آثار و برکات سازنده انتظار/ منتظر راستین فاسد نمى‌شوند

امیر المۆمنین (علیه السلام) فرمود: (منتظر فرج باشید و از رحمت خدا ناامید نشوید، به درستى که بهترین عمل نزد خداوند عزوجل انتظار فرج است). (بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۲۳)

فواید انتظار برای فرد منتظر

بعضى از نا آگاهان چنین پنداشته اند که انتظار مهدى (عجل الله فرجه)، ممکن است سبب رکود وعقب ماندگى، یا فرار از زیر بار مسئولیت ها و تسلیم در برابر ظلم و ستم گردد. چرا که اعتقاد به این ظهور بزرک مفهومش قطع امید از اصلاح جهان قبل از او وحتى کمک کردن به گسترش ظلم و فساد است تا زمینه ظهور آن حضرت فراهم گردد! در صورتى که چنین نیست و انتظار این ظهور بزرگ آثار و برکات بسیار سازنده اى دارد، که در ذیل به چند نمونه اشاره مى کنیم:

سازندگی فردی

یکی از کارکردهای مهم انتظار، «خودسازی» است؛ آموزه ای که در اسلام، بر آن بسیار تأکید شده است و فلسفه ی ارسال رسولان و نازل شدن کتاب های آسمانی بر آن بوده که نخست، فرد به سازندگیِ خویش بپردازد و صفت های ناپسند را از خود دور سازد و زنگارهای گونه گونی که بر قلب می نشیند، بزداید. چنان که قرآن وظیفه پیامبر (صلی الله علیه و آله) را همین تهذیب ذکر می کند: (یزکّیهم و یعلّمهم الکتابَ و الحکمه). (جمعه، آیه ۲)

خدا پرستی

گام نخست برای فرد منتظر در مسیرِ خودسازی، «خدا پرستی» و اجتناب از شیطان پرستی است. توحید و یکتاپرستی و مبارزه با شیطان است که انتظار را معنا می بخشد و همه ی حرکت های انسان را به سمت و سوی واحدی سوق می دهد.

خود یاری‌هاى اجتماعى

منتظران راستین در عین حال وظیفه دارند تنها به خویش نپردازند، بلکه مراقب حال یکدیگر باشند، و علاوه بر اصلاح خویش در اصلاح دیگران نیز بکوشند، زیرا برنامه عظیم و سنگینى که انتظارش را مى کشند یک برنامه فردى نیست، برنامه اى است که تمام عنصر انقلاب باید در آن شرکت جویند، باید کار به صورت دسته جمعى و همگانى باشد، کوشش ها وتلاش ها باید هماهنگ گردد، و عمق و وسعت این هماهنگى باید به عظمت همان برنامه انقلاب جهانى باشد که انتظار آن را دارند.

انسانِ منتظری که خود و هستی را شناخته و با این شناخت، «خدا» را دریافته است به او عشق می ورزد و با همین ویژگی، عاشق همه ی موجودات او نیز می شود: «عاشقم برهمه عالم که همه عالم از اوست». این محبت و مهرورزی باید به بندگان ویژه خدا بیشتر باشد و هر مۆمنی به دلیل ویژگی های فطری خود باید بکوشد با عمل به واجبات و ترک محرمات و نیز دیگر وسیله ها، زمینه های محبت، به اهل بیت را فراهم آورد

پرهیزگاری

پرهیزگاری، ملاک و معیاری است که همه ی رفتارهای آدمی را با آن می سنجند و قوه ای است که آدمی با ایجاد آن، تمام اعمال خویش را جهت دار و پرمعنا می سازد. جای گاه تقوا و پرهیزگاری در آموزه های دینی، چنان رفیع و پرعظمت است که تقرّب و ارجمندی آدمیان در نزد خدا، با آن سنجیده می شود: (إنّ أکرمَکُم عند الله أتقاکُم). (حجرات، آیه ۱۳)

اخلاق نیکو

کارکرد مهمی که می توان از «انتظار» توقع داشت، آراستنِ فردِ منتظر به اخلاق پسندیده و حُسنِ معاشرت با مردم است. بی شک منتظرانِ واقعیِ حضرت، وی را همچون پیامبر گرامی اسلام صل الله علیه و آله، تلاش گری بزرگ در جهت تکمیل مکارمِ اخلاق می دانند و اساساً ظهور او را برای همین منظور، لازم می دانند؛ یعنی برای اصلاحِ زشتی های اخلاقی و پلیدی های اجتماعی. از این رو، خود باید به بهترین اخلاق آراسته باشند.

مهرورزی

انسانِ منتظری که خود و هستی را شناخته و با این شناخت، «خدا» را دریافته است به او عشق می ورزد و با همین ویژگی، عاشق همه ی موجودات او نیز می شود: «عاشقم برهمه عالم که همه عالم از اوست».

