به سمتی حرکتی کند که افراد نگاه اجتماع محور نسبت به پدیده ها داشته باشد. در گذشته افراد نسبت به مسائل اطراف خود حساس بودند و خودشان به حل موضوع اقدام می کردند.
پیشرفتهای تکنولوژی موجب شده که جامعه از نگاه سنتی و اجتماع محور دور شود. باید افراد جامعه را با آموزش دادن نسبت برخی از مسائل آگاه کنیم که خودشان را به دور از مداخله و تاثیرگذاری قرار ندهند.
امروزه نقش خانواده در جامعه کمرنگ شده است گفت: امروز افراد جامعه احساس می کنند آموزشها باید توسط ارگانها و دستگاهها مختلف انجام شود در صورتیکه خانواده ها در این زمینه می بایست حساس بوده و وارد عمل شوند.
آموزش زمینه ساز پیشگیری از بروز آسیب اجتماعی است . ارائه نکردن آموزش های لازم موجب سوق دادن جامعه بخصوص نوجوانان و جوانان و گرایش آنها به آسیب های اجتماعی می شود.
کارشناس مسوول پیشگیری از آسیب های اجتماعی بهزیستی راه برون رفت از مشکلات و آسیب های اجتماعی، رویکرد اجتماع محور بیان کرد و گفت: نگاه ما نسبت به آسیب های اجتماعی و راهکارهایی آن باید علمی باشد.
برای مقابله با آسیب های اجتماعی راهی جز برقرار کردن ارتباط با مردم به عنوان شهروندان نداریم و باید فضا را برای مشارکت سازمان های مردم نهاد باز شود.
افراد باید با مهارت های زندگی، حقوق شهروندی و احساس مسوولیت اجتماعی آشنا شده و این آموزش ها از همان دوران کودکی به افراد در مقاطع مختلف ارائه شود.
*** راه اندازی ۱۰۰ پایگاه سلامت اجتماعی
سازمان بهزیستی برای ارتقای نگاه اجتماع محور در جامعه و پیشگیری از آسیب های اجتماعی به راه اندازی ۱۰۰ پایگاه سلامت اجتماعی در محلات استان یزد اقدام کرده است گفت: این پایگاهها بازوهای بهزیستی در محلات هستند و نقش مهمی در آموزش افراد آن محله در کنترل آسیب های اجتماعی دارند.
فعالیتهای این پایگاهها شامل پیشگیری از آسیبهای اجتماعی و ارتقای سطح سلامت روان جامعه، آموزش، آگاهی و اطلاع رسانی با روشهای مختلف به مردم و برگزاری کلاسهای آموزشی متناسب با نیازهای منطقه است.
در سالجاری ۱۶۸ هزار نفر ساعت آموزش در زمینه مهارت های زندگی و ارتباطی در پایگاههای یاد شده توسط بهزیستی انجام شد.
همچنین بهزیستی استان با همکاری استانداری آموزش های مختلف در حوزه خانواده در دستگاههای این استان برگزار کرده است.
آموزشها باید بروز باشد. برخی از آموزشها در گذشته با توجه به مقتضیات زمان موفق بودیم اما در حال حاضر دیگر آن آموزشها جوابگو نیست و تاثیرات آن کم خواهد بود.
باید دانش روز را برای کاهش آسیب های اجتماعی به کار گرفت و مشکلات اجتماعی را به حداقل رساند.
در پیشگیری از آسیب های اجتماعی حضور هم دستگاهها و ارگانها و مشارکت همگانی مردم لازم و ضروروی است.
ارائه آموزشهای با شیوه جدید و نگاه نو برای کاهش آسیب های اجتماعی لازم است. برخی از آسیب های اجتماعی را باید بپذیریم و فضای مثبت برای آنها ایجاد کنیم.
*** مقاومت خانواده ها در مواجهه با آسیب های اجتماعی کاهش یافته است
یک روانشناس و مشاوره خانواده هم با بیان اینکه ما هر روز شاهد افزایش آسیب های اجتماعی در جامعه هستیم گفت: مقاومت خانواده ها در مسائل اجتماعی بویژه آسیب های اجتماعی نسبت به گذشته کمرنگ شده است.
توان خانواده در برابر مسائل جامعه بسیار کم شده و بحث مدیریت خانوده پایین آمده است افزود: امروزه دیگر والدین چون گذشته در راس مدیریت خانواده قرار ندارند.
ساختار قدرت در بین خانواده ها ، انسجام قبلی خود را از دست داده است گفت: بسیاری از افراد جامعه بدلیل نبود آگاهی و اعتمادهای کاذب دچار برخی آسیب ها می شوند.
فعالیتهای فرهنگی و اجتماعی در سطح استان برابر نیست خاطرنشان کرد: درست است برخی کارگاههای آموزشی بصورت محله ور در برخی نقاط برپا می شود اما آنطور که باید و شاید پشتیبانی نمی شوند.
برخی آسیب های اجتماعی در برخی مناطق و محلات استان همچنان سالیان متمادی وجود دارد بیشتر افراد آن منطقه با آسیب های جدی روبرو هستند.
آموزش خانواده ها و مهارتهای ارتباطی را در کنترل آسیبهای اجتماعی ضروری خواند و اضافه کرد: در زمینه آسیب های اجتماعی باید یک برنامه ریزی صحیح و منطقی انجام شود.
***استفاده درست از ابزارهای نوین ارتباطی
جهانی شدن عصر ارتباطات و اطلاعات : متاسفانه در جامعه ما هیچ برنامه ای برای مدیریت شیوه استفاده از رسانه های جدید وجود ندارد.
شبکه های اجتماعی و پیامدهای آن در جامعه : این فضاها باید به خوبی مدیریت شوند تا شاهد بروز مشکلات عدیده ای بویژه برای مخاطبان کم سن و سال نباشیم.
افراد باید برای ورود به این دنیای جدید و زندگی در آن تربیت شوند و مهارت های لازم برای مواجهه با مشکلات این دنیای مدرن را فرا گیرند.