این محبت و مهرورزی باید به بندگان ویژه خدا بیشتر باشد و هر مۆمنی به دلیل ویژگی های فطری خود باید بکوشد با عمل به واجبات و ترک محرمات و نیز دیگر وسیله ها، زمینه های محبت، به اهل بیت را فراهم آورد، امام زمان عجل الله تعالی فرجه می فرماید: «فیعمل کلُّ امرء منکم بما یقرب به من محبتنا». (بحارالانوار، ج ۵۳، ص ۱۷۵)

زهد ورزی

سالک با زهد ورزی، مقامات سلوک را چالاکانه می پیماید و به قله های رفیع معنویت، دست می یازد. همه ی سالکانی که در این مسیر گام نهاده اند، ملاک و معیار مهم را «زهد» دانسته اند.

منتظران راستین در فساد محیط حل نمى شوند

اثر مهم دیگرى که انتظار مهدى دارد حل نشدن در مفاسد محیط و عدم تسلیم در برابر آلودگی‌ها است.

توضیح اینکه هنگامى که فساد فراگیر مى شود و اکثریت یا جمع کثیرى را به آلودگى مى کشاند، گاهى افراد پاک در یک بن بست سخت روانى قرار مى گیرند، گاهى آنها فکر مى کنند که کار از کار گذشته و دیگر امیدى به اصلاح نیست، وتلاش و کوشش براى پاک نگاه داشتن خویش بیهوده است، این نومیدى و یأس ممکن است آنها را تدریجا به سوى فساد و همرنگى با محیط بکشاند و نتوانند خود را به صورت یک اقلیت صالح در برابر اکثریت ناسالم حفظ کنند و همرنگ جماعت نشدن را موجب رسوایى بدانند!

تنها چیزى که مى تواند در آنان روح (امید) بدمد، وبه مقاومت وخویشتن دارى دعوت کند و نگذارد در محیط فاسد حل شوند، امید به اصلاح نهایى است، تنها در این صورت است که آنها دست از تلاش و کوشش براى حفظ پاکى خویش واصلاح دیگران برنخواهند داشت.

انتظار فرج چه فضیلتى دارد؟

در روایات اسلامى فضیلت و ثواب بسیارى براى منتظران آن امام منتظر (عجل الله فرجه) بیان شده است.

ما در اینجا به چند نمونه اکتفا مى کنیم:

۱- جعفر بن ابى دلف مى گوید: شنیدم حضرت امام رضا (علیه السلام) مى فرمود: (همانا امام بعد از من پسرم على است، امر او امر من، گفته اش گفته من و اطاعتش اطاعت از من است و امام بعد از او، پسرش حسن است، امر او امر پدرش، و گفته او گفته پدرش و اطاعت او اطاعت از پدرش مى باشد). سپس ساکت شد. عرض کردم: اى فرزند رسول خدا! امام بعد از حسن (علیه السلام) کیست؟ پس آن حضرت به شدت گریست، سپس فرمود: (البته بعد از حسن پسرش آن که قائم به حق و مورد انتظار است، مى باشد).

گفتم: اى فرزند رسول خدا (صلى الله علیه وآله وسلم) چرا (قائم) نامیده شده است؟ فرمود: (چون که او به خیزد، پس از آن که یادش مرده باشد وبیشتر معتقدان به امامتش برگشته باشند). گفتم: چرا (منتظر) نامیده شده است؟ فرمود: (زیرا او را غیبتى است که روزهاى بسیار و مدتى طولانى دارد، پس مخلصان منتظر خروجش باشند و اهل تردید انکارش کنند، وجاهلان یاد او را به استهزا گیرند، و وقت گذاران در آن دروغگو شوند، و عجله کنندگان در آن هلاک گردند، و تسلیم شوندگان در آن نجات یابند). (کمال الدین وتمام النعمه، شیخ صدوق، ص ۳۷۸)

۲- کسى از امام صادق (علیه السلام) پرسید: چه مى گویید درباره شخصى که داراى ولایت پیشوایان است وانتظار ظهور حضرت حق را مى کشد ودر این حال از دنیا مى رود؟

امام (علیه السلام) در پاسخ فرمود: (او همانند کسى است که با رهبر این انقلاب در خیمه او (ستاد ارتش او) بوده باشد – سپس اندکى سکوت کرد – وفرمود: مانند کسى است که با پیامبر اکرم (صلى الله علیه وآله وسلم) در مبارزاتش همراه بوده است). (اثبات الهداه، شیخ حر عاملى،ج ۷، ص ۴۰)

۳- فیض بن مختار از امام صادق (علیه السلام) روایت کند که فرمود: (هر کس از شما بمیرد، در حالى که منتظر این امر (ظهور مهدى) باشد، همانند کسى است که با حضرت قائم (علیه السلام) در خیمه اش بوده باشد). سپس چند لحظه اى درنگ کرده وآنگاه فرمود: (نه، بلکه مانند کسى است که در خدمت آن حضرت شمشیر بزند). سپس فرمود: (نه به خدا، همچون کسى است که در رکاب رسول خدا (صلى الله علیه وآله وسلم) شهید شده باشد). (بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۲۶)

۴- امیر المۆمنین (علیه السلام) فرمود: (منتظر فرج باشید واز رحمت خدا نا امید نشوید، به درستى که بهترین عمل نزد خداوند عز وجل انتظار فرج است). (بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۲۳)